Jazz. To się tańczy! O festiwalu Szczecin Jazz [ROZMOWA]

Powiedz o myśli przewodniej, która przyświecała Ci przy projektowaniu festiwalu?

Myśli mam zawsze takie same – jazz jest naprawdę fajny. To wspaniała i piękna muzyka. Nie chcę, żeby był postrzegany u nas jako jakaś smutna czy wydumana forma „akademicka” albo jeszcze gorzej „muzealna”. U jego genezy zawsze stała dobra zabawa. W kościele, w klubie czy na ulicy. To bardzo istotne, abyśmy o tym pamiętali, bo jazz często dziś brzmi jak „konceptualny eksperyment doświadczalny”. A przecież to bardzo pogodna i niezwykle żywa muzyka. Chciałem stworzyć festiwal, który będzie platformą dla wspaniałej sztuki muzycznej, jaką jest jazz. Równocześnie chciałem ale podać go w taki sposób, by - jak trafnie to nazwał Łukasz Kamiński z Co Jest Grane 24 - „ przy całej swojej powadze nie stracił na lekkości”. Czyli, żeby ludzie go lubili.

Jakim kluczem kierowałeś się w doborze artystów?

Prostym. Przede wszystkim to muszą być świetni muzycy, światowej renomy, których nie można lub nie jest łatwo usłyszeć na innych imprezach w Polsce, a dla których wciąż najważniejszym przesłaniem są słowa Duka Ellingtona „It don’t mean a thing if it ain’t got that swing”. No i też zapraszam znakomitych polskich i szczecińskich jazzmanów. Musimy wspierać „swoich”. Tak to czuję.

Kto będzie reprezentował tradycję, a kto współczesność?

Giganci gigantycznej tradycji (śmiech) z Kansas City czyli alcista Bobby Watson i nasza wspaniała ambasadorka Deborah Brown. Polscy artyści Jan Emil Młynarski i Marcin Masecki, którzy płytą „Noc w wielkim mieście” tchnęli nowe życie we wspaniałe przedwojenne swingi i fokstroty. Syn legendy, który sam dziś już jest legendą pianista Dariusz Brubeck. Mocny akcent mainstreamowy dadzą nam Vincent Herring i Soul Chemistry z NYC. A nowocześnie do tematu podejdą Keyon Harrold z Pharaohe Monch, którzy lubują się w przekraczaniu granic – jazz, hip hop, rock’n’roll i soul. Będzie też znakomity trębacz Wallace Roney, który pomimo faktu, iż na scenie jest już nieprzerwanie od ponad 30 lat, wciąż bardzo nowocześnie podchodzi do harmonii, rytmu, struktury kompozycji i frazy.

Opowiedz o imprezach towarzyszących zwłaszcza „Jazz comes to you”.

Co zrobić, by ludzie polubili jazz? Trzeba z nim do nich przyjść. Dosłownie. Do domu i do pracy. Utulić nim mamy w ciąży i niemowlaki. Pobawić się przy nim na prywatce i posłuchać go w kościele. Jazz zawsze był blisko ludzi. Nie „przyszedł” do nas z filharmonii czy z akademii. Powstał na ulicy, w kościele, w domu. Stworzyli go „zwykli niezwykli” ludzie, którzy „zabierali” go zawsze tam gdzie szli – do pracy, na spacer i na imprezę. I takie właśnie są nasze akcje „Jazz cymes to You”. Gramy wspaniałą muzykę w „zwykłych” miejscach. Na domówkach, w tramwaju, przedszkolu, kościele, na statku na Odrze, a raz nawet na łyżwach lodowisku (śmiech).

Piszecie, że festiwal ma być promocją jazzu. Czy jazz wymaga promocji?

Dzisiaj wszystko wymaga promocji. A tym bardziej sztuka wysoka, jak jazz. Przy czym jest różnica pomiędzy promocją koncertów, a świadomym kształtowaniem wizerunku artystów, festiwalu a promocją miasta czy środowiska poprzez wydarzenia artystyczne. Zatem sam widzisz, że jak ma się strategie, a ja taką mam i to wieloletnią, to jest sporo pracy…

Czy Szczecin jest miastem jazzu?

Myślę, że Szczecin jest dobrym miastem dla jazzu. Sporo się tutaj dzieje, mamy tradycję i niezły dorobek. Ja osobiście zajmuje się promocją jazzu w Szczecinie od prawie 20 lat.

Czy fakt, że w Szczecinie odbył się pierwszy koncert amerykańskiego jazzmana za żelazną kurtyną miał wpływ na rozwój i popularność tej muzyki w Twoim mieście? Możesz wymienić najważniejsze wydarzenia jazzowe w tej 60-letniej tradycji?

To, co powiem może się wydawać dziwne, ale myślę, że koncert Dave’a Brubecka nie miał żadnego wpływu na rozwój popularności jazzu w Szczecinie w tamtych czasach. To, że to legendarne i arcyważne wydarzenie historyczne odbyło się właśnie tu zrządził przypadek i bliskość granicy. Brubeck przyleciał samolotem do Berlina, skąd do Szczecina było najbliżej, więc granicę przejechał pociągiem. Jechał zresztą całą noc, w niekomfortowych warunkach, jak wspominał to Darius, który wówczas towarzyszył ojcu. W każdym razie położenie geograficzne zdecydowało, że legendarna trasa koncertowa pierwszego amerykańskiego zespołu jazzowego za żelazną kurtyną rozpoczęła się w moim mieście. Dziś powracamy do tego koncertu z o wiele większą świadomością jego wagi. Myślę, że dziś ten fakt może mieć duży wpływ na rozwój i popularność jazzu w Szczecinie i nie tylko. A przynajmniej ja chcę go wykorzystać, bo to wspaniała historia, która powinna być opowiedziana na nowo.

Skąd pomysł na obecność Legalnej Kultury na deskach Filharmonii Szczecińskiej? Co zobaczymy na koncercie?

Bardzo podoba mi się to, co robicie. Jestem waszym fanem i podzielam waszą idę propagowania legalność w korzystaniu z dóbr kultury, ale nie tylko kultury. Już od jakiegoś czasu myślałem o jakimś wspólnym projekcie. No i wpadłem na pomysł, aby połączyć wasze znane i znakomite ambasadorki jak Danuta Stenka czy Anna Dereszowska z jazzmanami. I tak będziemy świadkami koncertu jazzowego w niecodziennym wykonaniu. Powiedziałbym nawet w doborowej, gwiazdorskiej obsadzie. I oczywiście te wszystkie wspaniałości będą miały miejsce w najpiękniejszym budynku w Europie, w filharmonii w Szczecinie. Zatem, znakomita obsada, wspaniałe miejsce, doborowe towarzystwo. Zapraszam wszystkich chętnych. Nie może was tam zabraknąć.

Jaki jest Twój stosunek do piractwa, czy widzisz jego wpływ na muzykę?

Ogromny wpływ. Piractwo czy też po prostu Internet zmienił całkowicie strukturę branży muzycznej, ale również samo brzmienie muzyki, w tym jazzu. Jak każda rewolucja, ta zmiana przyszła znienacka, w trakcie jej trwania ogromna większość twórców jej nie rozumiała i próbowała z nią walczyć. Myślę, że powoli nadchodzi czas na uporządkowanie i uregulowanie „internetowej rzeczywistości”. W końcu już się do niej przyzwyczailiśmy.

Jak Twoim zdaniem powinno się walczyć z piractwem?

Edukacja, promowanie świadomego korzystania z netu, skuteczne regulacje prawne. Bez świadomego udziału w tym procesie państwa, walkę z piractwem wciąż będziemy przegrywać.

Kto miał największy wpływ na Twój rozwój jako muzyka?

Pierwszym jazzmanem, którego usłyszałem na żywo był Zbigniew Namysłowski. Po jego koncercie na początku lat dziewięćdziesiątych postanowiłem, ze chcę grać jazz. Moimi pierwszymi płytami jazzowymi, czy też kasetami były „Kind of blue” Davisa i „Double Trouble” Namysłowskiego z Deborah Brown. Pierwszym muzykiem, który we mnie uwierzył i naprawdę mi pomógł był Piotr Wojtasik. Pierwszym amerykańskim, legendarnym jazzmanem, z którym się zaprzyjaźniłem i od którego bardzo dużo się nauczyłem był Billy Harper. Pierwszą renomowaną artystką, z którą nagrałem płytę była Deborah Brown, którą też namiętnie słuchałem jako dzieciak ponad 25 lat temu. A pierwszą światową gwiazdą XXL z którą zagrałem był Wynton Marsalis i jego Jazz at Lincoln Center Orchestra. Muzycy, których wciąż słucham pomimo upływu lat to Charlie Parker, Dexter Gordon, John Coltrane, Pharoah Sandres no i Billy Harper. A muzyk z którym obecnie spędzam najwięcej czasu i od którego uczę się najwięcej to Eric Allen.

Dlaczego saksofon?

Mój Tata grał na tym instrumencie. Jego brzmienie towarzyszy mi od urodzenia.

Jakie są Twoje plany jako muzyka na najbliższy rok?

Nagrywam kilka bardzo ważnych dla mnie płyt. Jedna z Keyonem Harroldem, kolejną z Ericiem Allenem. Dopiero co skończyłem zaległą płytę z Piotrem Wojtasikem. Ale najważniejsze będzie dla mnie nagranie mojej autorskiej płyty, za które zabiorę się zaraz po Szczecin Jazzie.

No właśnie Keyon Harrold to muzyk, który wystąpi w Szczecinie, co ujmuje Cię w tym muzyku?

Jest świetnym trębaczem i wybitnym artystą. Ale to, co najbardziej mnie w nim pociąga to, fakt, że jest genialnym producentem muzycznym. Jak nikt potrafi tak przekraczać granice stylistyczne, że muzyka nie „trąci myszką”. No i jest na wskroś nowoczesny, współczesny. Czego się nie dotknie, zamienia w złoto, a młodzi idą za tym.

- saksofonista jazzowy i producent muzyczny. Szef artystyczny festiwalu Szczecin Jazz, które producentem jest Szczecińska Agencja Artystyczna.

Rozmowa powstała we współpracy z Legalną Kulturą, która prowadzi jedyną w Polsce bazę legalnych źródeł, udostępniającą treści zgodnie z prawem i wolą twórców. Bazę można znaleźć na stronie www.legalnakultura.pl

MM Trendy: Keyon Harrold - wywiad