Olej - siła witalna auta

By przeciwdziałać temu zjawisku, od początku wynalezienia silnika stosowano w nim różne smary dla zmniejszenia tarcia i przedłużenia tym samym żywotności całego mechanizmu.

W miarę upływu lat smary doskonalono, wprowadzając na rynek coraz to nowe odmiany o lepszej konsystencji i właściwościach. Po olejach naturalnych przyszedł czas na syntetyczne oraz półsyntetyczne, a ostatnio na oleje oparte na molekularnym przyciąganiu warstwy oleju przez części silnika.
W zasadzie każdy olej nadaje się do smarowania, a tym samym chłodzenia i ochrony części silnika. Same silniki z upływem lat zmniejszały gabaryty i żywotność, a przez to wzrastała ich wrażliwość na uszkodzenia. Stąd rosła potrzeba wprowadzania coraz to nowych odmian olejów, które spełnić musiały dodatkowe wymagania ochronne.
Przy uruchamianym silniku współczynnik tarcia jest duży. Najlepiej, gdyby olej nie opadał po zgaszeniu silnika. Jak to zrobić, wymyślili Anglicy wypuszczając na rynek nowy olej w 1995 roku. Był to Castrol GTX Magnatec, który stał się wzorem dla nowej generacji olejów. Filtr olejowy utrzymywał się na metalowych częściach po unieruchomieniu silnika przez 24 godziny.

Olej, podobnie jak każda rzecz, nie jest wieczny. Najbardziej intensywne zużycie następuje podczas uruchamiania silnika. Temperatura jest kolejnym czynnikiem, który wpływa na jego żywotność. Praktycznie więc co pewien czas należy sprawdzać, jaki ma kolor. Nowy jest klarowny i jasny, zużyty mętnieje i ciemnieje. Brunatny, wpadający w czerń należy natychmiast wymienić.
Ważną czynnością jest kontrola poziomu oleju. W nowym samochodzie nie powinno go ubywać. Za to w starszym ze względu na zużycie części silnika (mikropęknięcia, rozszczelnienia etc.), poziom oleju zmniejsza się dużo szybciej. Fachowcy twierdzą, że o ile samochód ma na liczniku około 100 tysięcy przejechanych kilometrów, do silnika należy stosować olej naturalny (gęstszy) lub mieszankę (półsyntetyczny), a odchodzić od rzadkiego oleju syntetycznego, który przez ciśnienie w silniku będzie wyciskany na zewnątrz.

Poziom oleju sprawdza się za pomocą bagnetu, o czym każdy kierowca powinien zawsze pamiętać. Powinien, ale szczególnie paniom zdarza się to zapomnieć tuż po ukończeniu kursu prawa jazdy.
Przypomnijmy więc, że bagnet po wyjęciu powinien być zabrudzony mniej więcej na wysokości 3/4. Przed właściwym pomiarem należy go wyjąć, oczyścić szmatką, a następnie włożyć do silnika i odczekać około pół minuty. Dopiero wówczas ponownie wyjąć i sprawdzić, czy poziom oleju odpowiada normie (na każdym jest oznaczona wartość maksymalna i minimalna plamy oleju).
Wymieniamy stary olej na nowy odkręcając korek w misce olejowej (znajduje się pod spodem samochodu). Oczywiście, przed tym należy podłożyć pod auto jakieś naczynie i uważać, by olej nie trysnął nam w twarz. Zakręcając korek należy zastosować nową uszczelkę. Użycie starej, to prawie pewne przeciekanie. Po spuszczeniu oleju nie wolno wylać go do kanalizacji, ani też w "trawę". Każda stacja usługowo-serwisowa powinna przyjąć taki olej bez dodatkowych opłat. Na każdej stacji usługa wymiany oleju jest darmowa (pod warunkiem zakupu na niej nowego oleju).
Olej powinno się wymieniać (bez względu na jego kolor) po przejechaniu 10-25 tysięcy kilometrów (w zależności od samochodu i od oleju). Najbezpieczniej zastosować się do zaleceń producenta auta i oleju.
Żaden fachowiec nie odpowie jednoznacznie, który z produkowanych olejów jest najlepszy. Większość reprezentuje mniej więcej ten sam poziom. Przy czym spotyka się opinię, że do czołówki należy Castrol i Mobil, nieco za nimi utrzymuje się Shell, a daleko na szarym końcu są rodzime produkty.
Dodajmy jednak, że użytkownicy samochodów renault bardzo chwalą sobie francuski Elf, peugeotów - Total, a amerykańskich samochodów - Quaker State.

Nie ma uniwersalnego oleju do wszystkich silników. Podobnie, jak nie ma oleju doskonałego, a także nie ma oleju jedynego i najlepszego na świecie. To tylko producenci zachwalają je takimi sloganami. Faktem jest jednak, że są oleje dobre, gorsze, złe i takie, których nawet wrogowi bym nie polecał. Dobry mechanik podpowie, które warto zastosować, a nad kupnem których zastanowić się.
Wybór zależy też od rodzaju silnika i jego młodości, a także od pory roku. Często słyszy się w reklamach zachętę do stosowania innego oleju zimą i innego latem. W naszym województwie nie ma super mrozów zimą i upałów latem. Nie zachodzi więc potrzeba przechodzenia z jednego oleju na drugi.