Kwiaty pod pomnikiem Ofiar Grudnia 70. w Szczecinie. Pamięć bohaterom!

Zbigniew Semczyszyn (ur. 1947). Magazynier w Spółdzielni Pracy Transportowo-Przeładunkowej "Norma". Zmarł 17 grudnia 1970 r., w wyniku rany postrzałowej głowy.

Janusz Wrzodak (ur. 1943). Technik budowlany. Zmarł 17 grudnia 1970 r. w wyniku rany postrzałowej szyi.

Stefan Stawicki (ur. 1954). Uczeń drugiej klasy Zasadniczej Szkoły Budowy Okrętów. 18 grudnia 1970 r. rano, przy ul. Nocznickiego, w drodze do szkoły, został postrzelony w szyję. W wyniku odniesionych ran zmarł w drodze do szpitala.

Wojciech Woźnicki (ur. 1949). Ślusarz w prywatnym warsztacie w Pilchowie, wcześniej spawacz w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego. 17 grudnia 1970 r. został postrzelony w czoło. Zmarł dwa dni później w Szpitalu Klinicznym w Szczecinie przy ul. Unii Lubelskiej.

Edmund Bałuka (ur. 1933). Działacz opozycji w okresie PRL, jeden z liderów grudniowego strajku z 1970 r. oraz organizator i przywódca stoczniowego strajku w styczniu 1971 r., zwanego też "strajkiem Bałuki". Zmarł 8 stycznia 2015 r.

Dwa dni przed oficjalnymi uroczystościami (w piątek, 15 grudnia), przedstawiciele Stowarzyszenia Społecznego "Grudzień ’70 – Styczeń ’71", władze IPN i związkowcy NSZZ "Solidarność" oddali hołd organizatorom i uczestnikom protestów z grudnia 1970 r. i stycznia 1971 r.

- Zostali pochowani w grudniową noc, w asyście tajniaków Służby Bezpieczeństwa - przypomniała Bożena Żwirblińska, siostra jednego z zamordowanych, Stanisława Nadratowskiego. Zginął 19 grudnia 1970 r. w wyniku postrzału głowy na podwórku domu przy ul. Kaszubskiej. Tajemnica jego śmierci nie została do dzisiaj wyjaśniona. - Zginęli, bo się upomnieli o prawo do godnego życia i uczciwej zapłaty za robotniczy trud. Dziś przyszliśmy uczcić ich pamięć. Jesteśmy im to winni.

Podczas tzw. Rewolty Grudniowej zginęło w Szczecinie szesnaście osób.

- Tak rozmawiała z robotnikami ówczesna władza - zauważył Krzysztof Męciński, dyrektor zachodniopomorskiego oddziału IPN. - Gdyby nie strajki w grudniu 1970 i styczniu 1971 r., nie byłoby sierpnia 1980 i późniejszych wydarzeń w czasie stanu wojennego i po jego ukończeniu. I choć były jednymi z najtragiczniejszych wydarzeń w powojennej historii Szczecina, to właśnie one doprowadziły Polskę do wolności.

Główne obchody piątkowej uroczystości odbyły się przed pomnikiem Ofiar Grudnia 1970. Po nich jej uczestnicy odwiedzili groby wszystkich ofiar Grudnia 1970 r. Składając kwiaty, zapalając znicze i odmawiając modlitwę. Na szczecińskim Cmentarzu Centralnym leży trzynaście ofiar tamtych wydarzeń.

- Trzy osoby są pochowane poza Szczecinem, w regionie krakowskim, wrocławskim i białostockim. Na ich grobach również zapłoną znicze. Ich mogiły bowiem odwiedzą przedstawiciele tamtejszych oddziałów Instytutu Pamięci Narodowej.

Piątkowa uroczystość zakończyła się przy Krzyżu Żelaznym "Pamięci żołnierzy z wojny francusko-pruskiej 1870–1871". Jest zlokalizowany w pobliżu grobów ofiar Grudnia ’70. W 1980 r. stał się zastępczym miejscem pamięci i pomnikiem ofiar, pod którym palono znicze i składano kwiaty. To w tym miejscu wspomniano o trzech ofiarach, których groby znajdują się poza Szczecinem: Danielu Kućmie, Romanie Kużaku i Henryku Perkowskim.

Pomnik Ofiar Grudnia 1970 ma formę otwartego sześcianu z piaskowca, w którego centralnym punkcie wzniesiono wysoki na 5,5 metra metalowy krzyż. Na wewnętrznych płytach znajdują się nazwiska ofiar. Wnętrze pomnika uzupełnia posadzka wykonana z płyt granitowych ułożonych w różę wiatrów. Autorem koncepcji jest Piotr Kudelski.