Tych owoców nie zbieraj! Poznaj trujące owoce rosnące w lesie i ogrodzie

Lato to czas sezonowych, pysznych owoców, najlepiej zrywanych prosto z krzaka. W ogrodzie cieszą porzeczki, agrest, maliny, jeżyny i borówki amerykańskie. Ale często zbieramy też dzikie jagody. I tu może pojawić się problem, bo latem dojrzewają nie tylko jadalne owoce, ale także trujące – nawet śmiertelnie. W dodatku często wyglądają one bardzo apetycznie.

Podstawowa zasada bezpieczeństwa jest jedna – zbieramy te owoce, które znamy i których jesteśmy pewni. Zwracajmy przy tym uwagę na wygląd całej rośliny – także liście, jej wielkość i pokrój. Wiele roślin ma podobne jagody, jednak różnią je inne szczegóły budowy. I te różnice często decydują o tym, czy zbierzemy jagody jadalne czy trujące (np. owoce czworolistu żywo przypominają owoce borówki czarnej, zwanej czarną jagodą, ale są toksyczne).

Jeśli jakichś jagód nie jesteśmy pewni, nie zbierajmy ich. Najwyżej obejdziemy się smakiem. Warto jednak poznawać rośliny. Można zaopatrzyć się w atlas lub aplikację identyfikującą rośliny (warto porównywać kilka źródeł). Są także grupy na Facebooku, gdzie można uzyskać pomoc i podpowiedź. Ale dopóki rośliny nie znamy – nie zbierajmy jej owoców.

Nie wierzmy też, że trujące owoce jesteśmy w stanie rozpoznać instynktownie albo będą one miały jakiś odrzucający smak. To dość częsty pogląd, niestety fałszywy i, podobne jak w przypadku grzybów, miewa tragiczne skutki.

Nawet jeśli nie idziemy na jagody, jest wiele niebezpiecznych owoców, które mogą skusić dzieci. Mogą one się pojawić również w ogrodach, na terenach zieleni miejskiej, w lasach i na polanach. Trujące owoce często wyglądają bardzo atrakcyjnie, a dzieci są szczególnie wrażliwe - nawet jeśli nie dojdzie do śmiertelnego zatrucia, jego przebieg i powikłania mogą być bardzo poważne).

Dlatego zwracajmy uwagę na to, czym bawią się dzieci, co zbierają i co wkładają do buzi. W przypadku owoców konwalii, która często rośnie w ogrodach, wystarczy kilka ładnych, czerwonych owoców, żeby zatrucie było śmiertelne. Warto też od jak najwcześniejszych lat uczyć dzieci, że owoc przed zjedzeniem należy sprawdzić i nie wolno jeść wszystkiego, co dobrze wygląda.

Warto wiedzieć, że są owoce, które spożyte na surowo (szczególnie niedojrzałe) mogą powodować poważne zatrucia, ale po obróbce termicznej, tracą toksyczne właściwości, a nawet są cenne dla zdrowia. Ale dotyczy to tylko nielicznych roślin (przede wszystkim czarnego bzu i kaliny koralowej). W większości przypadków gotowanie, smażenie, mrożenie itp. nie pozbawia trujących owoców ich toksycznych właściwości, więc nie traktujmy obróbki termicznej jako sposobu na pozbycie się trucizny.

Pamiętajmy też, żeby owoce leśne myć przed jedzeniem. Wprawdzie może się wydawać, że w lesie jest „czysto”, jednak zdarzają się groźne, pasożytnicze choroby (np. bąblowica), którymi możemy zarazić się właśnie jedząc niemyte jagody (wystarczy, że z rośliną będzie miało kontakt zarażone zwierzę, a to się zdarza).

Uwaga: w artykule są wymienione rośliny, które mają atrakcyjne, najczęściej jagodowe owoce. Mogą one być uznane za jadalne (szczególnie przez dzieci) lub pomylone z jadalnymi owocami leśnymi. Nie są to jednak wszystkie rośliny trujące, jakie można spotkać w ogrodzie, lesie, na łące czy w parku.

Zobacz, jak wyglądają trujące jagody i inne owoce, na które trzeba uważać.