Szczecin jest drugim ośrodkiem w Polsce pod względem liczby wykonywanych przeszczepień wątrób. Według POLTRANSPLANT-u, szpital przy ul. Arkońskiej zajmuje pierwsze miejsce, jeśli chodzi o jakość i przeżywalność pacjentów po transplantacjach wątrób.
Światowy Dzień Donacji i Transplantacji, to dobra okazja do podsumowania tegorocznych efektów pracy transplantologów ze szczecińskiego szpitala wojewódzkiego. Od początku bieżącego roku specjaliści ze Szpitala Wojewódzkiego w Szczecinie przeszczepili łącznie 108 narządów. Wynik przekraczający sto transplantacji rocznie ostatnio osiągnięto w SPWSZ przed pandemią.
- Lata 2020, 2021 i częściowo rok 2022 były dla naszego zespołu trudne - mówi Michał Witkowski, koordynator transplantacyjny w SPWSZ. - Podczas pandemii gwałtownie spadła liczba potencjalnych dawców zmarłych. OIOM-y były pełne pacjentów ciężko przechodzących COVID-19. Od osób zmarłych w wyniku zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w zasadzie nie pobierano narządów do przeszczepień.
Biorcy musieli więc czekać dłużej, a nie każdy miał na to czas. Jak przyznają specjaliści ze szpitala wojewódzkiego, momentami sytuacje były naprawdę dramatyczne.
- W statystykach zwrot widać mniej więcej od połowy 2022 r. Wtedy liczba przeszczepień w naszym ośrodku zaczęła rosnąć, ale musiały minąć kolejne miesiące, by wróciła do średniej sprzed pandemii.
I tak, w roku 2019 w SPWSZ przeszczepiono 146 narządów (wątroby – 75, nerki – 64, płuca – 7), w 2020 r. już tylko 52 transplantacje (wątroby – 24, nerki – 16, płuca – 7), w 2021 r. – 54 (wątroby – 41, nerki – 9, płuca – 4), a w 2022 r. – 68 (wątroby – 48, nerki – 17, płuca – 3).
Do 19 października bieżącego roku wykonano już 108 przeszczepów (wątroby – 63, nerki – 42, płuca – 3).
- Zespół transplantacyjny w końcu mógł wrócić do normalnego trybu pracy – mówi dr Samir Zeair, lekarz kierujący oddziałem chirurgii ogólnej i transplantacyjnej SPWSZ. - Cieszy mnie to tym bardziej że w tym roku obchodzimy 40. rocznicę pierwszej transplantacji nerki w szpitalu przy Arkońskiej, która była też pierwszym przeszczepem tego narządu w województwie.
Operacja ta odbyła się we wrześniu 1983 r. Zespół ze szpitala wojewódzkiego dokonał przeszczepu pod kierownictwem śp. dr. Marka Umińskiego.
Do tej pory transplantacji tego narządu było u nas już około 1400. Nieco mniej, bo łącznie 1058, przeszczepiono w SPWSZ wątrób. Transplantolodzy ze szpitala przy ul. Arkońskiej dokonują tego jako jedyni w województwie i jeden z dziewięciu zespołów w Polsce. Poza Szczecinem, wątroby przeszczepia się jeszcze w ośrodkach w Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Wrocławiu i Warszawie.
- Jesteśmy drugim ośrodkiem w Polsce pod względem liczby wykonywanych przeszczepień wątrób, a – według ostatniej publikacji POLTRANSPLANT-u – nasz szpital zajmuje pierwsze miejsce, jeśli chodzi o jakość i przeżywalność pacjentów po transplantacjach wątrób - podkreśla dr Zeair.
Pierwsza transplantacja wątroby w SPWSZ odbyła się 22 listopada 2000 r. Tysięczny pacjent otrzymał nowy narząd 23 stycznia 2023 roku.
- Cieszą nas te liczby, bo pozwalają nam sobie przypomnieć, ilu pacjentom staraliśmy się przez te wszystkie lata pomóc. To jednak nie liczby są tutaj najważniejsze. Tym bardziej że za przeszczepami często kryją się tragedie dawców i ich rodzin. Warto o tym pamiętać – mówi prof. Marta Wawrzynowicz-Syczewska, lekarz kierująca oddziałem chorób zakaźnych, hepatologii i transplantacji wątroby w SPWSZ.
– Mamy sezon grzybowy i chętnie skorzystam z okazji, by kolejny raz przypomnieć i uczulić: zbierajmy i jedzmy tylko te grzyby, których jesteśmy stuprocentowo pewni. Niestety, zdarza się, że do przeszczepienia wątroby kwalifikujemy doświadczonych grzybiarzy, którzy twierdzą, że nigdy się nie pomylili. Rzeczywistość jednak boleśnie ich słowa weryfikuje.
Światowy Dzień Donacji i Transplantacji to jednak nie tylko święto przeszczepień. To także święto dawców – żywych, którzy oddali swoim bliskim nerkę (takich transplantacji w roku 2023 było w SPWSZ aż 11) i zmarłych (pacjenci szpitala wojewódzkiego przekazali swoje organy po śmierci - takich dawców było w tym roku dziewięcioro).
- Celem każdego lekarza, w tym lekarza leczącego najcięższe stany jest przede wszystkim to, by uzyskać poprawę i wyleczyć - zapewnia dr Zenon Czajkowski, lekarz kierujący oddziałem anestezjologii, intensywnej terapii i zatruć w SPWSZ. - Niestety, mimo naszego zaangażowania zdarzają się sytuacje, w których leczenie nie przynosi pozytywnych efektów. Wówczas dochodzi do najgorszego; chorzy umierają. Jeśli jest to śmierć mózgowa, osoba zmarła może zostać potencjalnym dawcą. Jest to poprzedzone złożoną procedurą, w wyniku której cały zespół stwierdza śmierć mózgu.
Pobranie narządów od zmarłego pacjenta jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy nie wyraził on za życia sprzeciwu.
- I o to staramy się pytać rodziny – czy ich bliski wyraził sprzeciw, czy coś o tym wiedzą. Nie pytamy rodziny o jej wolę, bo w Polsce obowiązuje tzw. zgoda domniemana – dodaje dr Czajkowski.
Brak takiej zgody może za życia wyrazić każdy, wypełniając prosty formularz i przekazując go do Centralnego Rejestru Sprzeciwów. Podobnie pomocne okazać się mogą tzw. oświadczenia woli, które jednoznacznie wskazują na zgodę zmarłego na pobranie narządów po jego śmierci.
Światowy Dzień Donacji i Transplantacji po raz pierwszy obchodzony był w 2005 roku w Genewie. Jego celem jest promocja transplantologii i podnoszenie świadomości w zakresie dawstwa narządów, szpiku oraz krwi.
Jak nas poinformował Tomasz Owsik-Kozłowski, rzecznik prasowy SPWSZ, w dzień transplantacji zaplanowany był kolejny przeszczep. Nerki.
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
