109 Szpital Wojskowy w Szczecinie zostanie porządnie odnowiony. Jaka jest jego historia? Opowiedzą ją zdjęcia!

Przed wojną to była Regionalna Klinika dla Kobiet. Już w latach 30 XX w. miała własny oddział rentgenowski, a także pomieszczenia do leczenia prądem o wysokiej częstotliwości, tlenem i kwasem węglowym. Poza tym stosowano tam terapie z światłem pod powierzchnią wody (w elektrycznie ogrzewanych wannach) oraz robiono diatermię czy wysokogórską terapię słoneczną. Całkowitą nowością w fizykoterapii okazywała się kąpiel piaskowa, w której przeprowadzano zabieg termiczny z rozgrzanym piaskiem wydmowym (przywożonym z plaż nad Bałtykiem).

Klinika była wzorem dla innych tego typu placówek. Nowoczesna i funkcjonalna. I taka ma znów się stać. Po rewitalizacji, a właściwie po całej serii remontów, z których część już jest prowadzona.

- To największa modernizacja, jaką szpital wojskowy przechodzi bodaj od początku swojego istnienia - podkreśla Marcin Górka, rzecznik prasowy 109 Szpitala Wojskowego.

Prace już trwają, m.in. w budynku przychodni (nieruchomość stojąca przy Jasnych Błoniach). Jak gruntowne świadczy fakt, że w ich ramach zrobi się następujące rzeczy:

• zostanie wymieniony i ocieplony dach;
• pojawią się nowe okna;
• fragmenty budynku będą odkopane i uszczelnione;
• przeprowadzi się remont elewacji.

Podobnie ma być zarówno w budynku głównym, jak i w budynku administracji, przy bramie wjazdowej, a także w aptece.

- A wszystko prowadzone pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, w niezwykle trudnym okresie dla całej ochrony zdrowia: w czasie pandemii koronawirusa - podkreśla płk Krzysztof Pietraszko, komendant szpitala.

Przypomnijmy, że 109 Szpital Wojskowy w Szczecinie od 23 listopada pełni funkcję placówki covidowej - dla chorych zakażonych wirusem SARS-CoV-2 przygotowano w sumie 122 łóżka (w tym sześć tzw. respiratorowych dla pacjentów w najcięższym stanie).
Ale to nie jest pierwsza "rewolucja", jaką popularna sto dziewiątka przeszła w swojej historii. Zrobiono ich już kilka. Na samym początku była przecież Regionalną Kliniką dla Kobiet Prowincji Pomorskiej w Szczecinie.

- Przez czternaście lat funkcjonowała jako klinika i poliklinika ginekologiczno-położnicza - mówi ppłk Krzysztof Jurkowski, zastępca komendanta szpitala. - Służyła także jako ośrodek szkoleniowy dla położnych.

Regionalny Szpital dla Kobiet w Szczecinie powstawał ponad dwa lata (1929-1931). Swoją działalność rozpoczął 12 października 1931 r. Kompleks składał się z budynków połączonych ze sobą systemem naziemnych i podziemnych łączników. W skład wchodził budynek: kliniki w kształcie litery U, administracyjny, dyrektora kliniki, dom mieszkalny dla lekarzy, a także kilka obiektów gospodarczych. Oprócz gmachów zaprojektowano założenie ogrodowe z alejami, ogrodem warzywnym, ozdobnymi rabatami oraz podwórze gospodarcze.

Świetnie stworzony kompleks kliniki uchodził za wzór architektoniczny dla podobnych obiektów. Budynek główny składał z siedmiokondygnacyjnego skrzydła szpitalnego (dwa poziomy piwnic, parter i cztery piętra). Na najniższych kondygnacjach naziemnych zorganizowano opiekę medyczną - łącznie rozmieszczono tam 230 łóżek dla pacjentów oraz 114 łóżek dla niemowląt, a także sale operacyjne i pomieszczenia porodowe. Czwarte piętro przeznaczone było dla położnych oraz lekarzy stażystów. Do szkolenia personelu służyła sala wykładowa zaprojektowana na wzór amfiteatru. Mieściła 140 osób.

- Aula również zostanie odremontowana - obiecuje ppłk Jurkowski.

W szczecińskiej klinice rodziło się rocznie ponad 4 tys. dzieci. Liczba chorych ginekologicznych dochodziła do 1 030, a przypadków operowanych ginekologicznie do 840.

Klinika przestała istnieć pod koniec wojny (budynki przetrwały w stanie nienaruszonym). Ale placówka nie przestała przyjmować chorych. W dwustułóżkowym szpitalu 20 kwietnia 1945 r. było 408 rannych, trzy dni później 613, a 1 maja 803. Inne statystki, wliczając także chorych i kontuzjowanych, obliczają łączną liczbę pacjentów, na 1557, ale i ta liczba ponoć nie jest pełna. 14 sierpnia 1945 r. szpital został przejęty przez Wojsko Polskie. Kiedy obiekt został przejęty przez szpital wojskowy znajdowało się w nim 41 chorych i rannych, w tym 14 żołnierzy, bądź przedstawicieli innych służb mundurowych.

Przekazanie szpitala wojsku nastąpiło na podstawie decyzji prezydenta Szczecina, Piotra Zaremby. Wyszedł on z założenia, że placówkę, która zachowała gotowość do pracy, najlepiej przekazać zorganizowanemu już zespołowi szpitalnemu, a takim była jedynie obecna "109-tka".

Szpital wojskowy przez jakiś czas był jedynym, pełniącym nieustanny dyżur szpitalem, niosącym pomoc i wojsku i ludności cywilnej. Później w Szczecinie zaczął działać Szpital Kolejowy, który do 1947 r. był jedyną placówką cywilną w mieście, posiadającym pełną obsadę dyżurną i ambulatorium.

6 września 1945 r. ukazał się rozkaz Naczelnego Dowództwa WP o przeformowaniu 12 Polowego Szpitala Chirurgicznego w Szpital Garnizonowy w Szczecinie. W grudniu szpital przeszedł ostatecznie na etat pokojowy.

Dzięki dotacji Ministerstwa Obrony Narodowej, zaniedbany obecnie szpital otrzyma na remont łącznie ponad 150 mln zł. Prace mają potrwać do 2025 r.

Za zgodą dyrekcji szpitala korzystaliśmy z informacji zamieszczonych na szpitalnej stronie Facebook.