Milionowe odszkodowania dla mieszkańców Willi Grüneberga w Szczecinie?

Dziś w Sądzie Okręgowym w Szczecinie rozpoczęła się rozprawa w sprawie powództwa byłych właścicieli Willi Grüneberga przeciwko władzom Szczecina.

Sprawa dotyczy odszkodowania w kwocie 5 milionów złotych w związku z bezprawnym wywłaszczeniem, które zostało dokonane na podstawie decyzji Piotra Krzystka, prezydenta Szczecina z 29 grudnia 2011 r.

Podstawą jest orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który w prawomocnym orzeczeniu z 30 lipca 2014 r. stwierdził, że decyzja prezydenta m.in. naruszyła Europejską Konwencję Praw Człowieka w kwestii wywłaszczenia.

Willa Grüneberga została przesunięta ponieważ w miejscu budynku miał powstać kolektor ściekowy przy trasie Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju. Pierwotnie planowano nawet rozbiórkę, ale dzięki m.in. członkom stowarzyszenia "Ocalmy Zabytek" uratowano willę.

Ostatecznie w październiku 2014 r. przesunięto o 45 metrów ważącą ok. 750 ton willę. Kosztowało to ponad 4 miliony złotych. Teraz jest pozew na około 5 milionów złotych.

Do tego doliczyć trzeba koszt wywłaszczenia około 1,5 miliona złotych i przywrócenia obiektu do stanu używalności z zabytkowym wyposażeniem, co ma kosztować co najmniej kolejne 4 miliony.

Jako pierwsza miała zeznawać arch. Helena Freino (świadek wywłaszczonej rodziny), ale przysłała do sądu usprawiedliwienie, że jest poza Szczecinem.

Sąd zaplanował przesłuchania pozostałych na kilka godzin.

Przymusowe wysiedlenie odbyło się w 2012 r.

Miasto usuwanym zaproponowało początkowo lokale komunalne tymczasowe. Dopiero później przyznano jedno w Podjuchach i drugie przy ul. Jagiellońskiej.

- Skoro wywłaszczenie było niezgodne z prawem, to niezgodna była również eksmisja - uważa Wojciech Witkowski, pełnomocnik byłych właścicieli willi. - Miasto musi zapłacić za krzywdy, pogardę i stress.

Na początku rozprawy prowadząca ją sędzia zaproponowała postępowanie mediacyjne. Pełnomocnik rodzin zgodził się, ale podkreślił, że na taką propozycję rodzin miasto do tej pory milczało. Pełnomocnik miasta, Anna Gilewska, teraz wyraziła zgodę na mediację.

Przed drugą wojną światową willa była własnością słynnej rodziny Grünebergów, która już od XVIII wieku zajmowała się budową organów.

• Willa Grüneberga przesunięta niezgodnie z prawem. Szczecin odda 120 mln zł za tramwaj?
• Willa Grüneberga już w nowym miejscu. Co będzie w zabytku? [wideo]
• Krzystek naruszył prawa człowieka? Za prezydenta tłumaczył się zastępca
• Wyrok w sprawie willi Grüneberga. Doszło do naruszenia prawa