Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Hantawirus: znany od dawna patogen. Czym jest i jakie choroby wywołuje? Sprawdź, czy ten wirus jest groźny dla ludzi!

Marianna Leśniewicz
Marianna Leśniewicz
Hantawirusy przenoszone są przez różne gatunki gryzoni. Przypadki zakażeń od ludzi dotyczą pojedynczych, bardzo rzadkich przypadków.
Hantawirusy przenoszone są przez różne gatunki gryzoni. Przypadki zakażeń od ludzi dotyczą pojedynczych, bardzo rzadkich przypadków. pixabay.com/cwhiteharp
Hantawirus, wbrew niektórym fałszywym doniesieniom, nie jest nowym patogenem. Po raz pierwszy został on wykryty w Korei Południowej w 1976 roku. Wirus ten przenoszony jest przez gryzonie i powoduje dwa główne zespoły chorobowe: hantawirusowy zespół płucny oraz gorączkę krwotoczną z zespołem nerkowym. Czy powinniśmy się obawiać hantawirusa? Jak się objawia zakażenie i czy istnieją szczepionki lub metody leczenia chorób, które wywołuje ten patogen? Wyjaśniamy.

Hantawirus nie jest nowym wirusem! Czym jest hantawirus i skąd się wziął?

Według amerykańskiego Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), hantawirus nie jest niczym nowym. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą już z 1976 roku. Nazwa wzięła się od rzeki Hantan w Korei Południowej, gdzie po raz pierwszy wirus ten został odkryty przez Ho-Wanga Lee. Hantawirusy w obu Amerykach są znane jako „hantawirusy Nowego Świata” i u ludzi mogą powodować hantawirusowy zespół płucny (HPS). Natomiast tzw. „hantawirusy Starego Świata” występują głównie w Europie Wschodniej i Azji – te mogą powodować gorączkę krwotoczną z zespołem nerkowym (HFRS). Hantawirusy rozprzestrzeniane są przez gryzonie, które same nie zapadają na choroby wywołane tymi patogenami.

Hantawirus w obu Amerykach powoduje hantawirusowy zespół płucny

Hantawirusowy zespół płucny (HPS) to ciężka, niekiedy śmiertelna choroba układu oddechowego spowodowana zakażeniem hantawirusami. Przypadki HPS potwierdzono w do tej pory w obu Amerykach, w tym w USA, Kanadzie, Argentynie, Boliwii, Brazylii, Chile, Panamie, Paragwaju i Urugwaju.

Sposoby zakażenia hantawirusem
Przypadki zakażenia ludzkim hantawirusem zdarzają się sporadycznie, zwykle dochodzi do nich na obszarach wiejskich, ponieważ lasy, pola i farmy to idealne siedlisko dla gryzoni, które przenoszą tego wirusa. Obszary wokół domu lub pracy, w których mogą żyć te zwierzęta (na przykład domy, stodoły, budynki gospodarcze i szopy) są potencjalnymi miejscami, w których ludzie mogą być narażeni na zakażenie tym wirusem. Każdy, kto wejdzie w kontakt z gryzoniami roznoszącymi hantawirusy, może zapaść na HPS.

Możliwość zakażenia od ludzi
Do chwili obecnej nie odnotowano żadnych przypadków HPS w Stanach Zjednoczonych, których przyczyną mogło być przeniesienie wirusa z jednej osoby na drugą. Wśród pracowników służby zdrowia w USA, którzy byli narażeni na zakażenie hantawirusem przez kontakt z chorymi, żaden z nich nie wykazał objawów choroby.

Istnieją jednak doniesienia z Chile i Argentyny, gdzie odnotowano rzadkie przypadki przeniesienia wirusa między ludźmi.

Objawy HPS

Wczesne objawy hantawirusowego zespołu płucnego obejmują:

  • zmęczenie,
  • gorączkę,
  • bóle mięśni (szczególnie w dużych grupach mięśni: ud, bioder, pleców, a czasem także ramion).

Mogą również występować:

  • bóle głowy,
  • zawroty głowy,
  • dreszcze,
  • nudności,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • bóle brzucha.

Od 4 do 10 dni po początkowej fazie choroby pojawiają się późne objawy HPS. Należą do nich:

  • kaszel,
  • duszność,
  • ucisk w okolicach klatki piersiowej.

HPS może być śmiertelny. Współczynnik śmiertelności dla tej choroby wynosi około 38%.

Trudna diagnoza HPS

Rozpoznanie HPS we wczesnym stadium choroby jest trudne, ponieważ początkowe objawy, takie jak gorączka, bóle mięśni i zmęczenie można łatwo pomylić z grypą. Jednak jeśli pacjent obserwuje u siebie typowe dla HPS symptomy, a w dodatku mógł być narażony na kontakt z gryzoniami (zwłaszcza w regionach, gdzie występuje ta jednostka chorobowa) można z dużym prawdopodobieństwem podejrzewać hantawirusowy zespół płucny.

Leczenie HPS
Wiadomo, że jeśli osoby zarażone zostaną wcześnie zdiagnozowane i otrzymają odpowiednią opiekę medyczną, istnieją duże szanse na całkowite wyzdrowienie. Na oddziale intensywnej terapii pacjenci są zaintubowani i otrzymują tlenoterapię, co pomaga przejść ciężką niewydolność oddechową. Im wcześniej pacjent zostanie objęty intensywną opieką, tym lepiej.

Gorączka krwotoczna z zespołem nerkowym występuje głównie w Azji

Gorączka krwotoczna z zespołem nerkowym (HFRS) to grupa klinicznie podobnych chorób spowodowanych przez hantawirusy z rodziny buniawirusów. HFRS obejmuje choroby takie jak koreańska gorączka krwotoczna, epidemiczna gorączka krwotoczna i nefropatia epidemiczna. Serotypy hantawirusa (jego odmiany) wywołujące HFRS to: Hantaan, Dobrava, Saaremaa, Seul i Puumala.

HFRS występuje na całym świecie. Wirus Haantan jest jednak szeroko rozpowszechniony głównie we wschodniej Azji, szczególnie w Chinach i Korei, a także w Rosji. Wirus Puumala występuje w Skandynawii, Europie Zachodniej i zachodniej Rosji. Wirus dobrawski przede wszystkim na Bałkanach, a wirus Seul – na całym świecie. Saaremaa rozprzestrzeniła się zaś w Europie Środkowej i Skandynawii.

Jak można się zarazić hatawirusem powodującym HFRS?

Ludzie mogą zarazić się tymi wirusami i zachorować na HFRS po ekspozycji na mocz, odchody lub ślinę zarażonych gryzoni (do zakażenia wystarczy nawet aerozol tych wydzielin zawieszony w powietrzu). Zarażenie wirusem następuje, gdy zainfekowany mocz lub inne odchody zostaną wprowadzone bezpośrednio np. do skaleczonej skóry, błon śluzowych oczu, nosa bądź ust. Groźne jest także ukąszenie przez gryzonia. Przeniesienie z jednego człowieka na drugiego może nastąpić, ale jest niezwykle rzadkie.

Jakie są objawy HFRS?

Objawy HFRS zwykle rozwijają się w ciągu 1 do 2 tygodni po ekspozycji na materiał zakaźny, ale w rzadkich przypadkach rozwój może potrwać do 8 tygodni. Początkowe objawy zaczynają się nagle i obejmują:

  • intensywne bóle głowy,
  • bóle pleców i brzucha,
  • gorączkę,
  • dreszcze,
  • nudności,
  • niewyraźne widzenie.

Osoba zakażona może doświadczyć zaczerwienienia twarzy, zapalenia lub zaczerwienienia oczu, a także wysypki.

Późniejsze objawy mogą być następujące:

  • niskie ciśnienie krwi,
  • ostra niewydolność krążenia,
  • ostra niewydolność nerek.

Nasilenie choroby różni się w zależności od wirusa powodującego infekcję. Czas leczenia może potrwać kilka tygodni a nawet kilka miesięcy.

W zależności od tego, który typ hantawirusa powoduje HFRS, śmiertelność kształtuje się na poziomie od 1% do 15%.

Jak leczy się HFRS?

Praktykowaną formą terapii jest leczenie wspomagające, które obejmuje utrzymywanie odpowiedniego nawodnienia i poziomu elektrolitów, utrzymywanie prawidłowego poziomu tlenu i ciśnienia krwi, a także ewentualne leczenie wszelkich wtórnych infekcji. Czasami konieczna może być dializa. Odpowiednio wcześnie podana rybawiryna (lek przeciwwirusowy) może zapobiec poważnym powikłaniom w wyniku tej choroby.

Szczepionka na hantawirusa

Pomimo wielu badań nad szczepionkami przeciwko hantawirusowi, do tej pory żadna z nich nie została oficjalnie zaakceptowana przez WHO. Pomimo tego, Chiny i Korea Południowa dopuściły do użytku własne szczepionki. Niektórzy badacze podają jednak w wątpliwość ich skuteczność. Do dziś nie potwierdzono, czy zmniejszenie liczby zachorowań w tych krajach jest spowodowane szczepieniami czy może jest efektem edukacji społeczeństwa bądź kwestią przypadku.

W jaki sposób zapobiega się HFRS i HPS?

Podstawową strategią zapobiegania zakażeniom hantawirusem jest kontrola populacji gryzoni na obszarach, na których zamieszkują ludzie. Należy zwalczać te zwierzęta w domach i budynkach gospodarczych oraz bezwzględnie unikać bezpośredniego kontaktu z nimi oraz ich wydzielinami. Sprzątając miejsca, w których mogły bytować gryzonie należy zachowywać szczególne środki bezpieczeństwa i ochrony.

Czy powinniśmy się obawiać hantawirusa?

Chociaż hantawirus wywołuje poważne choroby, które wyróżniają się stosunkowo wysokim współczynnikiem śmiertelności, a co pewien czas w mediach możemy usłyszeć o zgonach w wyniku tego zakażenia, warto zachować spokój. Fakty są bowiem takie, że hantawirus z reguły nie przenosi się między ludźmi (poza wyjątkowo rzadkimi przypadkami, prawdopodobnie w zależności od serotypu wirusa). Co więcej, jest to patogen znany od niemal 50 lat, naukowcy mają na jego temat dużą wiedzę. W Polsce zanotowano jedynie kilka przypadków chorób wywołanych hantawirusem, można więc wywnioskować, że jego zakaźność jest niewielka.

Źródła: 1, 2, 3.

Wszystko o testach na koronawirusa. Specjalista chorób zakaźnych dr Lidia Stopyra tłumaczy

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Hantawirus: znany od dawna patogen. Czym jest i jakie choroby wywołuje? Sprawdź, czy ten wirus jest groźny dla ludzi! - Strona Zdrowia

Wróć na gs24.pl Głos Szczeciński