Czy gry wideo sprawiają, że dzieci są mądrzejsze? Te badania zainteresują rodziców. Jaki wpływ na IQ mają gry i na co warto uważać?

Obecnie ekrany otaczają nas ze wszystkich stron, a filmy, gry i media społecznościowe definiują dzieciństwo naszych pociech. Dzieci w wieku 8–12 lat korzystają ze smartfonów, tabletów, telewizorów czy komputerów średnio 4–6 godzin dziennie. Rodzice często martwią się, że ich dziecko spędza za dużo czasu grając w gry wideo, co może mieć zły wpływ na jego rozwój zarówno fizyczny, jak i umysłowy.

Z tego powodu naukowcy postanowili sprawdzić wpływ gier wideo, filmów i mediów społecznościowych na jeden z psychologicznych aspektów zdolności umysłowych jakim jest inteligencja. Wyniki badania okazały się zaskakujące. Badacze z Karolinska Institutet w Szwecji i Vrije Universiteit Amsterdam odkryli, że dzieci, które grały w gry wideo dłużej niż przeciętnie zwiększyły swoją inteligencję. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie Scientific Reports.

Naukowcy zdefiniowali inteligencję jako zdolność do efektywnego uczenia się, racjonalnego myślenia i dostosowywania się do nowych sytuacji. Inteligencja obejmuje wiele procesów poznawczych takich jak uwaga, pamięć robocza i długotrwała, manipulacja przestrzenna, szybkość przetwarzania, rozumowanie, czytanie ze zrozumieniem i inne.

W badaniu wzięło udział 9855 dzieci z USA w wieku 9–10 lat. Dzieci zostały poddane testom psychologicznym oceniającym ich ogólne zdolności poznawcze (inteligencję). Dzieci i ich rodzice zostali również zapytani o to, ile czasu spędzają one na oglądaniu telewizji i filmów, graniu w gry wideo i angażowaniu się w media społecznościowe. 5169 z nich zbadano w ten sam sposób dwa lata później, gdy miały one 10-12 lat. Pod uwagę wzięto również czynniki mające wpływ na inteligencję takie jak różnice genetyczne oraz wykształcenie i dochody rodziców.

Średnio dzieci spędzały:

• 2,5 godziny dziennie na oglądaniu filmów online lub programów telewizyjnych,
• 0,5 godziny na rozmowach przez internet i przeglądaniu mediów społecznościowych,
• 1 godzinę na graniu w gry wideo.

W sumie z ekranów dzieci korzystały 4 godziny dziennie. Natomiast 25 proc. z uczestników badania spędzało nawet 6 godzin dziennie przed ekranem. Wyniki badania pokazały, że dzieci, które spędzały więcej czasu niż 1 godzina dziennie grając w gry wideo po dwóch latach miały o 2,5 punktu wyższe IQ niż średnia.

Nasze wyniki potwierdzają jednak stwierdzenie, że czas spędzany przed ekranem na ogół nie osłabia zdolności poznawczych dzieci, a granie w gry wideo może nawet pomóc zwiększyć inteligencję. – powiedział jeden z autorów badania, neurobiolog Torkel Klingberg z Instytutu Karolinska w Szwecji.

Okazało się natomiast, że oglądanie filmów i spędzanie czasu w mediach społecznościowych nie miało ani negatywnego, ani pozytywnego wpływu na inteligencję dzieci. Badanie ma jednak pewne braki, ponieważ brały w nim udział tylko dzieci ze Stanów Zjednoczonych oraz nie rozróżniono w nim rodzajów gier (mobilnych, komputerowych czy konsolowych), ale wzięto pod uwagę zarówno proste gry na smartfonie, jak i rozbudowane gry online, w których bierze udział kilku uczestników.

– Nie zbadaliśmy wpływu czasu spędzanego przed ekranami urządzeń elektronicznych na aktywność fizyczną, sen, samopoczucie czy wyniki w szkole, więc nie możemy nic na ten temat powiedzieć. – powiedział dr Torkel Klingberg.

Nie oznacza to, że rodzice powinni teraz pozwolić swoim dzieciom bez ograniczeń korzystać z telefonów, tabletów czy komputerów, ponieważ ekrany urządzeń elektronicznych niosą ze sobą również zagrożenia takie jak problemy z koncentracją, obniżenie aktywności fizycznej, którego konsekwencją może być m.in. otyłość czy zaburzenia w kontaktach społecznych. Badania podkreślają jednak, że nie wszystkie sposoby korzystania z ekranów mogą być szkodliwe.

– Nasze wyniki nie powinny być traktowane jako ogólna rekomendacja dla wszystkich rodziców, aby umożliwić nieograniczone granie dzieciom. Ale ci rodzice, którym przeszkadzają dzieci grające w gry wideo, mogą teraz poczuć się lepiej, wiedząc, że prawdopodobnie dzięki temu stają się one odrobinę mądrzejsze. – podsumowuje dr Klingberg.

Jak pokazuje to badanie, a także poprzednie ustalenia naukowców, inteligencja nie jest czymś stałym, ale jest cechą, na którą maja wpływ czynniki środowiskowe. Inteligencja, osiągnięcia edukacyjne i inne zdolności poznawcze są wprawdzie w głównej mierze dziedziczne, ale również otoczenie dziecka wpływa na jej rozwój, IQ da się więc kształtować i zwiększać.

– Będziemy teraz badać wpływ innych czynników środowiskowych na inteligencję i to, jak zdolności poznawcze odnoszą się do rozwoju mózgu w dzieciństwie – mówi Torkel Klingberg.

Źródło:
The impact of digital media on children’s intelligence while controlling for genetic differences in cognition and socioeconomic background Scientific Reports