Mała ojczyzna - Duża sprawa. Czas na ocenę samorządowców. Ruszamy z naszą akcją przed wyborami samorządowymi

Co prawda nie znamy jeszcze dokładnego terminu wyborów, ale z kalendarza wyborczego wynika, że powinien on przypaść w listopadzie. Wtedy to (często w dwóch turach) będą wybierani nowi włodarze miast i gmin (w powiatach oraz w sejmikach są wybierani przez radnych). Czas więc na bilans. Dlatego już za tydzień ruszamy z akcją podsumowującą działalność samorządowców i samorządów mijającej kadencji. Od 20 kwietnia w kolejnych tygodnikach lokalnych Głosu znajdziecie publikacje poświęcone ocenie funkcjonowania miast, gmin, powiatów i ich włodarzy.

Przy tej okazji trzeba koniecznie przypomnieć, że najbliższe wybory samorządowe to także ogromne zmiany w prawie wyborczym, które zostały wprowadzone przez rządzących polityków i przegłosowane przez większość parlamentarną pod koniec ubiegłego roku.

Rzeczone zmiany to przede wszystkim wydłużenie 4-letniej dotąd kadencji samorządów do 5 lat. Przy tym wprowadzona została dwukadencyjność samorządowców. To oznacza, że wójtem, burmistrzem i prezydentem można być dwie kolejne kadencje, ale trzecią już nie. Nie przekreśla to jednak możliwości startu samorządowców z długoletnim stażem, a ta kwestia była początkowo mocno dyskutowana, wchodziło bowiem w grę dodatkowe ograniczenie dla tych, którzy rządzą już obecnie np. trzecią, czy czwartą kadencję. Ostatecznie jednak stanęło na tym, że ci ludzie także będą mogli ponownie ubiegać się o fotel wójta, burmistrza, czy prezydenta.

Ale za to pojawiło się inne ograniczenie - np. kandydat na prezydenta miasta nie będzie mógł startować jednocześnie w wyborach do sejmiku. Nowelizacja ustawy zachowuje m.in. Jednomandatowe Okręgi Wyborcze w gminach do 20 tys. mieszkańców i pozostawia kompetencję ustalania granic okręgów wyborczych władzom samorządowym.

Ustawa znosi głosowanie korespondencyjne. Wprowadza też nową definicję znaku „x” na karcie do głosowania. Według noweli znak „x”, to „co najmniej dwie przecinające się linie”.

Nowela Kodeksu wyborczego oraz ustaw regulujących funkcjonowanie samorządu zakłada także m.in. wygaszenie kadencji Państwowej Komisji Wyborczej po wyborach parlamentarnych 2019 roku oraz zmianę sposobu wyboru Państwowej Komisji Wyborczej. Siedmiu na dziewięciu jej członków ma być powoływanych przez Sejm, a nie - jak do tej pory - delegowanych przez Trybunał Konstytucyjny, Naczelny Sąd Administracyjny i Sąd Najwyższy.

Nowa kadencja samorządów, która jest przed nami, to także zmiany zarobków gospodarzy miast i gmin oraz powiatów i województw (marszałków, nie wojewodów, bo ci są reprezentantami rządu w regionach, a nie samorządów). Przynajmniej takie padły zapowiedzi. Prezes PiS Jarosław Kaczyński ogłosił, że rząd zmniejszy diety poselskie o 20 procent, a do tego ograniczy wynagrodzenia samorządowców - wójtów, burmistrzów, prezydentów, marszałków i starostów oraz ich zastępców. O ile? Tego jeszcze nie wiadomo. W ciągu dwóch miesięcy ma by gotowy odpowiedni projekt ustawy.