Szpital na Pomorzanach będzie mógł łatwiej leczyć zeza u dzieci. Innowacyjne urządzenie stworzyli szczecińscy naukowcy

Wstępne badania kliniczne już wykazały, że wymyślona przez szczecińskich naukowców metoda leczenia zeza jest lepsza od tradycyjnej.

- Dlatego mam nadzieję, że okuliści zechcą z niej korzystać - przyznał Piotr Barański, prezes firmy.

Projekt nie jest jeszcze ukończony - obecnie trwają prace nad tzw. prototypem docelowym. Będzie gotowy na przełomie stycznia i lutego 2023 r.

- Wtedy rozpoczniemy prace nad jego certyfikacją - zapewnia. - Przewidujemy, że do debiutu komercyjnego dojdzie we wrześniu przyszłego roku. Podkreślam, jesteśmy zainteresowani seryjną produkcją.

Prezes Barański przyznaje, że mamy do czynienia z całkowicie nową technologią, nigdzie jeszcze niestosowaną.

- Dlatego trudno nam powiedzieć, jaka będzie dynamika wzrostu produkcji. To zależy od zapotrzebowania. Czy lekarze okuliści będą zainteresowani leczeniem zeza proponowaną przez nas metodą.

Choć urządzenie ma się ukazać na rynku dopiero za rok, klinika okulistyki zacznie wykorzystywać technologię StrabiScan już w styczniu.

- Badania wstępne wykazały, że wyniki uzyskiwane naszą metodą są zbliżone do otrzymywanych do tej pory za pomocą metody tradycyjnej - mówi dr hab. Monika Modrzejewska, kierownik zespołu twórców technologii. - Różnica polega na tym, że nasz aparat ma zauważalnie większą skuteczność wykrycia zeza wewnętrznego. Poza tym stara metoda oceny kąta zeza wymaga maksymalnej koncentracji pacjenta, a przypomnę, że większość naszych pacjentów, to dzieci.

Pacjent podczas tradycyjnego badania, które często obejmuje kilka wizyt, musi ściśle współpracować z lekarzem. To bardzo uciążliwe, szczególnie dla dzieci. Dlatego naukowcy szukali takich rozwiązań, które będą standaryzować wyniki pomiarów - co znacznie skróci czas badań.

Powstały w Szczecinie nowatorski projekt do oceny kątów zeza wziął udział w ubiegłorocznej Międzynarodowej Konferencji "Innowacje w Okulistyce" w Katowicach. Zdobył pierwsze miejsce (w konferencji wzięło udział aż 58 uczelni!). Obecnie jest realizowany w konsorcjum Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego i Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. Liderem projektu jest firma CX Engineering.

Technologia została dofinansowana w ramach projektu "Inkubator Innowacyjności 4.0", który jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej przeznaczonych na naukę.

- Urządzenie powstało po to, by właściwie ocenić odchylenie gałek ocznych - tłumaczy prof. Monika Modrzejewska. - To bardzo ważna informacja pomagająca w diagnostyce zeza. Jest niezbędna także w zaplanowaniu leczenia, w tym operacji.

- To będzie spektakularny sukces! - nie ma wątpliwości prezes CX Engineering. - Wkrótce powstanie dobry produkt odpowiadający zapotrzebowaniu.

Operacje zeza u dzieci zalicza się do bardzo wymagających. Wynika to z konieczności dokonania dokładnego pomiaru kąta zeza. Niestety współpraca z małymi pacjentami jest utrudniona i często zależna od ich humoru, zmęczenia, nastawienia, itp.

Dyskomfortowa jest także konieczność siedzenia w jednym miejscu przez dłuższy czas i patrzenia w kierunkach według wskazań optometrysty. To dla dzieci zajęcie nudne, ale przed operacją bezwzględnie konieczne. Aby pomiar mógł być uznany za udany, wymaga współpracy okulisty z przynajmniej dwoma optometrystami i rodzicami dziecka. I nie gwarantuje powodzenia. Często uzyskiwany pomiar jest niepewny.

Nowe urządzenie ma za zadanie uprościć ten proces przez automatyzację pomiaru. Dziecko siada na chwilę przy urządzeniu, na wzór urządzeń znanych z gabinetów okulistycznych, patrzy na przyjemny obrazek np. postaci z kreskówki, a urządzenie dokonuje samodzielnie pomiaru. Do obsługi urządzenia wystarczy technik. Badanie trwa chwilę.

Umożliwia zautomatyzowany i szczegółowy pomiar kątów zeza w różnych ustawieniach gałki ocznej, z wykorzystaniem technik wirtualnej projekcji stereoskopowej i analizy ruchu oczu. Urządzenie zastępuje stosowany dotychczas w gabinetach okulistycznych i ortoptycznych test jednostronnego i naprzemiennego "zasłaniania oka" („cover test”), wykorzystujący listwy pryzmatyczne. StrabiScan umożliwia obiektywny, wiarygodny i powtarzalny pomiar wielkości odchylenia gałek ocznych, dodatkowo znacznie skraca czas badania i uniezależnia wynik od doświadczenia badacza.

Efekt przysłaniania naprzemiennego oczu jest osiągany poprzez synchroniczne włączanie i wygaszanie obrazów podczas ich jednoczesnego przesuwania na ekranie. Ocena kierunku i zakresu ruchu gałek ocznych następuje automatycznie, dzięki wykorzystaniu systemu kamer oraz autorskiego oprogramowania. Kalibracja optyki i pola widzenia kamer umożliwia dostosowanie urządzenia do rozstawu źrenic, bądź indywidualnych asymetrii położenia oczu pacjenta i wprowadzenia korekt do projekcji obrazów. Urządzenie ma charakter stacjonarny, a pacjent jest jedynie proszony o skupienie wzroku na wybranych wzorcach.

W czwartek prof. Jerzy Samochowiec, prorektor ds. nauki PUM, dr Hubert Pachciarek, dyrektor Centrum Transferu Technologii PUM i Piotr Barański, prezes CX Engineering podpisali umowę przekazania praw StrabiScan.