To, czego słuchamy, wpływa na nasze samopoczucie

- Internet, który dziś jest domeną ludzi młodych, może być w przyszłości bardziej potrzebny osobom w podeszłym wieku, wpływając pozytywnie na ich psychikę - mówi fiński naukowiec Arvo Laitinen. Wspólnie z kolegami z Wielkiej Brytanii testował on w kilku krajach Europy internetowy kanał muzyczny dla osób starszych. Projekt finansowała Unia Europejska, której mieszkańcy szybko się starzeją.

Inicjatorem przedsięwzięcia jest brytyjski psycholog Adrian North z uniwersytetu w Leicester, ekspert w dziedzinie badań nad zmysłem słuchu. W szczególności interesuje się on wpływem muzyki i innych rodzajów dźwięków na psychikę i umysł człowieka. Jest autorem wielu interesujących prac na ten temat. Zajmował się między innymi zachowaniami klientów odwiedzających sklepy i lokale gastronomiczne, w których nadawana jest muzyka. North jest szefem grupy badawczej, którą utworzył na swojej uczelni jeszcze pod koniec lat 80. minionego wieku.

Eksperymenty przeprowadzone przez członków tego zespołu pokazały, że Internet może być doskonałą metodą stymulowania aktywności życiowej osób starszych, którym często doskwiera samotność i nuda. Wielu z nich wpada z tego powodu w depresję, co prowadzi do pogorszenia się stanu ich zdrowia. - Dla młodych ludzi Internet jest tylko jednym z wielu sposobów kontaktowania się z rówieśnikami. Korzystają z niego, bo poczta elektroniczna jest szybka, wygodna i tania. Równocześnie jednak telefonują do siebie, wysyłają komunikaty SMS, a przede wszystkim spotykają się ze sobą. Natomiast ludzie starsi mają zazwyczaj bardzo wąski krąg znajomych i z tego powodu czują się opuszczeni i osamotnieni. W wyrwaniu się z tego stanu izolacji mogłyby im pomóc internetowe serwisy radiowe przygotowane pod kątem osób w podeszłym wieku - uważa North.

Inicjatywa otrzymała nazwę Sound Vitamins, czyli “dźwiękowe witaminy". Oprogramowanie przygotowane przez naukowców z Finlandii pozwala na stworzenie sześciu odrębnych kanałów dźwiękowych umożliwiających starszym osobom m.in. prowadzenie wirtualnych rozmów, nawiązywanie nowych znajomości, uzyskiwanie porad dotyczących zdrowia, zamawianie serwisów informacyjnych, wymianę doświadczeń życiowych, odbiór dowolnej muzyki, rozwiązywanie zadań umysłowych, wysłuchiwanie wykładów z rozmaitych dziedzin wiedzy itd.
- W krajach wysoko rozwiniętych szybko zwiększa się odsetek ludzi starych. Przed umysłową i psychiczną degradacją może ich ochronić tylko aktywność społeczna i fizyczna. Pod tym względem Internet, którego obsługa jest przecież bardzo prosta, a możliwości - nieskończone, ma przewagę nad telewizją. Ta ostatnia przyzwyczaja ludzi do bierności, pożerając jedynie czas i energię - zauważa Laitinen.

- Nasz pomysł spotkał się z ogromnym entuzjazmem ze strony starszych osób. Mamy nadzieję, że dźwięki z Internetu obudzą ich z marazmu i dodadzą energii życiowej - dodaje North. Od wielu lat zajmuje się on również badaniem aktywności mózgu u ludzi słuchających muzyki. - To, co słyszymy, silnie, choć nie zawsze świadomie, wpływa na nasze emocje. Raz te odgłosy działają na nas uspokajająco, innym razem mobilizują do działania. Jednych w dobry nastrój wprowadza muzyka rockowa, inni słuchają tylko muzyki tradycyjnej, ludowej czy jazzu - mówi badacz..

North zwraca uwagę na praktyczne znaczenie swoich badań. Tematem jednej z jego prac był wpływ muzyki na atmosferę panującą w bankach i kawiarniach. Naukowiec szczegółowo analizował, jakie odmiany muzyki poprawiają samopoczucie klientów, zwiększając ich chęć przebywania w danym pomieszczeniu oraz skłonność do ponownych odwiedzin. W innym eksperymencie przeprowadzonym w sklepach z winami, okazało się, że gdy w pomieszczeniach nadawano muzykę kojarzoną z Francją, klienci chętniej kupowali wina z tego kraju. Po kilku tygodniach dokonano zmiany i z głośników w sklepach popłynęła ludowa muzyka niemiecka. Efekt: wzrost sprzedaży win reńskich. Wyniki ankiety pokazały, że klienci w ogóle nie zdawali sobie sprawy z tego, że muzyka miała tak istotny wpływ na ich wybór. Jeszcze jeden test przeprowadzony przez zespół Northa w klubach studenckich wykazał, że kiedy w ciągu dnia nadawano tam rytmiczną muzykę pop lub przeboje muzyki klasycznej, sprzedaż posiłków wzrastała, jeśli natomiast w lokalu panowała cisza - chętnych do spożycia lunchu było mniej.