Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Cholin, Treptov i Trzebiesław. Rozszyfrowujemy kolejne nazwy

Maciej Pieczyński [email protected]
Trzebiatów
Trzebiatów Wikicommons / JDavid
Dziś rozszyfrowujemy pochodzenie nazw Chełma Gryfickiego i Trzebiatowa. Za tydzień zajmiemy się nazwami rzek i jezior regionu.

Chełm Gryficki to dziś przysiółek, składający się z kilku domów. Jednak pierwsza wzmianka o tej niewielkiej miejscowości pochodzi już z 1217 roku. Co ciekawe, nie był to żaden niewiele znaczący lokalny dokument, a pismo papieża Honoriusza III. Jest w nim mowa o miejscowości pod nazwą "Cholm villas". Wieś należała wówczas do klasztoru białobockiego.

Huegel, czyli pagórek

- Nazwa przysiółka odnosi się do właściwości topograficznych, albowiem pierwszą osadę, ulokowaną na niewielkim wzniesieniu, otaczają zewsząd mokradła - pisze Dariusz Bieniek, historyk, w swoim artykule pt. "Dzieje wsi Chełm Gryficki do 1945 roku". - Zatem miejsce to postrzegano jako swego rodzaju wyspę wśród bardzo nawodnionego obszaru, "insula" po łacinie oznacza bowiem "wyspa". W dokumentach spisanych w języku niemieckim pojawiało się również słowo "Huegel", oznaczające pagórek.

Miejscowosć ta była notowana także pod nazwą "Cholin", w dokumencie księcia pomorskiego Barnima I, datowanym na 1269 rok. Niecałe dwadzieścia lat później książę Bogusław IV, wyznaczając w dokumencie granice miasta Trzebiatowa, wymienił osadę oj nazwie "Holm".

Nie ma wątpliwości, że wywodząca się z łaciny nazwa "Holm" korzenie ma słowiańskie. Dobitnie świadczą o tym także analogie, odsyłające do miejscowości ze wschodnich obszarów Słowiańszczyzny.

Nazwa na cześć ofiary

Trzebiatów swoją nazwę także zawdzięcza niewątpliwie słowiańskiemu żywiołowi etnicznemu. Nie ma natomiast jednoznacznej hipotezy genezy nazwy miasta. Są na ten temat trzy teorie. Pierwsza z nich zakłada, że nazwa Trzebiatów ma takie samo źródło jak nazwa wsi Trzebież nad Zalewem Szczecińskim. Znaczyłoby to, że inspiracją była w tym przypadku masowa wycinka drzew na tym terenie w okresie wczesnego średniowiecza.

- Druga, bardziej prawdopodobna, bo poparta badaniami archeologicznymi, wskazuje, iż nazwa miejscowości została zaczerpnięta od słowa "trebiti", które oznaczało "ofiarować", lub od słowa "trebiste", czyli "ofiara" - mówi Krzysztof Kubacki, historyk. - Obie te nazwy nawiązywałyby więc do składania ofiar w okolicznych sanktuariach pogańskich istniejących w okolicy dzisiejszego Trzebiatowa.

Trzecia hipoteza zakłada, że nazwa miasta pochodzi od imienia Trzebiesław, Trzebiemir lub Trzebiata.

Provincia Treptoviensis

Sama forma nazwy miejscowości ewoluowała. Tribetov, Trebetov, Trepetov, Trebetove, Trebetov - takie zapisy w języku łacińskim notowane były między 1180 a 1242 rokiem.

- W dokumentach z 1208 roku wymieniana jest też Kraina Trzebiatowska, później w 1227 występuje "provicia Treptoviensis" i kolejno w 1236 roku jako "teritorium Treptoviense" - pisze Eugeniusz Wilgocki w swoim artykule "Osadnictwo pradziejowe i średniowieczne ziemi trzebiatowskiej".

Gdy już ziemie te zostały całkowicie zgermanizowane, a pomorska, słowiańska dynastia książęca Gryfitów wymarła, w dokumentach ustaliła się nazwa "Treptow". W czasach panowania pruskiego dzisiejszy Trzebiatów oficjalnie figurował jako "Treptow an der Rega", czyli Treptow nad Regą.

Dzisejsza polska nazwa miasta kształtowała się zanim jeszcze miejscowość została po II wojnie światowej ostatecznie włączona w granice Polski. Jest to o tyle ciekawe, że większość nazw zachodniopomorskich miejscowości ustalono i zatwierdzono dopiero w okresie powojennym.

Trzebiatowo - taka forma pojawiła się w "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" z 1892 roku. Z kolei w "Atlasie nazw geograficznych" z 1934 roku ks. Stanisław Kozierowski wymienił nazwę Trzebiatów.

Ostatecznie rok po włączeniu miasta do Polski urzędowo została ustalona obecnie funkcjonująca nazwa "Trzebiatów".

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gs24.pl Głos Szczeciński