Zdemaskuj chłonniaka
Zdemaskuj chłonniaka
Pod takim hasłem organizowana jest ogólnopolska kampania społeczno-edukacyjna. Jej podstawowy cel to edukacja społecze- ństwa, która ma ułatwić właściwe rozpoznawanie objawów nowotworów układu chłonnego i zachęcać do tego, by nie lekceważyć niepokojących symptomów choroby. Co roku w Polsce diagnozuje się kilka tysięcy przypadków chłoniaka. Zachorować mogą osoby w każdym wieku. Jest około 70 rodzajów chłoniaków. Wszystkie są nowotworami złośliwymi, jednak wyróżnia się postaci o mniejszej i większej złośliwości. Chłoniaki wywodzą się z nieprawidłowo zmienionych limfocytów, czyli komórek układu odpornościowego. Nowotworowe limfocyty mogą być obecne we krwi oraz w szpiku kostnym i stamtąd mogą przedostać się do każdego miejsca w organizmie - żołądka, nosa, piersi czy serca. Dlatego nowotwór układu chłonnego trudno jest szybko i właściwie rozpoznać. Symptomy sygnalizujące obecność chłoniaka są niespecyficzne, przypominają często objawy zwykłego przeziębienia, dlatego bywają lekceważone. Niepokoić powinny: powiększone węzły chłonne, kaszel lub duszność, osłabienie, nieuzasadniona utrata wagi, gorączka, nocne obfite pocenie się, które utrzymują się dłużej niż trzy tygodnie.
Najpowszechniejszą chorobą układu krwiotwórczego jest niedokrwistość, czyli anemia. W badaniach laboratoryjnych objawia się m.in. zmniejszeniem stężenia hemoglobiny (czerwonego barwnika krwi). To najczęściej stosowany wskaźnik.
Anemię rozpoznaje się wówczas, gdy wartość stężenia hemoglobiny spada poniżej 13,5 g/dl u mężczyzn i poniżej 12 g/dl u kobiet.
Skąd się bierze anemia
Prawie 80 procent przypadków anemii stanowi niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza. Stwierdza się ją głównie u kobiet, a przyczyną jej jest najczęściej utrata krwi i zawartego w niej żelaza w wyniku zbyt obfitych krwawień w trakcie miesiączek. Z kolei u kobiet w ciąży i karmiących matek niedobory żelaza związane są ze znacznym wzrostem zapotrzebowania organizmu na ten pierwiastek. Anemię - zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn - powodują też krwawienia z przewodu pokarmowego (związane przeważnie z chorobą wrzodową) oraz z dróg moczowych.
By ustalić przyczyny dolegliwości, zleca się kontrole ginekologiczne oraz badanie kału na tzw. krew utajoną, wykrywające krwawienia z przewodu pokarmowego. Zdarza się, że niedobory żelaza spowodowane są niedostarczaniem go w odpowiednich ilościach w codziennej diecie.
Tak dzieje się często w przypadku stosowania diety wegetariańskiej. Niedokrwistość może być także skutkiem niedoboru witaminy B12. Rzadziej występująca niedokrwistość hemolityczna wiąże się z uszkodzeniem erytrocytów (czyli czerwonych krwinek) spowodowanym różnymi przyczynami - czynnikami chemicznymi lub chorobami zakaźnymi.
Jak się objawia
Charakterystycznymi objawami wszystkich rodzajów anemii są: dbladość skóry i błon śluzowych
uczucie osłabienia
duszności występujące po wysiłku
bóle głowy
szmery w okolicach serca stwierdzane podczas bada - nia lekarskiego.
Anemii spowodowanej niedoborem żelaza towarzyszą często wypadanie włosów, łamliwość paznokci, zmiany na błonie śluzowej języka, gardła, przełyku oraz zajady w kącikach ust. W przypadku niedokrwistości spowodowanej niedoborem witaminy B12 obok typowych objawów anemii pojawiają się zmiany w układzie pokarmowym i objawy neurologiczne - np. mrowienie dłoni i stóp.
W niedokrwistości hemolitycznej oprócz anemii mogą wystąpić żółtaczka i powiększenie śledziony. Leci i nie krzepnie Kolejną grupę chorób hematologicznych stanowią zaburzenia krzepnięcia krwi. Mogą być wrodzone lub nabyte. Najbardziej znaną (chociaż nie najczęstszą) wrodzoną skazą osoczową jest hemofilia - choroba uwarunkowana genetycznie.
Jest ona spowodowana zmniejszeniem aktywności czynnika VIII lub IX w osoczu. Zapadają na nią wyłącznie chłopcy. Nosicielkami genu hemofilii są jednak kobiety - matki chorych dzieci. To one przekazują swoim synom felerny gen, który odpowiedzialny jest za zachorowania.
W hemofilii dochodzi do samoistnych wylewów krwi do stawów, krwawienia do mięśni, przedłużających się krwawień po usunięciu zęba i po zabiegach operacyjnych. Kiedyś częste wylewy powodowały u chorych deformację stawów i trwałe kalectwo.
Obecnie leczenie polega na suplementacji czynnika VIII lub IX, którego osobom chorym po prostu brakuje. By w miarę normalnie żyć, muszą przyjmować go przez całe życie. Obecnie czynniki te stosowane są również profilaktycznie. Hemofilii nie można wyleczyć, ale leczenie i profilaktyka pozwalają zapobiegać poważnym uszkodzeniom stawów i kalectwu.
Nowotwory krwi
Najpoważniejsze choroby układu krwiotwórczego to białaczki i chłoniaki. Charakterystycznym objawem chłoniaków, który zwykle staje się powodem zgłoszenia się do lekarza, jest powiększenie węzłów chłonnych. Są dwa rodzaje chłoniaków. Chłoniaki ziarnicze to choroba Hodgkina (ziarnica złośliwa), drugi rodzaj to chłoniaki nieziarnicze. Choroba Hodgkina dotyczy zarówno dzieci (szczyt zachorowań przypada na okres 5-15 lat), jak i dorosłych. Częściej chorują mężczyźni.
Głównym objawem jest powiększenie (niebolesne) obwodowych węzłów chłonnych, któremu mogą towarzyszyć objawy ogólne: gorączka, utrata wagi, nocne poty. Badania laboratoryjne wykazują podwyższone OB, niedokrwistość, spadek limfocytów. W leczeniu stosuje się chemioterapię. Jeśli choroba zostanie wykryta wcześnie, szanse na wyleczenia sięgają aż 80 procent.
Chłoniaki nieziarnicze są szóstym z kolei nowotworem pod względem częstości występowania. Objawy są podobne do tych, jakie towarzyszą chłoniakom ziarniczym. Chorzy zgłaszają się do lekarza głównie z powodu powiększonych węzłów chłonnych i nierzadko obecności guza w obszarze pozawęzłowym.
Chłoniaki nieziarnicze często naciekają szpik kostny. Można je podzielić na chłoniaki
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
