Sprzedaż mieszkań coraz trudniejsza. Polacy wolą poczekać na lepsze czasy

Zdolność kredytowa Polaków jest jedną z najniższych w Europie Środkowo-Wschodniej, za co odpowiadają podwyżki stóp procentowych oraz zaostrzone przez KNF warunki przyznawania kredytów. Osoba o przeciętnych dochodach aktualnie może mieć kłopot z uzyskaniem kredytu nawet na mieszkanie o powierzchni 30 metrów kwadratowych.

Wskazane wyżej czynniki sprawiły, że liczba chętnych na zakup mieszkania jest coraz mniejsza. Według danych Otodom opublikowanych w Kwartalniku Miesięcznym czas ekspozycji ogłoszeń sprzedażowych na portalu wydłużył się aż do 76 dni. Skutkiem tego jest stała wysoka liczba dostępnych ofert, wynosząca ponad 307 tys. na koniec września 2022 roku.

- Wzrost stóp procentowych i gwałtowne ograniczenie dostępności kredytów sprawiły, że z rynku zniknęła część kupujących, którzy zakupu sfinansować po prostu nie mogą. Ci, którzy na zaciągnięcie kredytu wciąż mogą sobie pozwolić, uważnie obserwują otoczenie, zadając sobie pytanie, czy w warunkach rosnącej nadal inflacji oraz zapowiadanych podwyżek cen energii taki kredyt będą w stanie obsłużyć - oceniła Katarzyna Kuniewicz, ekspertka Otodom.

Zdaniem autorów badania niska dostępność kredytowa sprawiła, że na rynku pozostali klienci gotówkowi, którzy z powodu rosnącej inflacji, chcą zainwestować swoje oszczędności w mieszkanie. Jak dodają analitycy, nie oznacza to, że rynek skurczył się do mieszkań inwestycyjnych. Potrzeba mieszkaniowa jest jedynie odkładana w czasie.

Malejący popyt jest szczególnie odczuwany w największych miastach (powyżej 500 tys. mieszkańców). Tam wzrost cen mieszkań wyniósł zaledwie 1 proc. kw/kw oraz 12,7 proc. r/r. Załamanie na rynku najmniej widać w miejscowościach do 50 tys. mieszkańców, gdzie mieszkania drożeją najszybciej, mimo że liczba rozpoczętych budów nieruchomości utrzymuje się na wysokim poziomie.

Najwolniej w ostatnim czasie drożały mieszkania do 40 metrów kwadratowych (1,0 proc. kw/kw), natomiast największy wzrost odnotowano w przypadku nieruchomości powyżej 90 metrów kwadratowych (2,8 proc. kw/kw).

- Jest to o tyle zaskakujące, że popyt na mniejsze mieszkania jest najbardziej odporny na załamanie na rynku kredytowym, bo lokale o niewielkiej powierzchni wciąż mieszczą się w zasięgu zdolności kredytowej polskich rodzin. Takie odwrócenie trendu może być artefaktem statystycznym (w porównaniu z III kwartałem 2021 r. ceny największych lokali wciąż rosną najwolniej), ale może też pokazywać zmianę nastawienia sprzedawców - czytamy w kwartalniku.

Rynek najmu nadal cieszy się dużym powodzeniem, co jest szczególnie widoczne w III kwartale bieżącego roku, kiedy to wyniki dodatkowo nakręca rozpoczynający się rok akademicki. W rezultacie liczba nowych ofert rośnie, a wraz z nią w górę idą ceny.

- Obecnie wielu z nich testuje, w jakim stopniu może przerzucić na osoby wynajmujące mieszkania rosnące koszty utrzymania lokali oraz rat kredytów hipotecznych, które część z nich zaciągnęła na zakup nieruchomości pod wynajem - przekazał dr Adam Czerniak, współautor Kwartalnika Mieszkaniowego.

Skutkiem tego są kolejne podwyżki czynszu, który w III kwartale wzrósł średnio o 158 zł, porównując do danych z II kwartału. Cena była też o 567 zł wyższa niż w chwili wybuchu wojny w Ukrainie. Najwyższy wzrost kosztów wynajmu odnotowano w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców (+34,8 proc. r/r), a najmniejszy w średnich i małych miejscowościach, gdzie mieszka mniej studentów oraz migrantów.