Pomnik w Dąbiu idzie do rozbiórki. IPN chce, żeby posowieckie pomniki zniknęły z przestrzeni publicznej

Z krajobrazu Szczecina zniknie pomnik "Poległym w Walce o Wyzwolenie Dąbia" stojący na skwerze przy ul. Emilii Gierczak w Szczecinie. Wymaga to uzyskania określonych zgód.

- Myślę, że w przeciągu 2-3 tygodni będziemy w stanie ten pomnik zdemontować - mówi Krzysztof Męciński, dyrektor IPN w Szczecinie.

Przypomnijmy, że Rada Miasta Szczecin 28 czerwca 2022 roku jednogłośnie podjęła uchwałę o demontażu pomnika w Dąbiu. Jest pomysł, żeby w tym miejscu powstał pomnik, który upamiętnia prawdziwych bohaterów. Chodzi o żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a konkretnie generała broni Władysława Andersa, dowódcę 2 Korpusu Polskiego.

- Decyzja o sposobie zagospodarowania miejsca po zdemontowanym pomniku należy do władz miasta. Wystąpiliśmy z ofertą współpracy w tym zakresie i zaproponowaliśmy budowę pomnika generała Władysława Andersa - uważa Krzysztof Męciński. - Nie ma w Szczecinie upamiętnienia wysiłku żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a to była dość liczna grupa, która znalazła tu swój nowy dom i włączyła się w budowę polskiego Szczecina. Generał Anders to wybitny Polak, jeden z najwybitniejszych dowódców w czasie II wojny światowej i przede wszystkim symbol niezłomności, walki o niepodległą Polskę, czołowy przedstawiciel i autorytet polskiego wychodźstwa niepodległościowego.

Na celowniku IPN jest również Pomnik Braterstwa Broni w Nowogardzie, odsłonięty z okazji 55. rocznicy Wielkiej Rewolucji Październikowej i 50. rocznicy powstania Związku Sowieckiego. W tym przypadku sprawa nie jest tak prosta. Kilka lat temu nowogardzcy radni przyjęli uchwałę w sprawie rozbiórki pomnika. Przyjęta uchwała zobowiązywała burmistrza Nowogardu do całkowitej rozbiórki pomnika oraz wyznaczyła termin do dnia 3 maja 2018 roku. Wojewoda zachodniopomorski w rozstrzygnięciu nadzorczym stwierdził nieważność przedmiotowej uchwały w punkcie dotyczącym terminu rozbiórki.

- IPN zaproponował miastu Nowogard współpracę przy demontażu tego pomnika, aby zniknął z przestrzeni publicznej. Obecnie ruch jest po stronie władz samorządowych - tłumaczy dyrektor Męciński.

W naszym regionie jest więcej symboli pokomunistycznych. Są m.in. w Golczewie, Maszewie, Międzyzdrojach oraz w Pyrzycach. Ich przyszłość jest jasna: nie ma dla nich miejsca.

- Przygotowujemy kolejne oferty i informacje do przedstawicieli lokalnych władz z propozycją współpracy przy likwidacji komunistycznych obiektów propagandowych. Dzisiaj, zwłaszcza w kontekście wojny na Ukrainie, łatwiej - nam wszystkim - sobie wyobrazić, jak wyglądało "wyzwolenie" tych terenów. To budowle propagandowe, które upamiętniały coś, czego nie było. Nie było braterstwa broni, tak jak nie było wyzwolenia tutejszych terenów, które nie były przecież w granicach państwa polskiego przed 1939 rokiem. To było wkroczenie zbrodniczej Armii Czerwonej. Obiekty propagandowe powinny zniknąć z przestrzeni publicznej - wyjaśnia Krzysztof Męciński.