Moje dziecko zażywa narkotyki – co robić, gdy odkryjemy, że nastolatek bierze używki? Ekspertka ds. profilaktyki uzależnień radzi

Rozpoznanie, że dziecko lub nastolatek bierze środki odurzające, może być trudne, ale istnieją pewne oznaki zażywania narkotyków, objawiające się zarówno w wyglądzie, jak i w zachowaniu. Fizyczne symptomy mogą obejmować nagłe zmiany w wyglądzie, takie jak zaczerwienione oczy, przewlekłe zmęczenie, utrata lub przyrost masy ciała. W zachowaniu warto zwrócić uwagę na nagłe zmiany nastroju, agresywność, wycofanie się z życia rodzinnego i społecznego, spadek wyników w nauce, utratę zainteresowania dotychczasowymi pasjami oraz zwiększone zapotrzebowanie na pieniądze bez jasnego wytłumaczenia, na co są one przeznaczane.

Warto zaznaczyć, że zewnętrze objawy brania narkotyków przez nastolatka wcale nie muszą być dobrze widoczne. Aby łatwiej je było zauważyć, warto wiedzieć, że przyjmowanie narkotyków może odbywać się na różne sposoby, a metoda zależy od rodzaju substancji i preferencji użytkownika. Najpopularniejsze z nich to:

• palenie: narkotyki takie jak marihuana, crack czy heroina mogą być palone, co pozwala na szybkie wchłonięcie substancji przez płuca do krwiobiegu;
• wdychanie: substancje lotne, takie jak kleje, rozpuszczalniki czy gazy, są wdychane, co również prowadzi do szybkiego działania;
• połykanie: tabletki, kapsułki lub jedzenie zawierające narkotyki (np. ciasteczka z marihuaną) są połykane, a substancje czynne wchłaniane są przez układ pokarmowy;
• wciąganie przez nos (snorting): kokaina i inne proszki mogą być wciągane przez nos, co prowadzi do wchłonięcia substancji przez błony śluzowe;
• przezskórnie: plastry zawierające narkotyki, takie jak fentanyl, są naklejane na skórę, a substancje czynne wchłaniają się stopniowo przez skórę do krwiobiegu;
• dożylnie: chociaż droga dożylna (wstrzykiwanie) jest mniej popularna niż kiedyś, niektóre osoby nadal używają tej metody, zwłaszcza w przypadku narkotyków takich jak heroina czy amfetamina, ze względu na szybkie i intensywne działanie.

Obecnie coraz częściej spotyka się też nowe formy przyjmowania narkotyków, takie jak e-papierosy czy inne urządzenia do waporyzacji, które umożliwiają inhalację substancji psychoaktywnych w formie pary.

Na fakt, że ktoś znajduje się pod wpływem narkotyków, mogą wskazywać:

• oczy – spuchnięte powieki, przekrwione spojówki, rozszerzone lub zwężone źrenice opornie reagujące na światło, brak kontroli nad ruchami gałek ocznych;
• nos i jama ustna – nietypowe zmiany w obrębie śluzówki nosa – owrzodzenia przegrody lub zapalenie skóry pod nosem, krwawienia z dziurek, suchość jamy ustnej, nieprzełykanie śliny;
• skóra – potliwość całego ciała, przebarwienia (zżółknięcia, zbrązowienia) na palcach, ślady poparzeń, obrzęki dłoni, a także ślady po wkłuciach i ropnie.

Zwrócić mogą też uwagę takie objawy zażywania narkotyków jak nietypowy sposób poruszania się, spowolnienie ruchów, pewna niezborność, trwanie w dziwnych pozycjach, nadpobudliwość ruchowa czy zaburzenia równowagi. A także splątanie, bełkotliwa mowa, brak zdolności logicznego myślenia itp.

Jeśli wiemy lub podejrzewamy, że dziecko znajduje się pod wpływem narkotyków, w pierwszej kolejności należy zadbać o jego bezpieczeństwo. Na omówienie sytuacji przyjdzie czas później, nie ma sensu robić tego z odurzoną osobą. Zachowaj czujność - objawy zatrucia narkotykowego są skrajnie niebezpieczne i wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Nie wahaj się z wezwaniem karetki pogotowia, gdy zaobserwujesz:

• utratę przytomności: osoba nie reaguje na bodźce, nie można jej obudzić;
• problemy z oddychaniem: powolny, płytki, nieregularny oddech lub całkowity brak oddechu;
• sinicę: zasinienie skóry, warg lub paznokci, wskazujące na niedotlenienie;
• napady drgawkowe;
• silne wymioty;
• ból w klatce piersiowej;
• bardzo wysoką lub bardzo niską temperaturę ciała;
• nieregularny rytm serca: bardzo szybkie, bardzo wolne lub nieregularne bicie serca;
• silne bóle głowy.

Wiadomość, że dziecko ma za sobą eksperymenty z narkotykami, może wstrząsnąć rodzicami nastolatków. W silnych emocjach łatwo o popełnienie błędów, a niewłaściwe reakcje mogą podważać zaufanie dziecka i utrudnić późniejsze udzielenie mu pomocy. Jak reagować? Co należy zrobić w pierwszych krokach? Gdzie zwrócić się z prośbą o pomoc? Poprosiliśmy o praktyczne wskazówki Krajowe Centrum Profilaktyki Uzależnień.

– W sytuacji, kiedy rodzic dowie się, że jego dziecko zaczęło eksperymentować z substancjami psychoaktywnymi, ważne jest, aby zajął się tym problemem od razu i nie unikał tematu – mówi Sylwia Opasińska, Starsza Specjalistka ds. Profilaktyki i Edukacji Publicznej z KCPU. – Chociaż może to być trudne, należy zachować spokój i nie wpadać w panikę. Pierwsze sygnały nie świadczą jeszcze o uzależnieniu. Ważne jest przygotowanie odpowiedniego miejsca i czasu na przeprowadzenie rozmowy, zapewniające bezpieczeństwo i warunki do szczerej komunikacji. W tej rozmowie istotne jest wysłuchanie nastolatka oraz uzyskanie informacji dotyczących używania przez niego substancji. Jeśli używa on różnych tłumaczeń, należy dać mu przestrzeń do wypowiedzi, ale jednocześnie zaplanować odpowiednie działania, które zminimalizują ryzyko używania substancji psychoaktywnych w przyszłości. Przykładem takich działań może być program krótkiej interwencji FreD goes net, realizowany w różnych miastach w Polsce. Program jest dedykowany młodzieży, która zaczęła eksperymentować z substancjami psychoaktywnymi.

Specjalistka podkreśla także, że rodzic, który czuje potrzebę konsultacji ze specjalistą, może skorzystać z Telefonu Zaufania pod numerem 800 199 990. Telefon do spraw uzależnień jest bezpłatny i czynny codziennie w godz. od 16 do 21. Można też skorzystać z czatu na stronie Poradni Narkotykowej Online i otrzymać odpowiednie wskazówki i wsparcie w konkretnej sytuacji.

W ostatnich latach pojawiły się trendy i badania wskazujące na potencjalne korzyści z przyjmowania niektórych substancji psychoaktywnych w kontrolowanych warunkach. Na przykład, mikrodawkowanie psylocybiny (substancji psychoaktywnej występującej w niektórych grzybach) jest badane pod kątem poprawy nastroju i kreatywności oraz łagodzenia objawów depresji i lęku. Medyczna marihuana zyskuje uznanie za swoje właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwwymiotne, co jest szczególnie pomocne dla pacjentów z przewlekłymi chorobami, takimi jak rak czy stwardnienie rozsiane. Ponadto substancje takie jak MDMA (ecstasy) są badane w terapii PTSD, gdzie mogą wspomagać przetwarzanie traumatycznych doświadczeń w bezpiecznym, terapeutycznym środowisku. Jednakże, mimo tych potencjalnych korzyści, ważne jest podkreślenie, że używanie tych substancji powinno odbywać się pod ścisłym nadzorem medycznym, aby minimalizować ryzyko negatywnych skutków ubocznych i nie dopuszczać do nadużyć.

Być może twoje dziecko będzie odwoływać się do badań i przytaczać argumenty, stawiające zażywanie niektórych narkotyków w pozytywnym świetle. Podważanie ich nie będzie specjalnie konstruktywne, pamiętaj jednak, że niezależnie od przebiegu debaty publicznej na ten temat, masz prawo zająć własne, asertywne stanowisko.

Przyjmowanie substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu, może prowadzić do uzależnień i zachowań autodestrukcyjnych, a w konsekwencji mieć negatywny wpływ na całokształt funkcjonowania. Do negatywnych skutków zażywania narkotyków zalicza się:

• Fizyczne zagrożenie: narkotyki mogą poważnie uszkodzić zdrowie fizyczne, prowadząc do chorób serca, uszkodzenia wątroby, nerek, płuc oraz innych narządów. Przedawkowanie może prowadzić do śmierci.
• Uzależnienie: narkotyki mają potencjał uzależniający, co prowadzi do utraty kontroli nad ich używaniem. Uzależnienie może prowadzić do zaniedbywania podstawowych potrzeb życiowych, takich jak jedzenie, higiena, praca czy relacje z innymi ludźmi.
• Problemy psychiczne: zażywanie narkotyków może pogorszyć istniejące problemy psychiczne lub prowadzić do nowych, takich jak depresja, lęki, psychozy czy inne zaburzenia emocjonalne.
• Społeczne konsekwencje: Używanie narkotyków często prowadzi do problemów w relacjach z rodziną, przyjaciółmi i współpracownikami. Może to prowadzić do izolacji społecznej, utraty pracy i problemów prawnych.
• Ryzykowne zachowania: pod wpływem narkotyków ludzie często podejmują ryzykowne zachowania, takie jak prowadzenie pojazdów pod wpływem, niebezpieczne kontakty seksualne czy angażowanie się w przestępczość.
• Degradację życia osobistego: osoby zażywające narkotyki mogą zaniedbywać swoje obowiązki, pasje i cele życiowe, co prowadzi do ogólnego spadku jakości życia.

Powiedz nam, co o tym myślisz i zostaw komentarz.
Szanujemy każde zdanie i zachęcamy do dyskusji. Pamiętaj tylko, żeby nikogo nie obrażać!

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.
Obserwuj StrefaEdukacji.pl!

Źródła: „O lekach, marihuanie, dopalaczach bez histerii” – poradnik dla rodziców