Radni częściowo ratują sąd przed paraliżem. Uzupełniające wybory ławników

Na kolejne cztery lata szczecińskie sądy potrzebują 210 ławników:

• 160 do Sądu Okręgowego w Szczecinie: 80 do orzekania z zakresu spraw karnych, 74 ławników do spraw rodzinnych, 6 do prawa pracy;
• 35 do Sądu Rejonowego Szczecin Centrum: 25 zakresu prawa pracy, 10 z zakresu spraw rodzinnych;
• 15 do Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód z zakresu spraw rodzinnych.

Trzy miesiące temu Rada Miasta w Szczecinie wybrała stu, bo tylko tylu chętnych się zgłosiło (jedną osobę odrzucono po informacji z policji). Stąd pojawiła się konieczność wyborów uzupełniających. Sąd zgłosił zapotrzebowanie jeszcze na 102 osoby. Zgłosiło się 51 chętnych. Trzy osoby otrzymały negatywną opinię od policji. W efekcie radni wybrali 48 ławników.

Na razie nie wiadomo, czy brak około 50 ławników zagrozi płynności rozpraw. Decyzję podejmie prezes Sądu Okręgowego w Szczecinie.

Kandydatów na ławników mogą zgłaszać prezesi właściwych sądów, stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe, z wyłączeniem partii politycznych oraz co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze, zamieszkujących stale na terenie gminy dokonującej wyboru.

Kandydat na ławnika musi spełnić szereg wymagań. Oprócz niekaralności to: obywatelstwo polskie, ukończone 30 lat, ale nie więcej niż 70 lat; wykształcenie średnie, zamieszkiwanie w Szczecinie co najmniej od roku.

Ławnik to osoba, która uczestniczy w orzekaniu w niektórych rozprawach z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego oraz w określonych kategoriach spraw rozpoznawanych w procesie karnym. Ławnik zasiada w składzie sądu i jest przedstawicielem strony społecznej.

Co szczególnie ważne, ławnicy są niezawiśli. To znaczy, że orzekając nie podlegają żadnym naciskom i zewnętrznym zależnościom. Poprzez swoją wiedzę i doświadczenie życiowe mają pomóc w ustanowieniu wyroku. Podczas głosowania nad wyrokiem, głosy ławników i sędziów są równoznaczne. W praktyce nie zdarza się, aby przegłosowali sędziów.

- Bez ławników wymiar sprawiedliwości nie może funkcjonować - mówi sędzia Michał Tomala z Sądu Okręgowego w Szczecinie i apeluje o zgłaszanie się chętnych.

Za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika przysługuje 2,64 proc. podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego, czyli 143,74 zł, a także ryczałt na pokrycie kosztów dojazdu do sądu środkami komunikacji miejscowej w wysokości 13,61 zł.

- Bez względu na to, czy rozprawa potrwa dziesięć minut, czy sześć godzin, ławnikowi należy się wynagrodzenie za dzień spędzony w sądzie. Może być tak, że ławnik w miesiącu będzie miał kilka spraw, ale może nie mieć żadnej. O tym, do jakiej sprawy zostanie dobrany decyduje losowanie - dodaje sędzia Tomala.