Problemy psychiczne dzieci w czasie pandemii. „Ciężko nam żyć”. Wzrasta liczba uczniów potrzebujących wsparcia

Rosnący stres, trudności związane z nauką na odległość, brak dostępu do pedagogów, psychologów i terapeutów. Dzieci i młodzież szkolna coraz ciężej przeżywają okres pandemii, która przyspieszyła wzrost problemów obserwowanych przez specjalistów od kilku lat.

– Wcześniej jednak dzieci miały głównie problemy z zaburzeniami zachowania, ADHD – wyjaśnia psychiatra Małgorzata Wyrębska-Rozpara, która na co dzień pracuje w Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży w Szpitalu Szczecin-Zdroje. - Jednak od około czterech lat zgłasza się do nas coraz więcej dzieci z powodu zaburzeń depresyjnych. A po okresie pandemii i nauczaniu zdalnym tych dzieci jest jeszcze więcej. Czasem mówią nam, że im jest po prostu ciężko żyć.

Problemy tego typu są widoczne zarówno w dużych, jak i małych miastach. Na przykład w Szkole Podstawowej w Drawnie na 282 uczniów aż 104 objętych jest pomocą psychologiczną.

- To jest bardzo duża grupa dzieci z różnego rodzaju opiniami i orzeczeniami – ocenia Joanna Markiewicz, dyrektorka placówki.

W ocenie specjalistów dzieci nie zawsze potrafią, a czasami wręcz nie mogą podzielić się swoimi emocjami z rodzicami, dlatego kluczowe jest zagwarantowanie im pomocy w szkole. Szczególnie, że dostęp do terapeutów jest bardzo ograniczony. Właśnie dlatego Samorząd Województwa Zachodniopomorskiego przeznaczył 16 mln zł na wsparcie psychologiczno–pedagogiczne uczniów naszego regionu. W pierwszej turze środki unijne trafią do 15 samorządów i obejmą pomocą 5 tys. uczennic i uczniów.

– Dla naszych uczniów uruchomimy konsultacje indywidualne z psychologiem i pedagogiem - zapewnia Joanna Markiewicz. - Przeprowadzimy również zajęcia rozwijające uzdolnienia, bo nawet dzieci, które sobie radzą, muszą zająć czymś myśli i wyrazić swoje pasje.

Specjaliści apelują do rodziców o szczególną uwagę. Na zmiany w zachowaniu dzieci, nagłe pogorszenie wyników w nauce, problemy z koncentracją, ograniczenie kontaktów z rówieśnikami czy choćby zamykanie się w pokoju. Warto też się kontaktować z wychowawcą lub pedagogiem szkolnym. Wspólna rozmowa i pogłębiony wywiad może wskazać przyczyny trudności i zapobiec pogłębianiu problemów. Te często stymulują media społecznościowe i czerpane z nich wzorce. Choćby związane z zaburzeniem odżywiania.

Problemy mają już dziewczynki 10- i 11-letnie. Wielu chłopców, którzy przybrali na wadze spotyka się z szyderstwami zarówno w szkole, jak i w domu.

– Czasami dziecko potrzebuje rozmowy, wsparcia, wysłuchania jego problemów. I to wystarcza, by problem się rozwiązał – mówi psychiatra Małgorzata Wyrębska-Rozpara. - Jeśli dziecko o problemie nie powie, schowa to w sobie, to niestety problem się pogłębia i może się skończyć myślami samobójczymi. A wtedy potrzebny jest lekarz.

Oceny ekspertów dotyczące stanu psychicznego uczniów potwierdziły już badania naukowe. Przypomnijmy, że Szczecin, jako pierwsze miasto w Polsce, zdecydowało się na przeprowadzenie pilotażowej analizy stanu emocjonalnego szczecińskiego środowiska szkolnego. Badania przeprowadzono pod koniec ubiegłego roku szkolnego. Objęto nimi ponad 2 tys. szczecińskich uczniów oraz ponad 500 nauczycieli. Ankiety przygotowane przez firmę Profi Competence Europe oraz Uniwersytet Szczeciński pozwoliły na sporządzenie szczegółowego raportu, który zawiera dokładne rekomendacje dla dyrektorów i nauczycieli dotyczące tego, jak w tym roku szkolnym powinni pracować z młodymi ludźmi.

- Dzieci mają problem z depresją, snem, odżywianiem i hejtem, czyli cyberprzestępczością - mówi pedagog szkolna, która w jednej ze szczecińskich podstawówek wspólnie z nauczycielami tworzy program wychowawczo-profilaktyczny. - Dlatego właśnie w tych dziedzinach zostały zaplanowane na ten rok spotkania ze specjalistami - zarówno uczniów jak i rodziców. O tym też rozmawiać będą z uczniami pedagodzy i wychowawcy klas.