Mieszkańcy miasta stworzyli obywatelski rejestr umów

Od godz. 18 po południu do godz. 1 w nocy. Na te kilka wieczornych godzin Sektor 3 Szczecińskiego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych przy al. Wojska Polskiego stał się świątynią szczecińskiej demokracji lokalnej.

Podczas Szczecińskiej Nocy Antykorupcyjnej szczecinianie chętni zmienić coś w sposobie zarządzania swoim miastem, mieli okazję współuczestniczyć w tworzeniu obywatelskiego rejestru umów. - Na miejscu w lokalu gdzie trwała Noc Antykorupcyjna było bardzo duszno, w dwóch pokojach siedziało mimo to w skupieniu około 20 osób, mniej więcej po 10 w każdym - mówi mecenas Marta Marska-Błahy, uczestniczka wydarzenia. - W hallu: woda, kawa, herbata, ciasteczka. Miło.

W szczecińskim magistracie jak w archiwach Watykanu

- Budżet miasta to nasze wspólne pieniądze i każdy mieszkaniec powinien mieć możliwość sprawdzić, na co są wydawane - tak tłumaczył swoje uczestnictwo w wydarzeniu Arkadiusz Marchewka, szczeciński radny z ramienia PO. - Jawność i transparentność powinny być nieodłączną cechą działalności urzędu miasta. Niestety, wiele spraw w naszym mieście jest owianych tajemnicą, niczym w archiwach Watykanu.

- Wziąłem udział w tej inicjatywie, ponieważ uważam, iż rządzący nie działają jawnie i trasparentnie - mówi z kolei Robert Sucharzewski z Partii Zieloni 2004. - Obecnie otrzymanie informacji, komu i na jakie cele urząd miejski zleca wykonanie określonych zadań, jest prawie niemożliwe. Takie zachowania sprzyjają korupcji, jak i marnotrawieniu publicznych pieniędzy.

- Jawność w działaniu urzędu powinna być dla niego priorytetem, jeśli jest inaczej, nawet jak będzie działał dobrze, zawsze będziemy mieli wątpliwości co do jego intencji - mówi Tomasz Żurawik, właściciel firmy Dobremieszkanie Nieruchomości, kolejny uczestnik SNA. Nieczytelne umowy.

Zaniedbanie czy ślad korupcji?

Większość osób, które wzięły udział w Szczecińskiej Nocy Antykorupcyjnej, zwróciła uwagę na częściowo nieczytelny charakter zawieranych przez miasto umów. - W dokumentach, z jakimi miałam do czynienia, najbardziej zaskoczyło mnie, że co najmniej trzy lub cztery miały usunięte dane zleceniobiorcy -wykonawcy zlecenia - mówi mec. Marska- Błahy. - W kilku przypadkach kwoty osiemdziesięciu czy sześćdziesięciu klilku tysięcy złotych zapłacone być miały w kilku ratach miesięcznych za wykonanie projektów czy opracowań, opisywanych dość mętnie i niejasno w kilkunastu punktach.

- Udostępnione przez UM umowy w większości mają zamazane dane zleceniobiorcy, co nie powinno mieć miejsca - zauważa z kolei Tomasz Żurawik.

Także Arkadiusz Marchewka na podstawie lektury dokumentów magistratu ma pewne wątpliwości co do sposobu zawierania umów przez urząd miasta. - Sześć analizowanych przeze mnie dokumentów miało identyczną treść i datę, ten sam przedmiot zamówienia, ale różne kwoty (od 2 000 do 2 500 zł) - mówi radny PO. - Wiele wskazuje na to, że zleceniobiorcą była ta sama osoba. Niestety, nazwisko zostało ukryte. Czy takie działanie jest zgodne z regulaminem urzędu? Może takie "rozdrabnianie" zleceń to próba jego obejścia? Zwróciłem się w tej sprawie z interpelacją do prezydenta z prośbą o wyjaśnienia. Mam nadzieję, że rozwieje moje wątpliwości.

- Zadziwiło mnie to, iż wiele zleceń zostało podpisanych tego samego dnia, na to samo zadanie. Interesującą sprawą jest również to, że wiele umów zostało podpisanych 1 stycznia 2012 r. czyli w dzień wolny od pracy - to komentarz Roberta Sucharzewskiego. - Charakterystyczne jest to, że czasami nazwa zleceniobiorcy była zamazana przez urzędników, a czasem widoczny był nawet jego adres zamieszkania (!) - mówi Sebastian Płachecki z PO, kolejny uczestnik Nocy Antykorupcyjnej. - To zastanawiające.

Dziwi mnie też czasem, dlaczego nazwa zlecenia jest na tyle ogólna, że trudno się zorientować osobie z zewnątrz co właściwie zleceniobiorca ma zrealizować (jak np. zajęcia w szkołach, które jednak nie wiadomo czego dotyczyły?).

Polityk też obywatel

Większość uczestników SNA bardzo chwali sobie tę inicjatywę. - Akcja bardzo potrzebna w naszych realiach - uważa Marta Marska-Błahy. - Demokracja nie kończy się na wyborze prezydenta i rady miasta. Dlatego im więcej zależeć będzie od mieszkańców, tym lepiej dla naszego miasta. W końcu to ich miasto - konkluduje z kolei Arkadiusz Marchewka.

Jak widać po naszych rozmówcach, w Szczecińskiej Nocy Antykorupcyjnej wzięło udział wielu lokalnych działaczy politycznych. Niektórzy z nich - jak radny PO Arkadiusz Marchewka, interpelujący do prezydenta w sprawie zawieranych przez magistrat umów - mogą być oskarżani o wykorzystywanie społecznej inicjatywy do bieżącej walki na lokalnej scenie. Uczestnicy SNA takie zarzuty odpierają. - Politycy czy dziennikarze to przecież też obywatele, czemu nie mogą brać udziału w tego typu wydarzeniach? - pyta retorycznie mecenas Marta Marska-Błahy. - Zresztą, podczas wydarzenia widziałam też wiele osób, które na pewno z czynną polityką nie mają nic wspólnego.

Szczecińska Noc Antykorupcyjna odbyła się w piątek 19 lipca. - Dzisiaj informacje, komu urząd miasta zleca wykonanie dzieła są niedostępne lub bardzo trudno dostępne. Może to sprzyjać marnotrawstwu publicznych pieniędzy i korupcji - tłumaczy Szymon Osowski ze stowarzyszenia Szczecinianie Decydują, organizatora wydarzenia. - Publikowanie każdej umowy powinno poprawić gospodarowanie publicznymi funduszami. Dlatego postanowiliśmy stworzyć ich obywatelski rejestr, wspólnie z mieszkańcami Szczecina.