Rehabilitacja po Covid-19. Zdrowie z NFZ, czyli jak odzyskać kondycję po koronawirusie i innych chorobach?

Osiągnięcie po dłuższej przerwie formy nie jest łatwe, tym bardziej jeśli przerwa była spowodowana chorobą. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę i o co zadbać w pierwszej kolejności rozpoczynając treningi po COVID-19 i innych ciężkich chorobach.

Jeśli przyczyną przerwy w regularnych ćwiczeniach fizycznych był COVID-19, należy zacząć od gruntownego przebadania organizmu. Lekarz powinien wykluczyć powikłania oraz przeciwwskazania powrotu do aktywności fizycznej.

- Należy indywidualnie przyjrzeć się każdemu przypadkowi i dostosować do niego częstotliwość, intensywność, a także rodzaj treningu - mówi Michał Chudzik, internista, kardiolog, ekspert Medicover Polska, inicjator badań nad ozdrowieńcami. - Każdy trening powinien być poprzedzony staranną rozgrzewką. Poza tym trzeba rozważyć czy deficyt kaloryczny jest teraz wskazany i czy dostarczanie mniejszej ilości kalorii, niż jej zużywamy jest teraz koniczne. Może warto przez jakiś czas ograniczyć treningi.

Zdaniem specjalistów, przebycie choroby przypominającej swoimi objawami grypę, z trwająca kilka dni gorączką 38-39 stopni powoduje, że zalecany okres powrotu do uprawiania sportu i rywalizacji zalecany jest dopiero po upływie 3-4 tygodni. W okresie regeneracji niezwykle ważne jest odbudowa odporności i sił witalnych. Aby aktywować wszystkie zasoby, należy w sposób kontrolowany „przymusić” organizm do mobilizacji. Dzięki temu regeneracja będzie szybsza.

- Infekcja SARS-CoV-2 jest bardzo dużym obciążeniem dla całego organizmu, ale to nie znaczy, że powinniśmy powstrzymywać się od aktywności, lecz że aktywność powinna być prowadzona w umiarkowanym zakresie - dodaje dr Przemysław Lutomski z poznańskiej CoreClinic, specjalizującej się w rehabilitacji i przygotowaniu sportowym. - Warto wykonać podstawowe badania, takie jak morfologii krwi oraz EKG. To samo dotyczy zresztą każdej innej choroby.

Po przejściu COVID-19 warto zatem zrobić kompleksowy przegląd stanu zdrowia. A jeśli wciąż odczuwamy dolegliwości, takie jak: duszności czy brak powietrza, bóle w klatce piersiowej, kaszel, poczucie szybkiego, nierównego bicia serca, nadmierne zmęczenie, bóle głowy - to zdecydowanie nie należy rozpoczynać aktywności fizycznej bez konsultacji lekarskiej.

Dla pacjentów, którzy przeszli Covid-19, Narodowy Fundusz Zdrowia przygotował kompleksowy program rehabilitacji. Fizjoterapia ambulatoryjna realizowana jest przez placówki w Barlinku, Biesiekierzu, Dębnie, Gryficach, Kołobrzegu, Lipianach, Mierzynie, Mieszkowicach, Pyrzycach, Reczu, Sławnie, Szczecinie, Szczecinku, Świdwinie, Świnoujściu i Tucznie. Fizjoterapię w domu pacjenta prowadzą placówki w Białogardzie, Szczecinie, Szczecinku, Świdwinie. Rehabilitacja pocovidowa w poradni lub w domu trwa do 6 tygodni.

Rehabilitacja po Covid-19 w trybie stacjonarnym realizowana jest w Białogardzie, Międzywodziu, Połczynie-Zdroju, Szczecinie, Świnoujściu, Tucznie i Złocieńcu. Na rehabilitację kieruje lekarz, w tym rodzinny. Można z niej skorzystać do 12 miesięcy od zakończenia leczenia choroby. Rehabilitacja trwa 2-6 tygodni. W jej ramach pacjenci mają zapewnioną opiekę lekarską, pielęgniarską i wsparcie psychologiczne. Wykaz teleadresowy podmiotów dostępny jest pod numerem 800 190 590 oraz na www.nfz-szczecin.pl w zakładce Dla Pacjenta.

Światowa Organizacja Zdrowia przygotowała poradnik do wspierania samodzielnej rehabilitacji po Covid-19. Są w nim zalecenia, jak postępować w przypadku duszności; jakie ćwiczenia wykonywać po opuszczeniu szpitala; jak postępować w razie problemów z głosem; porady dotyczące przyjmowania pokarmów, płynów oraz przełykania; co zrobić w razie problemów ze skupieniem uwagi, pamięcią oraz logicznym myśleniem; jak sobie radzić ze stresem oraz wahaniami nastroju. Proponowane ćwiczenia oraz zalecenia nie powinny zastępować spersonalizowanego programu, który zostały przekazany pacjentowi podczas wypisu ze szpitala. Poradnik jest dostępny na stronie www.nfz-szczecin.pl

Jednym z najprostszych wyznaczników naszego stanu zdrowia jest tętno - zwłaszcza po chorobie. Warto więc mierzyć je regularnie, najlepiej zaraz po przebudzeniu się.

- Zapisując sobie wynik takiego badania, jesteśmy w stanie szybko uzyskać informację w jakim stanie znajduje się nasz organizm - mówi dr Przemysław Lutomski, specjalista rehabilitacji i medycyny sportowej. - Jeśli jego wartość skacze np. o 10 proc. to znaczy, że coś jest nie tak. Przyczyną może być na przykład zbyt mocny trening z poprzedniego dnia lub rozpoczynająca się właśnie infekcja.

Po chorobie najbezpieczniejszy jest trening o niskiej intensywności, gdy tętno maksymalne wynosi około 60-75 uderzeń na minutę. Im dłużej się ono utrzymuje, tym lepiej będziemy pobudzać nasz układ krążenia do stopniowo zwiększającego się obciążenia.

Osoby będące w trakcie leczenia onkologicznego nie muszą rezygnować z wysiłku fizycznego, przy czym stopień i rodzaj takiego wysiłku w trakcie terapii, musi być dostosowany do stanu zdrowia i skonsultowany z lekarzem prowadzącym.

W okresie zdrowienia dla szybkiej regeneracji niezbędna jest także odpowiednia dieta, która ma być bogata w warzywa i owoce, by dostarczyć organizmowi witaminy niezbędne do wytworzenia nowej odporności. Można też wspomóc się suplementacją, ale rozważnie.

- Suplementacja jest do przyjęcia, pod warunkiem, że nie będzie zastępowała zbilansowanych posiłków - zaznacza Michał Chudzik. - Preparaty powinny być odpowiedniej jakości i przyjmowane zgodnie z zaleceniami i przeznaczeniem.

Dobrze jest w tej kwestii skorzystać z porad doświadczonego trenera lub dietetyka. Uwaga! Po szczepieniu - zalecana jest co najmniej tygodniowa przerwa w treningach.

Przed powrotem do regularnych treningów warto zrobić badania krwi oraz serca i skonsultować je u specjalisty. Powrót do regularnych intensywnych ćwiczeń zacznij od krótkich treningów trwających ok. 20 minut na świeżym powietrzu. Aby poczuć efekty treningu rób je minimum 3 razy w tygodniu.

Stopniowo wydłużaj czas treningu. Jeśli masz możliwość to pamiętaj, że warto skorzystać z urządzeń monitorujących pracę serca, aby nie przekraczać zalecanych wartości tętna maksymalnego (nie więcej niż 75 proc. tętna max). Z każdym kolejnym treningiem urozmaicaj go o nowe formy, ale dawaj sobie dłuższy niż zazwyczaj czas na regenerację. Jeśli zamierzasz podjąć się udziału w rozgrywkach opartych na rywalizacji sportowej, skonsultuj tę decyzję ze specjalistą, który oceni, czy jesteś już w wystarczającej formie.