Jak wymienić okna i drzwi praktycznie za darmo? To możliwe w nowej odsłonie programu "Czyste powietrze"

Od 3 stycznia do 17 lutego Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie przyjął 344 wnioski w ramach nowego naboru w Programie Czyste Powietrze. 50 z nich dotyczyło najwyższego poziomu dofinansowania, czyli dotacji nawet do 100 proc. wartości faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowanych (przy czym należy pamiętać, że podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowanym).

Ale tylko w ostatnim tygodniu stycznia z tej 100-procentowej dotacji skorzystał co piąty właściciel domu, składający wniosek w programie Czyste Powietrze. W praktyce oznacza to, że tylko przez tydzień okna i drzwi wymieniło kilkuset właścicieli domów w całej Polsce.

- Ta wymiana okien i drzwi to oszczędność w domowych budżetach – podkreśla ekspert Paweł Gregorczyk z Koalicji Termomodernizacji. - Przez nieszczelne okna czy drzwi w domach traci się nawet do 40 proc. ciepła.

100 proc. zwrot za poniesione koszty? Owszem to możliwe w nowej edycji programu Czyste Powietrze 3.0.
Z dotacji do wymiany stolarki w programie Czyste Powietrze skorzystać może każda rodzina, w której jedno z małżonków ma dochody nie wyższe niż 135 tys. zł rocznie, a więc około 11 tys. zł miesięcznie. W praktyce oznacza to, że ponad 90 proc. polskich rodzin posiadających domy jednorodzinne może ubiegać się o co najmniej o podstawową dotację.

- Rodziny mniej zamożne, w których dochód na osobę nie przekracza 1090 zł miesięcznie, mogą ubiegać się o całkowite dotowanie takiej wymiany, praktycznie bez kosztów własnych. Aby wymienić okna, drzwi, a nawet bramę garażową za darmo, należy spełnić jedynie dwa warunki — być właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego starszego niż 10 lat oraz uzyskać w gminie zaświadczenie, że dochód w rodzinie nie przekracza 1090 zł miesięcznie na osobę — wyjaśnia Paweł Gregorczyk.

Jeżeli spełniamy te dwa kryteria, wówczas można skontaktować się z najbliższym doradcą ds. dotacji, działającym w Koalicji Termomodernizacji. Ich spis znaleźć można w zakładce „Znajdź doradcę” na internetowej stronie Koalicji: www.dotacjenaokna.pl.
Doradca pomoże wypełnić wniosek o przyznanie dotacji, skontaktuje z audytorem energetycznym i zaplanuje wszystkie prace związane z termomodernizacją budynku.

- Uzgodni zakres prac nie tylko ekipy wymieniającej okna, drzwi i bramę garażową, ale też ustali z ekipą ociepleniowa termin ich wykonania — dodaje ekspert. - Jeśli będzie taka potrzeba, ustali także z hydraulikiem termin wymiany kopciucha na nowoczesne źródło ciepła. Na koniec zbierze protokoły wykonania poszczególnych prac i zwróci się do programu Czyste Powietrze o wypłatę dotacji na konto poszczególnych wykonawców robót.

- W przypadku najwyższego poziomu dofinansowania, jedynym kosztem wymiany stolarki oraz ocieplenia ścian będzie wartość podatku VAT, jaka trzeba będzie zapłacić, a to 8 proc. - podkreśla ekspert.

Od 2023 roku, program Czyste Powietrze głośno komunikuje nie tylko wymianę kopciuchów, ale przede wszystkim możliwość termomodernizacji domów. Owszem, kopciuchy też trzeba będzie wymienić, ale można to wykonać w dalszej kolejności, wymieniając najpierw okna, drzwi, bramę garażową oraz ocieplając ściany i stropy. Doradcy ds. dotacji stawiają sobie za cel lokalne wsparcie tych procesów.

Zadaniem doradcy jest powiadomić właścicielom domów co należałoby zrobić, aby zaoszczędzić jak najwięcej energii cieplnej, a potem wyręczyć ich w składaniu wniosków i dogadywaniu się z ekipami wykonawczymi. Oczywiście z pomocy doradcy ds. dotacji skorzystać może nie tylko rodzina o najniższych przychodach, ale także ta, której należy się dotacja na m.in. wymianę stolarki w wysokości 70 proc. lub 40 proc.

Na pewno podnosi wartość swojego budynku, który stanie się bardziej energooszczędny i ogrzewany niskoemisyjnym źródłem ciepła. Na pewno oszczędzi na rachunkach, bo zapotrzebowanie przy kompleksowej termomodernizacji na ciepło spadnie o co najmniej 40 proc. - a nierzadko o połowę. A wszystko to nawet za darmo w ramach dotacji z programu Czyste Powietrze, które pomoże uzyskać lokalny Doradca ds. dotacji.

Zapytany o najważniejsze zmiany w trzeciej odsłonie programu „Czyste powietrze” WFOŚiGW podpowiedział:

• Wyższe progi dochodowe, niemal dwukrotnie wyższe dofinansowanie i urealnienie kosztów jednostkowych to główne zmiany, które mają zachęcić Polaków do głębokiej termomodernizacji wraz z wymianą źródła ciepła.
• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wraz z Ministerstwem Klimatu i Środowiska na początku 2023 roku wprowadził kolejną odsłonę programu „Czyste Powietrze”, która spowoduje, że Beneficjenci programu nie tylko uzyskają bezpieczeństwo cieplne dla swoich domowników, ale docelowo za ciepło będą płacić mniej. 
• Nowości w programie to także urealnienie cen, bazujące na rozeznaniu rynku i dostosowanie do nich poziomów dotacji, a także wprowadzenie wyższego dofinansowania zakupu i montażu źródeł ciepła o najniższej emisyjności: gruntowej pompy ciepła, pompy ciepła powietrze-woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej oraz podłączenia do sieci ciepłowniczej.
• Program wprowadził dodatkowe finansowanie w przypadku przeprowadzenia kompleksowej termomodernizacji. Beneficjenci, we wszystkich trzech częściach Programu, mogą otrzymać dofinansowanie tak jak dotychczas na szereg rozwiązań służących dociepleniu budynku i wymianie źródła ciepła wraz z np. modernizacją centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, montażem wentylacji z rekuperacją oraz zamontowaniem mikroinstalacji fotowoltaicznej. W przypadku, gdy wnioskodawca zdecyduje się na przeprowadzenie kompleksowej termomodernizacji budynku, będzie mógł uzyskać dofinansowanie najwyższe z przysługującego mu z oferty programu Czyste Powietrze.
• Nowa odsłona programu Czyste Powietrze wprowadziła możliwość złożenia dwóch wniosków o dofinansowanie. W celu promowania termomodernizacji budynków jako metody na zmniejszenie kosztów ogrzewania budynków jednorodzinnych umożliwiono złożenie drugiego wniosku o dofinansowanie dla Beneficjentów, którzy wcześniej otrzymali dofinansowanie na wymianę kotła.
• Inne ważne zmiany to: wprowadzenie możliwości uzyskania dotacji na kocioł na biomasę drzewną o obniżonej emisyjności cząstek stałych ≤ 20 mg/m3 (poniżej 20 miligramów na metr sześcienny) w przypadku, gdy budynek jest podłączony do sieci dystrybucji gazu. Zmiany obejmują także eliminację od 1 lipca 2023 r., po zastosowaniu okresu przejściowego, możliwości dofinansowania w ramach programu kotłów na biomasę drzewną, których emisyjność cząstek stałych przekracza 20 mg/m3. 
• Program został też uproszczony w zakresie procesu obsługi i rozliczeń.