190 lat temu Loewe otworzył szkołę muzyczną. Kompozytor oddał Szczecinowi serce

- Carl Loewe miał duży sentyment do Szczecina, tutaj spędził ten najbardziej twórczy okres życia, kiedy pracował w kościele Św. Jakuba i w Gimnazjum Mariackim. Dwa lata przed śmiercią zamieszkał u córki w Kolonii, gdzie zmarł. W testamencie zapisał, że jego serce ma być pochowane w Szczecinie - mówi dr Marek Łuczak, historyk. - Jego postać jest bardzo znana w Niemczech, chyba każde miasto ma ulicę, której Loewe jest patronem.
(fot. Andrzej Szkocki)

Przyszły kompozytor urodził się w Löbejün (obecnie to dzielnica miasta Wettin-Löbejün, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt) koło Halle jako dwunaste dziecko w rodzinie nauczyciela.

Pierwsze lekcje muzyki odebrał od ojca. Był członkiem chóru w Köthen (Anhalt), a później w Halle, gdzie uczęszczał do szkoły. Młody Karl miał szczęście - podczas nauki został dostrzeżony przez króla Westfalii, który wspomagał finansowo jego dalszą edukację muzyczną oraz studia teologiczne na Uniwersytecie w Halle.

Przenosiny do Szczecina

W 1820 r. przeniósł się do Szczecina, gdzie pracował jako organista w kościele św. Jakuba i dyrektor szkoły muzycznej, którą utworzył w 1824 roku.

- Brał czynny udział w życiu kulturalnym miasta - mówi dr Marek Łuczak, historyk. - Organizował koncerty, na które zapraszał najpopularniejszych kompozytorów pruskich, samemu także koncertując.

Doprowadził do wykonania wielu wybitnych dzieł m.in. Pasji według św. Mateusza i Pasji według św. Jana Jana Sebastiana Bacha. W 1827 r. poprowadził szczecińskie prawykonanie IX Symfonii Ludwiga van Beethovena oraz światowe prawykonanie dzieła Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego uwertury koncertowej do Snu nocy letniej Williama Szekspira. Utwory angielskiego dramaturga sam tłumaczył, podobnie jak dzieła George'a Byrona.

Zdjęcie z uroczystości odsłonięcia pomnika artysty, które miało miejsce 30 listopada 1897 roku
(fot. Sedina.pl)

Carl Loewe ma na swoim koncie także skomponowanie muzyki do patriotycznej ballady "Fridericus Rex" o królu Prus, Fryderyku II Wielkim.

Pokusiliśmy się o uściślenie tej wiadomości.

- Marsz nie jest autorstwa Loewego. Autorem jest Ferdinand Radeck, pruski muzyk wojskowy - wyjaśnia Andrzej Androchowicz, publicysta, autor haseł w Internetowej Encyklopedii Szczecina. - Radeck wykorzystał w swoim marszu jedynie fragmenty melodii Loewego z ballady "Fridericus Rex", napisanej w 1837 roku do słów Willibalda Alexisa. Loewe napisał kilka cykli ballad, m.in. tzw. ballady polskie, gdzie w tematach bazował na teksyach Mickiewicza, a także cykl ballad historycznych, m.in. wspomnianego Króla Fryderyka czy Generała Schwerina.

Do dziś "Fridericus-Rex-Grenadiermarsch" należy od kanonu najbardziej znanych marszów militarnych. To pieśń 10 dywizji pancernej, a także formacji Feldjägertruppe der Bundeswehr, czyli żandarmerii.

Pomnik Loewego z bliska.

Loewe skomponował także muzykę do utworów Adama Mickiewicza w przekładzie Carla von Blankensee. Opublikowany w 1835 roku tom tych kompozycji pt. Die Polnische Balladen zawierał m.in. ballady: Panicz i dziewczyna, Trzech Budrysów, Świtezianka.

Choć współczesnym znany był głównie z ballad, Carl Loewe tworzył też inne formy: oratoria, opery i liczne kompozycje instrumentalne. Tylko jedna opera doczekała się wystawienia: "Die drei Wünsche", dzieło pokazane w 1834 r. w Berlinie, przeszło jednak bez echa.

Po osiągnięciu znacznej popularności w latach 40. i 50. XIX wieku, jako śpiewak udał się na tournée po Europie. Występował m.in. we Francji, Wielkiej Brytanii, Norwegii i Szwecji. Zmarł na zawał serca w 1869 roku. Jego popularność w ówczesnych Niemczech można porównać do dzisiejszych muzyków sceny pop.

Do 1945 serce kompozytora znajdowało się w katedrze św. Jakuba w Szczecinie, przy dawnych organach katedralnych. W 2012 roku urnę znaleźli robotnicy, którzy czyścili sprężonym powietrzem jeden z filarów w Bazylice. Urna o wadze 18 kg, wysokości 42 cm i średnicy 25 cm zawierała ołowianą kapsułę o średnicy ok. 10 cm.

Na urnie znajdowała się inskrypcja: "Carl Loewe z Lobejun. Doktor sztuki muzycznej, sławny dzięki pieśniom i dramatom religijnym, doświadczony mistrz i niezwykły człowiek. Polecił w tej urnie złożyć swoje serce po śmierci na tym miejscu w szczecińskim kościele św. Jakuba, w którym grał na organach przez 43 lata. Zmarł 20 kwietnia 1869 r. w Kilonii".

odnaleziono urnę, w której spoczywa serce Loewego.

Carl Loewe (Johann Carl Gottfried Loewe 1796 1869) wybitny niemiecki kompozytor. Pracował jako organista bazyliki archikatedralnej pw. św. Jakuba (Jakobikirche). Dyrygent, śpiewak, dyrektor utworzonej przez siebie szkoły muzycznej. Pisał muzykę do utworów romantycznych (m.in. Mickiewicza i Goethe' go), opery, oratoria i symfonie. Czynnie uczestniczył przez wiele lat w życiu kulturalnym miasta organizując koncerty, na które zapraszał najpopularniejszych kompozytorów pruskich. Był jedynym szczecinianinem, który za życia zyskał sławę daleko przekraczającą granice Niemiec.