Studia w Niemczech

Przydatne linki:

O studiach w Niemczech:
- www.daad.de lub
- www.higher-education-compass.de
- www.campus-germany.de
- www.en.studienwahl.de

Wiadomości o systemie kształcenia:
- www.eurydice.org

Strony o stypendiach:
- www.polen-news.de
- www.bosch.stiftung.de
- www.gfps.pl

Spis niemieckich uczelni:
- www.e-studying-ingermany.de

Strona Ambasady Niemiec:
-www.ambasadaniemiec.pl

Legalizacja pobytu, wymagane dokumenty:
- www.ambasadaniemiec.pl

Stosunkowo najwięcej polskich stypendystów i studentów jeździ na wyższe uczelnie do Niemiec. Powodów jest kilka. Po pierwsze, język niemiecki jest w Polsce popularny.

Po drugie, to blisko, więc koszty dojazdu są niskie i często można odwiedzić rodzinę czy znajomych. I po trzecie wreszcie, niemiecka wiza studenta upoważnia do podjęcia legalnej pracy. Studenci mają dużo wolności, szkoły wymagają, by byli samodzielni. Nauka podzielona jest na dwa semestry: zimowy trwa od października do połowy lutego, letni - od kwietnia do czerwca.
Resztę czasu zabierają żakom przygotowania do zaliczenia we własnym zakresie i same egzaminy. Student sam układa swoją siatkę zajęć: w porównaniu do rówieśników w Polsce ma w tym względzie znacznie więcej swobody.

Do Niemiec można wjechać na dowód osobisty - paszport nie jest konieczny, chociaż również wystarczy. W ciągu siedmiu dni od daty wjazdu należy zgłosić się do najbliższego urzędu meldunkowego (Meldestelle) i odebrać potwierdzenie zameldowania.

Jeśli planuje się zostać w Niemczech dłużej niż trzy miesiące należy złożyć w odpowiednim urzędzie ds. cudzoziemców (a nie w ambasadzie, jak to było kiedyś) wniosek o udzielenie pozwolenia na pobyt i dołączyć do niego następujące dokumenty: aktualny paszport, dwie fotografie, zaświadczenie z uczelni, zaświadczenie o posiadaniu ubezpieczenia medycznego oraz dokumenty potwierdzające posiadanie wystarczających środków finansowych w wysokości minimum 500 euro na każdy miesiąc pobytu i studiowania (jednak maksymalnie na okres dwóch lat).

Niemieccy urzędnicy zadowalają się zwykle złożeniem przez studenta pisemnego oświadczenia, że ma on odpowiednią ilość pieniędzy. Można też przedstawić sponsora w Niemczech, który podpisze zobowiązanie do pokrycia kosztów utrzymania przez cały okres trwania studiów. Wniosek o pozwolenie na pobyt i wymienione dokumenty trzeba złożyć najpóźniej trzy miesiące po wjeździe do kraju.

Aby uniknąć ewentualnych przykrych niespodzianek, warto wcześniej, już na etapie szukania niemieckiej uczelni, skontaktować się z miejscowym urzędem ds. cudzoziemców (jego adres można otrzymać na uczelni) i zapytać o szczegółowe warunki dotyczące wydawania pozwolenia na pobyt.

Rejestracja kandydatów na studia odbywa się za pośrednictwem Zentralvergabestelle (ZVS). Wszyscy kandydaci wypełniają identyczną ankietę, w której dokonują wyboru trzech uczelni, na których chcieliby studiować.

W zasadzie w Niemczech nie istnieje nic takiego, jak egzaminy wstępne: na większości kierunków (z wyjątkiem uczelni sportowych i artystycznych, które organizują testy predyspozycji) przyjęcia odbywają się na podstawie konkursu świadectw. Termin przyjmowania dokumentów na semestr letni upływa 15 stycznia, na semestr zimowy - 15 lipca.

Uwagi

Językiem wykładowym jest niemiecki. Musisz go znać biegle (posiadać certyfikat). Jeśli nie masz żadnego dokumentu, przed rozpoczęciem roku zdasz wstępny egzamin językowy, kwalifikujący na studia (DSH).

Płynne porozumiewanie się po niemiecku nie jest wymagane od osób, które przyjeżdżają na studia w ramach wymiany - ci studenci będą mogli szlifować język już w czasie roku akademickiego.

Jeśli zamierzasz przebywać w Niemczech dłużej niż 3 miesiące, musisz mieć pozwolenie na pobyt. Wniosek składasz w lokalnym biurze ds. cudzoziemców (Aufenthaltserlaubnis-EG).

Kto chce studiować w Niemczech, musi przed wszystkim złożyć podanie o przyjęcie na studia do Akademickiego Biura Zagranicznego (Akademisches Auslandsamt) wybranej uczelni. Jeżeli władze uczelni stwierdzą, iż nasze świadectwo maturalne nie jest wystarczające, wtedy trzeba zdać egzamin tzw. "Feststellungsprüfung", w którym sprawdzany jest poziom ich wiedzy pod względem wybranego kierunku studiów.

Jednakże niemieckie uniwersytety najczęściej uznają polską maturę. Dokument jednak (najlepiej kopia poświadczona notarialnie, a nie oryginał) musi być przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego. Oczywiście, niezbędnym wymogiem jest bardzo dobra znajomość języka niemieckiego, poświadczona odpowiednim dyplomem. Najbardziej popularne certyfikaty, które są bez zastrzeżeń akceptowane podczas rekrutacji na studia to:

- TestDaF - Test Deutsch als Fremdsprache. Szczegółowe informacje na temat terminów oraz miejsca zdawania egzaminu znajdują się na stronie internetowej www.testdaf.de
- DSH - Deutsche Spracprufung fur den Hocgschulzugang auslandischer Studienbewerber: Egzamin dla obcokrajowców zdających na niemieckojęzyczne uczelnie. DSH można zdać tylko w Niemczech. Informacji na temat terminów i dalszych szczegółów należy szukać na wybranej uczelni niemieckiej.
- ZOP - Zentrale Oberstufenprüfung: dla egzaminu Zentrale Oberstufenprüfung można przystąpić po odbyciu ok. 1200 lekcji języka niemieckiego.
- KDS, GDS - Kleines und Grosses Deutsches Sprachdiplom: niemiecki dyplom językowy dla obcokrajowców jest przyznawany przez Instytut Goethego. KDS i GDS są dowodem znajomości języka niemieckiego na poziomie uprawniającym do studiowania na wszystkich uniwersytetach. Więcej informacji na temat wyżej wymienionych egzaminów możecie znaleźć na stronie internetowej Instytutu Goethego www.goethe.de.

Jeżeli nie posiadamy odpowiedniego certyfikatu, egzamin z języka niemieckiego można także zdać na uczelni, na którą się ubiegamy.

Studia w Niemczech są bezpłatne. Jednak, mimo tego, trzeba być przygotowanym na kilka wydatków. Przede wszystkim będą nas obowiązywały składki na rzecz związku studenckiego - to wydatek około 18 - 46 euro na semestr.

Poza tym trzeba opłacić składki na ustawowe ubezpieczenie chorobowe (należy je uiścić w miejscowości, w której znajduje się uczelnia lub wykupić w Polsce) - to koszt od 15 do 50 euro miesięcznie w zależności od ubezpieczenia. Wykupując tańsze ubezpieczenie w Polsce, często musimy za wizytę u lekarza płacić sami, a ubezpieczyciel dopiero po jakimś czasie zwraca na koszty leczenia.

Do tego dochodzą koszty zakwaterowania (200 euro za pokój w akademiku), wynajęcie mieszkania na mieście (350 euro +opłaty), wyżywienia (250 euro), przejazdów komunikacją (około 92 euro na semestr) oraz koszt podręczników i innych materiałów niezbędnych w trakcie studiów (230 - 370 euro na semestr). Na uniwersytetach w Berlinie i Badenii - Wurtenbergii trzeba też opłacić wpisowe, od około 50 euro do125 euro na semestr.

Na jedno miejsce stypendialne przypada od dwóch do pięciu kandydatów. Specjalnym programem stypendialnym dla polskich studentów zawiaduje Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej (Deutscher Akademischer Austasch Dienst - DAAD) w Warszawie. Studenci mają wiele możliwości: wyjazd na wakacyjny kurs języka niemieckiego (ci, którzy znają już język w stopniu podstawowym), stypendium semestralne (tylko dla studentów germanistyki), wyjazd badawczy 1-2 miesięczny (dla germanistów piszących prace magisterskie).

Bogata oferta skierowana jest również do absolwentów i doktorantów. Dla tych, którzy chcą poznać Niemcy, pomieszkać tam, popracować czy postudiować, a nie stać ich na utrzymanie, wiele propozycji mają stowarzyszenia i fundacje. Większość z nich kładzie nacisk na konkretne programy i projekty realizowane przez polsko-niemieckie zespoły.

Pomocy finansowej udzielają też niektóre landy (www.buwiwm.edu.pl). Jeśli jesteś już studentem polskiej uczelni, możesz w dziekanacie uzyskać informacje na temat programu Sokrates/Erasmus i na tej zasadzie starać się o wyjazd na uczelnię. Informacje na temat studiów i stypendiów można uzyskać też w Warszawie w tutejszym biurze Niemieckiej Centrali Wymiany Akademickiej (Deutscher Akademischer Austaschdienst - DAAD): tel. 022 - 617 48 47, 617 13 08
e-mail:[email protected] lub [email protected]

Można przez internet

W Niemczech można się również kształcić wirtualnie. Idea studiów przez Internet polega na tym, że student otrzymuje materiały drogą i elektroniczną, uczy się sam, a ze swoim promotorem kontaktuje się zwykle przez pocztę elektroniczną.

Możliwości pracy w Niemczech są również dosyć ograniczone - polscy studenci mogą pracować w Niemczech legalnie przez okres 90 dni w roku na cały etat (z reguły w czasie wakacji).

W niektórych landach można pracować przez cały rok na jedną czwartą etatu. Jeśli zarabiasz mniej niż 2400 euro na kwartał - nie musisz płacić podatku. Jeśli natomiast twoje zarobki są większe, powinieneś w miejskim urzędzie podatkowym postarać się o kartę podatkową.
Jeśli natomiast pracujesz na uniwersytecie, np. w bibliotece, masz prawo do 20 godzin pracy tygodniowo, czyli na pół etatu.