„Kubeczki elfów” znajdziesz w lesie. Te grzyby rosną zimą i wyglądają jak z bajki. Sprawdź, gdzie szukać czarek i czy można je jeść

Zimowe grzybobranie to wcale nie taki zły pomysł, jak mogłoby się wydawać. Choć o tej porze nie spotkamy borowików czy koźlarzy, są gatunki grzybów, które rosną właśnie zimą. Należy do nich choćby znany głównie ze sklepów boczniak ostrygowaty, ale też oryginalny uszak bzowy, czy płomiennica zimowa. Ale nawet wśród tych zimowych grzybów wyróżniają się czarki. Ich potoczne angielskie nawy to kubeczki oraz czapeczki elfów i rzeczywiście te grzyby wyglądają jak z bajki.

Dowiedz się więcej: Jak wyglądają uszaki bzowe, czyli polskie grzyby mun? Sprawdź, gdzie ich szukać i co zrobić, żeby urosły w ogrodzie

Tak, czarki to jadalne grzyby. Można je jeść nawet na surowo. Zdania na temat smaku są podzielone – od mało wyrazistego do rzodkiewkowego.

Czarki szkarłatne to grzyby o kształcie… czarki. Przypominają niewielkie, ale niekiedy stosunkowo głębokie miseczki. Ich średnica to od 2 do 5 cm. Charakterystyczny dla nich jest intensywnie czerwony kolor, wyraźny szczególnie podczas wilgotnej pogody. Gdy jest sucho, może wpadać w pomarańcz. To wnętrze czarki, bo zewnętrzna powierzchnia jest jaśniejsza, różowawa.
Poza czarką szkarłatną można też spotkać:

• czarkę austriacką (ma też odmianę o żółtym kolorze),
• czarkę jurajską.

Te grzyby są na tyle podobne, że można je odróżnić tylko pod mikroskopem. Wszystkie są jadalne. Jednak na pewną różnicę trzeba zwrócić uwagę, bo czarka jurajska jest pod ochroną i nie wolno jej zrywać (czarka szkarłatna była pod ochroną do 2014 r., ale została usunięta z listy).

Te grzyby nie rosną w ziemi, ale na drewnie (może ono być zagrzebane w podłożu lub ściółce i będzie wyglądało, jakby grzyby wyrastały z ziemi, ale to mylące).

• czarka szkarłatna rosnie na drewnie drzew liściastych,
• czarka austriacka – również lubi drzewa liściaste, ale może też się pojawić na iglastych,
• czarka jurajska – rośnie wyłącznie na lipach. Jeśli więc zauważymy jakieś czarki na tych właśnie drzewach, lepiej ich nie zrywajmy. To może to być właśnie chroniony gatunek.

Ponadto tym grzybom odpowiadają miejsca wilgotne, w pobliżu rzek, strumieni itp.

Te grzyby rosną od grudnia do maja, gdy nie ma dużych mrozów. Natomiast śnieg im nie przeszkadza i mogą zacząć się rozwijać pod jego okrywą.

Te grzyby ze względu na kształt, kolor i termin, gdy rosną, trudno pomylić z innymi. Najbardziej podobna jest dzierżka pomarańczowa. Ma ona miseczkowaty kształt i pomarańczowy kolor, ale rośnie od lipca do października. Najczęściej jest określana jako grzyb jadalny, ale o znikomej wartości smakowej.
Podobna jest też kielonka błyszcząca, ale jej zewnętrzne ścianki są zabarwione na zielonkawo lub niebieskawo. Pojawia się od kwietnia do lipca. To bardzo rzadki grzyb – nie zrywajmy go i nie niszczmy.

Wybrane źródła
grzybofil.pl
nagrzyby.pl
Orłowski, J., Praktyczny atlas grzybów, Warszawa 2019