Cukrzyca, da się z nią żyć

Andrzej Wasilewski z Koszalina ma 24 lata. Na cukrzycę zachorował dziesięć lat temu. - Ciężko jest pogodzić się z chorobą - opowiada dziś. - Mnie było trochę łatwiej zaakceptować tę sytuację, bo wcześniej na cukrzycę zachorował mój starszy brat. Kiedy u mnie lekarze stwierdzili cukrzycę, wiedziałem, co to za choroba, z czym się wiąże.
Andrzej skończył studia, właśnie rozpoczął pracę. Zatrudnienie znalazł w firmie rodzinnej, dzięki temu nie musiał przekonywać pracodawcy, że z jego chorobą można normalnie żyć i pracować. Od czterech lat korzysta z pompy insulinowej.
- To świetne rozwiązanie - zapewnia. - Nie muszę bez przerwy się kłuć, pompa zapewnia mi stały poziom glukozy we krwi.
Stosowanie pompy w niczym mu nie przeszkadza. Może normalnie funkcjonować, pracować, uprawiać sport. - Chodzę na siłownię, gram w tenisa - opowiada. - Wcześniej trenowałem karate i kick boxing.

Choroba młodych

Na cukrzycę w Polsce chorują 2 miliony ludzi. 90 procent z nich cierpi na cukrzycę typu 2. Na cukrzycę typu 1 choruje zdecydowana mniejszość, ok. 10 procent. Ten rodzaj cukrzycy nazywany jest cukrzycą młodego wieku. Najczęściej pojawia się około 10. roku życia, choć coraz częściej chorują nawet młodsze dzieci.
- Nasze koło skupia 35 członków, najmłodszy ma dwa latka - mówi Hanna Kaczmarek-Zając, prezes Młodzieżowego Koła Diabetyków w Koszalinie (jej 19-letni syn choruje na cukrzycę od 8 lat, obecnie wyjechał na studia). - Niestety, cukrzyca występuje nawet u tak małych dzieci, ale medycyna i technika pomagają im w miarę normalnie funkcjonować.
Kiedy trzeba sprawdzić, czy dziecko jest zagrożone cukrzycą? Jeśli stale odczuwa pragnienie, gdy często oddaje mocz , mnóstwo je i nie przybiera na wadze, kiedy bywa osłabione lub rodzice zauważą u niego zmiany skórne. Wówczas należy zgłosić to lekarzowi rodzinnemu i prosić go o skierowanie na badanie krwi i moczu na obecność glukozy.
Brakuje insuliny

U zdrowych osób trzustka regularnie uwalnia niewielkie ilości insuliny do organizmu, by regulować poziom glukozy. U chorych na cukrzycę typu 1 komórki trzustki tracą funkcje wydzielnicze i przestają produkować insulinę - hormon niezbędny do metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczów.
Leczenie choroby polega na podskórnym podaniu insuliny. Pompa insulinowa, naśladująca pracę trzustki, to alternatywna metoda podawania insuliny bez konieczności wielokrotnych wstrzyknięć, co bardzo ułatwia chorym codzienne życie.
- Niestety, urządzenie jest drogie, koszt zakupu to 17 tysięcy złotych - mówi Hanna Kaczmarek-Zając. - Dzieci i młodzież do 18. roku życia mogą liczyć na refundację. Pomocą są objęte również osoby do 26. roku życia, które się uczą.
Pompa insulinowa jest mała, można ją nosić np. przy pasku, jak komórkę. To urządzenie, które dostarcza insulinę przez miękką rurkę. Miejsce wkłucia zmienia się co trzy dni. Podczas pływania czy prysznica można pompę odłączyć.
Niestety, lekarze i pacjenci obawiają się, że zapowiadane zmiany w systemie refundacji leków mogą bardzo podnieść koszty korzystania z pompy insulinowej.
- Informacje w sprawie zapowiadanego rozporządzenia ministra zdrowia dotyczącego listy leków refundowanych są dla nas bardzo niepokojące - tłumaczy Hanna Kaczmarek-Zając. - Mówi się między innymi o tym, że paski do badania poziomu glukozy, do tej pory objęte opłatą ryczałtową, po zmianach mają być płatne w 30 procentach. Młodzi ludzie korzystający z pomp insulinowych muszą dziennie wykonywać 6-8 pomiarów. Miesięcznie zakup pasków kosztowałby ich 60 złotych. Dla wielu młodych ludzi może to się stać przeszkodą w dalszym leczeniu pompą insulinową i powrót do terapii penowej, oznaczającej konieczność wielokrotnych wstrzyknięć.

Akademia wyjaśni

Spotkania odbywające się w ramach Akademii mają wyjaśnić młodym ludziom, czym jest cukrzyca typu 1 i jak z nią żyć. Jedno z takich spotkań odbyło się w Koszalinie, a wiedzę na temat cukrzycy przekazywała pacjentom oraz ich rodzinom Urszula Mikietyńska, lekarz pediatra i diabetolog ze Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie. Akademia Edukacyjna Medtronic to inicjatywa podjęta w 2007, której patronują wybitni lekarze: prof. Jacek Sieradzki z Kliniki Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Krakowie oraz dr hab. Jerzy Starzyk z Kliniki Endokrynologii Dzieci i Młodzieży Dziecięcego Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
- Często choroba zbiega się z trudnym okresem w życiu młodych ludzi, którzy rozpoczynają studia czy poszukiwanie pracy z dala od rodzinnego domu - podkreśla Ewelina Pietrzykowska, koordynator projektu. - Ci młodzi ludzie przestają korzystać z opieki w dotychczasowych ośrodkach zdrowia, ponieważ rozpoczynają studia w innych miejscowościach. Zaczynając samodzielne życie, często są zdani na siebie. Im więcej dowiedzą się o chorobie, tym mają zapewnione większe bezpieczeństwo i szansę na zdrową przyszłość.

Oswoić cukrzycę

Diagnoza potwierdzająca cukrzycę u dziecka zawsze jest trudnym doświadczeniem. Rodzina musi zaakceptować nową sytuację, na nowo zorganizować życie. O ile w rodzinie jakoś udaje się oswoić chorobę, to w przedszkolach czy szkołach jest znacznie gorzej.
- Ta choroba nadal budzi niepewność, strach, obawy - podkreśla Hanna Kaczmarek-Zając. - Nauczyciele często nie mają podstawowej wiedzy, nie wiedzą, jak się zachować wobec dzieci z cukrzycą. Dlatego planujemy przeprowadzenie cyklu warsztatów propagujących wiedzę o tej chorobie.
Andrzej Wasilewski zapewnia, że oswojenie cukrzycy nie jest takie trudne.
- Odkąd wiem, że jestem chory, muszę po prostu bardziej o siebie dbać - przekonuje. - Poza ciągłym monitorowaniem poziomu glukozy pamiętam o przestrzeganiu diety, staram się unikać tłuszczów i prostych węglowodanów, jem w umiarkowanych ilościach. A na takie spotkania, jak to w ramach Akademii Edukacyjnej, przychodzę z moją dziewczyną. Ona też powinna wiedzieć jak najwięcej o cukrzycy.