- Jesteśmy przywiązani do naszego "Pana Tadeusza" - podkreślają mieszkańcy Międzyzdrojów. - Ciągle się boimy, że drzewo budowy która przebiega tuż przy nim zwyczajnie nie wytrzyma - mówią i podkreślają, że ich "Pan Tadeusz" ma w tej chwili zaledwie 150 lat i w związku z pracami budowlanymi może długo nie przeżyć, choć takie drzewa rosną zazwyczaj ponad 650-700 lat.
- Ten pomnik przyrody był przecież łamany - martwią się mieszkańcy. Mateusz Bobek, burmistrz Międzyzdrojów przekonywał, że Panu Tadeuszowi nic nie grozi, bo chroni go specjalna uchwała Rady Miasta z 21 marca 2024 r.
Radni miejscy postanowili, że jeśli chodzi o pomnik przyrody przy ul. Zdrojowej 17 wprowadzą jego indywidualną ochronę. A co za tym idzie nakazuje przeprowadzenie prac przy pomniku, które maja polegać na:
1) wykonaniu biologicznie czynnego otoczenia pnia z nawiezienia ściółki wokół pnia w odległości 2,7 m,
2) wykonaniu nawierzchni pieszo-jezdnej (z wykorzystaniem mieszanki kamienno-glebowej MKG) przy założeniu, że wykonawca zapewni odpowiednią nośność, dostosowaną do ruchu kołowego,
3) wykonanie nawierzchni, o której mowa w pkt 2, w odległości od 2,7 m do 7,5 m od pnia,
4) wykonaniu podpiwniczenia budynku w odległości powyżej 7,5 m od pnia, przy czym przewidziana jest realizacja, tzw. białej wanny.
A prace te mają być realizowane w następujący sposób:
- 1) W pierwszej kolejności będą wykonywane prace ziemne związane z budową podziemnej kondygnacji realizowane poza okapem korony, czyli poza strefą 7 m od pnia drzewa. Będą one polegały na posadowieniu wanny kondygnacji podziemnej i fasady budynku w odległości 7,5 m od pnia drzewa. Wcześniej w odległości 7 m od pnia zostaną tymczasowo zainstalowane grodzice uniemożliwiające zmiany uwarunkowań wodnych terenu i otoczenia, czyli zabezpieczające przed odwodnieniem terenu działki inwestycyjnej i również zabezpieczające przed odwodnieniem obszaru okolic pomnika przyrody. Po wybudowaniu wanny szczelnej kondygnacji podziemnej grodzice zostaną wyciągnięte z gruntu.
- 2) W kolejnym etapie będzie prowadzona rozbiórka utwardzonych nawierzchni z płyt betonowych położonych przy pomniku i wykonywanie ręcznych prac ziemnych w najbliższej odległości około 2,7 m od pnia, polegających na płytkich wykopach (do 40 cm głębokości pod obecnym poziomem terenu), gdzie położona będzie nawierzchnia przepuszczalna dla wody (opadów atmosferycznych), czyli biologicznie czynna, pozyskana z ułożenia mieszanki kamienno-glebowej - ciąg pieszo-jezdny z wjazdem do garażu włącznie;
- 3) W końcowej fazie budowy wykonane zostanie podsypanie ściółką wokół pnia pomnikowego dębu, czyli utworzenie terenu z polepszonym stanem gleby wokół pomnika.
Rada Miejska w Międzyzdrojach zastrzegła sobie, że wszelkie prace prowadzone w związku z budową budynku usług turystycznych w obrębie strefy ochrony pomnika przyrody, jak również w obrębie jego pnia i korony należy prowadzić w następujący sposób:
- 1) prowadzić nadzór dendrologiczny Inwestorski oraz nadzór z ramienia Gminy Międzyzdroje podczas całego procesu inwestycyjnego;
- 2) zabezpieczyć pień drzewa pomnikowego i innych drzew ochronnymi deskowaniami wokół pnia;
- 3) wyznaczyć taśmami strefy ochrony na gruncie wokół pomnika przyrody,
- 4) chronić glebę w wyróżnionych strefach przed jej zagęszczeniem, poprzez ogrodzenie terenu (ogrodzenie tymczasowe, ochronne, z ochroną przed zapyleniem) i ściółkowanie (mulczowanie) powierzchni;
- 5) sprawdzić przed rozpoczęciem prac ziemnych zasięg korzeni przypowierzchniowych z wykorzystaniem urządzeń typu Air Spade;
- 6) rozpocząć prace ziemne w pobliżu pomnika przyrody w obecności nadzoru dendrologicznego, z zachowaniem największej ostrożności;
- 7) zachować jak najmniejszy zasięg prac ziemnych;
- 8) chronić system korzeniowy przed uszkodzeniami i przesuszeniem oraz przemrożeniem podczas prac ziemnych;
- 9) nie uszkadzać konarów drzewa sprzętem ciężkim;
- 10) możliwe usunięcie korzeni przypowierzchniowych maksymalnie do 20% ich objętości w glebie;
- 11) jak najkrócej wykonywać prace;
- 12) wykonać cięcia sanitarne korony drzewa pomnikowego w okresie poza wegetacyjnym zimy 2024/25 r.;
- 13) wykonać na drzewie pomnikowym cięcia ograniczające wzrost bluszczu pospolitego w zakresie określonym przez nadzór dendrologiczny;
- 14) wykonanie w kolejnych latach cięć korygujących, technicznych i sanitarnych w koronie klonu pospolitego występującego w sąsiedztwie pomnikowego dębu „Pan Tadeusz” ograniczającego w warunkach konkurencji prawidłowy wzrost korony dębu;
- 15) fragment ciągu jezdnego dojazdu do garażu podziemnego, będzie mógł być wykonany z mieszanki kamienno-glebowej (MKG). Nie będzie stosowana krata nawierzchniowa z betonowych płyt ażurowych;
- 16) w otoczeniu pomnika należy oznaczyć fizycznie następujące strefy ochronne:
- a) Strefa 1 - odległość od pnia drzewa w najbliższym miejscu wynosi 2,7 m. Zakaz prac ziemnych w postaci jakichkolwiek głębokich wykopów poniżej 0,4 m pod poziomem terenu. Dozwolone zdjęcie wierzchniej warstwy obecnych utwardzeń w glebie, gruzu, płyt betonowych oraz obcych gruntów na rzecz gleby ogrodniczej z domieszką piasku, urządzenie przepuszczalnej dla wody i biologicznie czynnej powierzchni. Dozwolone wyrównanie poziomu gruntu o 8-10 cm, czyli do obecnego poziomu gruntu w najbliższym otoczeniu pnia. Prace ziemne wykonywać ręcznie i z zastosowaniem bezinwazyjnych metod prowadzenie robót budowlanych - wydmuchiwanie gruntu sprężonym powietrzem z wykorzystaniem urządzeń typu Air Spade. Wskazuje się na częściową wymianę zdegradowanego podłoża i wzbogacenie gleby w ziemię ogrodową, a następnie zastosowanie ściółkowania (mulczowania) żwirem. Zaleca się wykonanie innych biologicznych i mechanicznych zabiegów poprawy warunków siedliskowych, takich jak: mikoryzacja systemu korzeniowego, zastosowanie obornika granulowanego i kwasów humusowych, zawierających m.in. bakterie glebowe oraz napowietrzanie gleby. Zaleca się wprowadzić zakazy takie jak m. in. zakaz składowania sprzętu czy materiałów budowlanych m.in. cementu, kruszywa, olejów, paliw czy lepiszcza;
- b) Strefa 2 - odległość w najwęższym punkcie od 2,7 do 7,5 metra od pnia drzewa. Możliwe prace ziemne do maksymalnie 40 cm głębokości pod poziomem terenu. Prace w tej strefie wykonać w możliwie krótkim czasie. Prace ziemne wykonywać ręcznie i z wykorzystaniem urządzeń typu Air Spade. Zakaz składowania sprzętu czy materiałów budowlanych wokół pnia;
- c) Strefa 3 - odległość od 7,5 metra i powyżej od pnia drzewa. Możliwe głębsze prace ziemne pod nadzorem dendrologicznym dla sprawdzenia obecności korzeni w gruncie i ich ewentualnego zabezpieczenia.
Rada Miejska w Międzyzdrojach zastrzegła także, aby
- 1) prace tymczasowej ochrony drzew dotyczyły sprawdzenia:
- - obudowy drzewa w zakresie spełniania warunków zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi,
- - zaopatrzenia drzewa w wodę i powietrze,
- - ewentualnych uszkodzeń drzewa, w tym pnia, korzeni i konarów, w czasie robót zabezpieczających;
- 2) kontrolować w czasie robót stałe zabezpieczenie drzew i sprawdzać ewentualne ich uszkodzenia w czasie robót;
- 3) prace pielęgnacyjne drzewa uszkodzonego w czasie prac ziemnych i pod okapem korony obejmowały sprawdzenie:
- - prawidłowości wykonania cięć (korony, korzeni, gałęzi),
- - poprawności wykonania zabezpieczeń ewentualnych uszkodzonych fragmentów drzewa (ran),
- - zabezpieczeń glebą uszkodzonych korzeni,
- - stopnia zaopatrzenia drzewa w wodę i powietrze;
- 4) bezwzględnie wymagany jest nadzór dendrologiczny podczas całego czasu trwania prac ziemnych i budowlanych, z bieżącą kontrolą stanu zabezpieczeń drzewa oraz natychmiastową reakcją w przypadku nieprzewidzianych okoliczności mających wpływ na dobrostan drzewa, a osoba prowadząca nadzór dendrologiczny powinna wykazać się wysokimi kwalifikacjami i doświadczeniem w zakresie ochrony drzew okazowych w procesie inwestycyjnym ( w tym pomników przyrody).
Radni postanowili również, że przed rozpoczęciem prac należy:
- 1) zabezpieczyć oraz oznaczyć taśmami ostrzegawczymi pień drzewa oraz strefę (przed rozpoczęciem prac przy budowie drogi pieszo-jezdnej),
- 2) zabezpieczyć pień pomnikowego dębu dwumetrowymi deskami o grubości 20 mm wraz z zastosowaniem materiału izolacyjnego pomiędzy deskami (np. węża gumowego i geowłókniny), a następnie owinąć je/zabezpieczyć drutem, a nadto oznaczyć deski dobrze widoczną taśmą ostrzegawczą białoczerwoną,
- 3) granicę oznaczyć palikami, zaś na ziemi wyłożyć geowłókninę,
- 4) po potwierdzeniu nadzoru dendrologicznego o poprawności wykonanych zabezpieczeń drzewa, możliwe rozpoczęcie prac budowlanych,
- 5) przekazać pracownikom budowy informację na temat zasad pracy w otoczeniu pomnikowego drzewa.
- W otoczeniu pomnika przyrody obowiązuje bezwzględny zakaz składowania materiałów budowlanych, a także poruszania się sprzętem lub pojazdami budowlanymi.
- Wykonanie tej uchwały powierzyli radni Burmistrzowi Międzyzdrojów.
- - Nie ukrywamy, że jesteśmy zaniepokojeni tym, co może się stać z "Panem Tadeuszem" podczas budowy, bo - choć uchwała rady mówi, że to burmistrz ma o ten nasz pomnik przyrody dbać - to na budowie nic się nie zmieniło - podkreślają. - Nadal wiszą kikuty gałęzi, odległość od konaru do wykopu nie wszędzie jest zachowana.
- O informację jak burmistrz zajmuje się wykonaniem uchwały Rady Miasta Międzyzdroje poprosiliśmy urzędników miejskich. Na odpowiedź czekamy.