Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Polscy kandydaci w niemieckich wyborach budzą kontrowersje

Monika Stefanek
Polki, które kandydują w niemieckich wyborach do rady gminy i powiatu: Katarzyna Werth (na zdjęciu z lewej) i Dorota Siudak - Pankau (zdjęcie z prawej).
Polki, które kandydują w niemieckich wyborach do rady gminy i powiatu: Katarzyna Werth (na zdjęciu z lewej) i Dorota Siudak - Pankau (zdjęcie z prawej).
Najbliższa niedziela z pewnością przejdzie do historii. Po raz pierwszy Polacy, mieszkający w przygranicznym powiecie Uecker-Randow, wystartują w niemieckich wyborach komunalnych.

To, co u jednych uchodzi za przykład udanej integracji, u innych wzbudza antypolskie reakcje.

Jarosław Wieczorek, 42-letni przedsiębiorca z Poznania, w historii powiatu Uecker-Randow już się zapisał. Jako pierwszy Polak na tym terenie zainwestował w fabrykę specjalistycznych narzędzi wykorzystywanych do produkcji samochodów. W utworzonym w 2006 roku zakładzie pracuje dzisiaj dwunastu Niemców i trzech Polaków.

Teraz Wieczorek, jako pierwszy Polak, ma szansę wejść do rady powiatu Uecker-Randow. Chce pomóc innym przedsiębiorcom z Polski, którzy zamierzają otworzyć swoją działalność w przygranicznym powiecie.

- Ciągle jest tutaj wiele osób, które nie chcą przyjąć do wiadomości, że Polacy inwestują w tym regionie i tworzą nowe miejsca pracy - mówi kandydat do rady powiatu, startujący z listy Wir in Pasewalk (My w Pasewalku).

Brunatna propaganda

Nie ma wątpliwości o kim mowa. Już kilkaset metrów po przekroczeniu polsko-niemieckiej granicy w Lubieszynie aż roi się od plakatów wyborczych neonazistowskiej partii NPD, która na tych terenach zyskała w ostatnich latach szczególne poparcie. "Szczelna granica dla kryminalistów" czy "Praca zamiast imigrantów", to tylko niektóre z haseł tego ugrupowania.

Solą w oku prawicowych ekstremistów są właśnie Polacy, którzy od wejścia naszego kraju do Unii masowo zaczęli kupować stare, opuszczone przez Niemców domy, remontować je i wprowadzać się. W przygranicznym powiecie Uecker-Randow żyje już ponad tysiąc naszych rodaków. W samym trzytysięcznym Loecknitz jest ich ponad 230.

Im bliżej miasteczka, tym więcej plakatów NPD, zwanej popularnie partią brunatnych. W samej miejscowości niewiele jest słupów czy latarni, na których nie wiszą czerwono-czarne plansze z wyborczymi hasłami. Na ulicy przed Polsko-Niemieckim Gimnazjum w Loecknitz roi się od wyborczych reklam, które nie pozostawiają złudzeń przeciwko komu są skierowane. W całym miasteczku kampania żadnej innej partii nie jest tak widoczna.

Cicha polonizacja

"Loecknitz musi pozostać niemieckie!" oraz "Cicha polonizacja Pomorza" - takie hasła można zaś znaleźć na stronach internetowych NPD.

- Nikt nam nie może dzisiaj zagwarantować, że jeśli pójdzie tak dalej, to w przyszłości cały powiat nie zostanie przyłączony do Polski - przekonywał niedawno Tino Mueller, lokalny szef partii NPD.

W wyborach do rady gminy Loecknitz nacjonaliści wystawili siedmiu kandydatów. Członek tego ugrupowania ubiega się także o fotel burmistrza. Poparcie dla NPD na przygranicznych terenach jest spore. Wiele osób obawia się powtórki scenariusza z wyborów komunalnych w Brandenburgii, które odbyły się jesienią ubiegłego roku. W położonej zaledwie o kilkanaście kilometrów od Loecknitz miejscowości Wollin padł niechlubny rekord. Skrajni nacjonaliści zdobyli tutaj 34 procent poparcia.

- Hasła NPD nie wywołują w nas agresji, ale budzą emocje - przyznaje Katarzyna Werth, jedna z dwóch polskich kandydatek do rady gminy Loecknitz. - Widzimy te plakaty przecież na każdym kroku. Staramy się jednak nie dawać zwolennikom tej partii powodów do ataków.

Pochodząca z Polic Katarzyna Werth wystartuje z jednoosobowej listy. Polsko-Niemieckie Stowarzyszenie "Pomeraniak", do którego należy, uznało ją za wzór integracji. Rzeczywiście, życiorys 29-letniej kandydatki niemal w całości związany jest z tymi terenami. Werth jest absolwentką pierwszego rocznika Polsko-Niemieckiego Gimnazjum w Loecknitz. Studiowała w Stralsundzie, pracowała jako menadżer przy tworzeniu Regionalnego Centrum Współpracy Polsko-Niemieckiej w Zakresie Rolnictwa. Prywatnie jest żoną Niemca - lekarza z Loecknitz.

Niemcy wyjechali

- Znam te tereny nie od dziś i znam mentalność ludzi, którzy tutaj mieszkają - przekonuje Katarzyna Werth. - Wielu moich niemieckich kolegów z czasów gimnazjum wyjechało stąd, zrezygnowało z tego regionu. Widzę tutaj szansę dla siebie.

Problemów do rozwiązania jest sporo. Wiele z nich ujawniło się dopiero po wejściu Polski do Unii Europejskiej.

- Ciągle nierozwiązanym problemem jest kwestia posłania dziecka do szkoły w Polsce, jeśli jest ono zameldowane po stronie niemieckiej - mówi. - Zdarzały się już przypadki, że grożono rodzicom karami czy policją za nierealizowanie w Niemczech obowiązku szkolnego. Dlatego, że po przeprowadzce do Niemiec, ich dzieci nadal chodziły do szkoły w Szczecinie. Chciałabym, żeby mój syn, gdy pójdzie do szkoły, miał wybór a nie przymus, gdzie będzie się uczyć.

Chce założyć klub

Na polsko-niemiecką integrację i to od najmłodszych lat stawia też Dorota Siuda-Pankau. 36-letnia przedszkolanka, matka trojga dzieci, trzy lata temu przeprowadziła się ze Szczecina do Loecknitz. Jest bezpartyjna, ale wystartuje z listy CDU.

- Nigdy nie planowałam startu w wyborach - przyznaje. - Do kandydowania z listy CDU zaprosili mnie przedstawiciele tej partii, którym spodobał się mój pomysł. Chciałabym założyć polsko-niemiecki klub dla dzieci. Myślę o tym, odkąd tu zamieszkałam.

Ma to być miejsce, w którym najmłodsi mieszkańcy Loecknitz będą wspólnie bawili się, odrabiali lekcje.

- Chciałabym, aby było to także miejsce spotkań rodziców - opowiada Dorota Siuda-Pankau. - W tej chwili nie ma tutaj podobnej świetlicy.

Coraz więcej Polaków

Obie kandydatki przyznają, że w Loecknitz mieszka im się dobrze.

- Cisza, spokój, w pobliżu las, jezioro - wymieniają. Na co dzień antypolskich nastrojów nie odczuwają, choć wiedzą, że nie brakuje Niemców, którym tak liczna obecność Polaków przeszkadza.

- W latach 90-tych, gdy chodziłam tutaj do gimnazjum, też łatwo nie było - wspomina Katarzyna Werth. - Zdarzały się obelgi, wyzwiska pod naszym adresem. Myślę, że takie rzeczy wynosi się z domu. Wielu obiecywało sobie po zjednoczeniu Niemiec znacznie więcej. Stąd wzięły się rozczarowanie i frustracja, a teraz dodatkowo doszło rozżalenie, jakoby wszyscy szczególnie interesowali się mieszkającymi tutaj Polakami. A to przecież nieprawda. Nie otrzymujemy innej pomocy niż Niemcy. Po prostu ludzie tutaj nie zostali przygotowani na to, że w krótkim czasie zamieszka tu tak wielu Polaków.

Burmistrz podpadł rodakom

Niedzielne wybory okażą się chwilą prawdy dla burmistrza Loecknitz. To właśnie Lothar Meistring z partii Die Linke (Lewica) wpadł po wejściu Polski do UE na pomysł, aby puste mieszkania wynajmować, a także sprzedawać Polakom. Czuł, że sąsiedzi zza miedzy rozruszają wyludnione miasteczko.

Nie pomylił się. Dzięki naszym rodakom, zbędne okazało się wyburzanie pustostanów, a Loecknitz jako jedna z nielicznych miejscowości we wschodnich Niemczech, zanotowało wzrost ludności. I to tak znaczny, że w miasteczku pilnie potrzebna jest budowa drugiego przedszkola. Dzisiaj Polacy stanowią już blisko 15 procent wszystkich mieszkańców. Może się jednak okazać, że burmistrz za swoją sympatię do Polaków zapłaci utratą głosów i nie zostanie wybrany.

- To prawda, słyszałam, że część Niemców ma burmistrzowi za złe przychylne nastawienie do nas - potwierdza Katarzyna Werth.

Początkowo w wyborach miało wystartować przynajmniej sześciu naszych rodaków. Z czasem kolejne osoby się wykruszały. Choć Detlef Ebert, szef CDU w Loecknitz przyznaje, że chętnie widziałby więcej Polaków na swojej liście, to nieoficjalnie mówi się o innych powodach. Część partyjnych działaczy miała nie zgodzić się na wprowadzenie na listę większej liczby Polaków, bo mogłoby to kosztować partię sporo głosów.

Kto głosuje na rodaka

Polscy kandydaci, mimo iż ich kampania wyborcza jest niemal niewidoczna, nie są bez szans. Głosy rodaków, mieszkających w Loecknitz i okolicach, wystarczyłyby do zdobycia mandatu. Wielu Polaków jednak nie wie, że ma takie same prawa wyborcze, jak Niemcy. Są też tacy, którzy głosować nie chcą.

- Nie wiem czy start Polaków, to dobry pomysł - mówi mężczyzna, który dwa lata temu przeprowadził się do Loecknitz ze Szczecina. Woli pozostać anonimowy. - Obawiam się, że może to podsycić antypolskie nastroje. W dodatku od naszych kandydatów nie usłyszałem jak dotąd żadnych konkretów. Dlaczego mam na nich głosować? Tylko dlatego, że są Polakami?

Sceptycznie do wyborów podchodzi też Beata Wasser, Polka mieszkająca w Pasewalku.

- Myślę, że Niemcy nie do końca przyzwyczaili się do naszej obecności, a co dopiero mówić o starcie w wyborach - twierdzi. - Dla mnie na takie działania jest jeszcze zbyt wcześnie.

W zjednoczenie Polaków nie wierzą też niemieccy teściowie Katarzyny Werth.

- Sam pomysł startu popierają, ale nie wierzą, że Polacy się zmobilizują, pójdą na wybory i zagłosują na swoich - opowiada kandydatka.

O tym, że Polacy startują w wyborach, pojęcia nie ma wielu Niemców.

- Jak to będą startować? - dopytuje się zdumiona pracownica bułgarsko-niemieckiej restauracji Wanja w Loecknitz. Kobieta nie chce się przedstawić. - Oczywiście, że nie popieram. Niech sobie tutaj żyją, mieszkają, ale nie mieszają się do rządzenia.

Podobnego zdania jest Iwanka Siegert, właścicielka lokalu, z pochodzenia Bułgarka. O Polakach rozmawia równie niechętnie, jak jej pracownica. Takie reakcje nie są odosobnione. Odkąd półtora roku temu w miasteczku zdemolowano dziewięć samochodów z polskimi tablicami rejestracyjnymi, temat stał się wyjątkowo drażliwy. Wielu Niemców, mówiąc co naprawdę myśli, boi się zaszufladkowania jako sympatycy NPD.

- Na nikogo nie zamierzam głosować - stwierdza kategorycznie Siegert. - Ani na Polaka, ani na Niemca. Nikt dzięki mojemu głosowi nie dostanie się do koryta. Polacy, owszem, przychodzą do restauracji. W weekendy jest ich często więcej, niż Niemców i cieszę się z tego. Ale głosować na nikogo nie muszę.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gs24.pl Głos Szczeciński