Podagra jest to nic innego jak ostre zapalenie stawu śródstopno-paliczkowego znajdującego się u podstawy palucha spowodowane atakiem dny moczanowej. Dna moczanowa jest zaś skutkiem nagromadzenia się kryształków moczanów w stawie i innych tkankach organizmu. Na ogół występuje nagle i w godzinach nocnych lub porannych.
Ta przykra dolegliwość najczęściej dotyka mężczyzn po 40. roku życia, kobiety w okresie menopauzy i jest problemem w rodzinach obciążonych hyperurykemią (zwiększenie poziomu kwasu moczowego we krwi).
Warto zapamiętać, że dnie moczanowej towarzyszy zawsze zwiększona ilość kwasu moczowego w surowicy, czyli tzw. hiperurykemia. Średnio ilość kwasu moczowego w całym organizmie człowieka wynosi około 1200 mg, natomiast w przebiegu dny moczanowej jego „pula” ulega zwiększeniu kilka, a nawet kilkanaście razy. Ale spokojnie - jedynie niewielki procent osób z hiperurykemią rzeczywiście cierpi na podagrę.
W przebiegu dny moczanowej wyodrębnia się trzy okresy. Pierwszy okres jest bezobjawowy. Pomimo braku objawów, utrzymuje się podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi, czyli hiperurykemia i stan taki może trwać całymi latami! Drugi przebiega już objawowo z napadami dny moczanowej, czyli ostrymi zapaleniami stawów. Ataki wywoływać mogą różne czynniki, np. uraz, alkohol, zabieg operacyjny, zwiększony wysiłek fizyczny, niektóre leki (moczopędne np. hydrochlorotiazyd, glikokortykosteroidy, witamina B1, B12, penicylina, sulfatiazol).
Sam napad dny moczanowej zaczyna się zazwyczaj nagle, najczęściej rano. W ciągu kilku godzin rozwija się ostry stan zapalny stawu z towarzyszącym obrzękiem i zaczerwieniem, a skóra nad tym stawem staje się lśniąca i napięta. Prowadzi to do takiej bolesności stawu, że chory nie może wytrzymać nawet dotyku pościeli. Napadowi dny moczanowej może towarzyszyć gorączka, złe samopoczucie i osłabienie. Stan taki trwa kilka dni, a czasem i dłużej. Najczęściej zapalenie obejmuje staw śródstopno-paliczkowy u podstawy dużego palca stopy. Pierwszy napad dny moczanowej obejmuje zwykle tylko jeden staw. Początkowo napady pojawiają się sporadycznie co 1-2 lata, później coraz częściej. Wraz z upływem czasu napady występują w coraz krótszych odstępach, trwają dłużej i obejmują coraz więcej stawów, zwłaszcza jeśli nie są właściwie leczone od początku.
Trzeci okres dny moczanowej zaczyna się w 5-10 lat od pierwszego napadu dny, kiedy rozwija się przewlekle zapalenie wielostawowe. Często pojawiają się podskórne guzki dnawe w obrębie małżowin usznych i w okolicy stawów. Równocześnie rozwijają się powikłania narządowe. Najczęściej są to kamica nerkowa, nefropatia dnawa związana z odkładaniem się moczanów w miąższu nerek, co w konsekwencji może prowadzić do niewydolności nerek i zgonu z tego powodu.
Jedno z podstawowych badań, które warto wykonać nawet profilaktycznie, jest badanie krwi określające stężenie kwasu moczowego. Za prawidłowe stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi uważa się: dla mężczyzn do 7 mg%, a dla kobiet do 6 mg%).
W celu potwierdzenia występowania kryształków moczanowych w stawach wykonuje się badanie płynu stawowego, uzyskanego poprzez jego nakłucie i aspirację płynu, który poddaje się specjalistycznym analizom. Bada się także guzki dnawe. Wykorzystywane są też techniki radiologiczne, np. zdjęcie rtg stawu, w którym zauważa się zwężenie „szpary” stawowej.
Dnę moczanową leczy się kolchicyną. To lek roślinny pochodzący z nasion i bulw zimowita jesiennego. Bardzo ważne jest jednak wprowadzenie zmian w diecie - konieczne jest wykluczenie alkoholu.
W dnie moczanowej codziennie należy wypijać 3-4 litry wody, która przyspiesza wydalanie kwasu moczowego i zapobiega jego krystalizacji w tkankach. Zaleca się eliminację potraw smażonych w głębokim tłuszczu i pieczonych z dodatkiem tłuszczu. Zaleca się natomiast wyeliminowanie z jadłospisu owoców morza, wyciągów z kości i mięsa, rosołów, wywarów mięsnych i kostnych. Polecane źródła białka to jaja i nabiał. W diecie trzeba ograniczyć cukry proste zawarte m.in. w słodyczach, napojach i sokach. Ich źródłem są również owoce, stąd zalecenie ograniczenia owoców w dnie moczanowej.
Zobacz także Kulisy zdrowia: Chodzenie na obcasach? Czy to zdrowe?
POLECAMY:
Zachęcamy również do korzystania z prenumeraty cyfrowej Głosu Koszalińskiego
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
