Wielkanoc jest najważniejszym i najstarszym świętem chrześcijańskim, obchodzonym na pamiątkę Zmartwychwstania Chrystusa. Obchody religijne Wielkanocy rozpoczyna odbywająca się wczesnym rankiem procesja i msza, w Kościele katolickim zwana rezurekcją, w prawosławnym – jutrznią. W tym dniu spożywa się uroczyste śniadanie w gronie rodzinnym, poprzedzone składaniem sobie życzeń.
Jakie tradycje związane są z tym świętem i co oznaczają?
Święcenie palmy - na szczęście
Wielki Tydzień zaczyna się Niedzielą Palmową. To na nią przynosi się ozdobne "bukiety" - palny - zrobione z kwiatów, udekorowanych tasiemkami, czy kolorowymi piórkami. Dawniej przystrajano rózgi wierzbowe. Po poświeceniu palemki biło się nią lekko domowników, by zapewnić im szczęście na cały rok. Przesąd mówi jeszcze, że połkniecie jednej poświęconej bazi wróżyło zdrowie i bogactwo. Często można jeszcze spotkać się z tradycją wsadzania bazi i palemek za święte obrazy lub do wazonu - mówi się, że ochraniają one dom i jego mieszkańców przed nieszczęściami.
Święconka
Wielka Sobota była dniem radosnego oczekiwania. Koniecznie należało tego dnia poświęcić koszyczek z jedzeniem. Nie mogło w nim zabraknąć baranka (symbolu Chrystusa Zmartwychwstałego), mięsa (na znak, że kończy się post). Do wielkanocnego koszyczka wkłada się także masło, na znak dobrobytu oraz jajka – symbol narodzenia. Święconkę jadło się następnego dnia, po wczesnoporannej mszy.
Pisanki
Malowanie jajek - chyba najbardziej atrakcyjna (szczególnie dla dzieci) tradycja wielkanocna. Można wykazać się w niej niezwykłą kreatywnością. Jednym z najstarszych sposobów malowania pisanek jest nanoszenie na oczyszczoną skorupkę jajka wosku (malowano przeróżne, finezyjne wzory) po czym zanurzano jajko w barwniku. Pisanki wielkanocne są symbolem życia.
Policjanci na koniach poświęcili pokarmy [zdjęcia]
Świąteczne porządki
Przed świętami zazwyczaj w każdym domu trwają wielkie porządki. Ale te, które robimy przed Wielkanocą są szczególne. W tym momencie nie dba się tylko o to, by mieszkanie było idealnie wyczyszczone - jest to symboliczne przeganianie, "wymiatanie" zimy. Niektórzy mówią, że przedwielkanocne porządki oczyszczają dom z chorób i nieszczęść.
Wielkie grzechotanie
To tradycja, która została już nieco zapomniana. Dźwięk grzechotek symbolizować miał koniec postu i nawoływanie do urządzania zabawy. Dawniej młodzież biegała po mieście z grzechotkami, hałasując i strasząc przechodniów.
Wielkanocna święconka w Szczecinie [zdjęcia]
Pogrzeb żuru
To kolejna staropolska tradycja, która została już zapomniana. Ostatnie dwa dni postu były wielkim przygotowaniem do świąt. To właśnie w te dni robiono tak zwany „pogrzeb żuru” – potrawy spożywanej przez cały post. Kiedy więc zbliżał się czas radości i zabawy, sagany żuru wylewano na ziemię. Obecnie żurek jest jedną z głównych potraw na świątecznym, wielkanocnym stole.
Wieszanie śledzia
Niektórzy może jeszcze pamiętają tę tradycję, ale jest to kolejna, która wypisała się z obrzędów wielkanocnych. Śledź był symbolem wielkiego postu - w czasie jego trwania nie można było jeść mięsa. Dlatego, gdy post się kończył z nieukrywaną radością śledzia „wieszano” - najczęściej przybijano go do drzewa. W ten sposób karano śledzia za to, że przez sześć niedziel „wyganiał” z jadłospisu mięso.
Wielka Niedziela – dzień radości
Śniadanie Wielkanocne odbywa się zaraz po porannej mszy, nazywanej rezurekcyjną. Najpierw dzieli się jajkiem i składa się sobie nawzajem najlepsze życzenia. Na stole wielkanocnym nie może zabraknąć produktów z poświęconego koszyczka. Często również, podczas śniadania na stole stawia się cukrowego baranka, symbolizującego Jezusa.
Lany poniedziałek
Lany poniedziałek czyli śmigus-dyngus. Zmoczone tego dnia panny miały większe szanse na zamążpójście. Karą za obrażenie się za polanie wodą miało być... nieprędkie znalezienie męża. Wykupić się można było od oblewania pisanką - stąd każda panna starała się, by jej kraszanka była najpiękniejsza. Chłopak, wręczając tego dnia pannie pisankę, dawał jej do zrozumienia, że mu się podoba.
Szukanie zajączka
Wyrazem wielkanocnej radości rodziny może być po zakończeniu śniadania, wspólna zabawa - zwana szukaniem zajączka, czyli małej niespodzianki dla każdego. Najczęściej rodzice chowali przed dziećmi słodycze lub zabawki w różnych miejscach, aby te mogły pobawić się w "detektywów".
Polecamy na gs24.pl:
Wzruszająca inscenizacja drogi krzyżowej na Skolwinie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
