Spis treści
- „Antygona”. Streszczenie lektury. O czym jest lektura?
- Bohaterowie „Antygony” Sofoklesa
- Opracowanie i problematyka „Antygony” Sofoklesa. Notatki do lektury
- Motywy i konteksty w „Antygonie” Sofoklesa
- Czym jest hybris w „Antygonie” Sofoklesa?
- „Antygona” Sofoklesa online. Gdzie przeczytać lekturę?
- „Antygona” – test
„Antygona”. Streszczenie lektury. O czym jest lektura?
Akcja dramatu rozgrywa się w Tebach, po bratobójczej walce Eteoklesa i Polinejkesa, a więc synów Edypa. Ten pierwszy został uznany za bohatera i obrońcę ojczyzny, z kolei drugi z braci – za zdrajcę. W związku z tym król Kreon odmówił mu pochówku. Antygona na początku tragedii przekazuję tę wieść swojej siostrze – Ismenie i zaznacza, że chce pochować Polinejkesa mimo zakazu króla. Ismena z kolei obawia się tego pomysłu i odmawia pomocy w tym przedsięwzięciu. Antygona robi tak, jak postanowiła, grzebie brata.
Król Kreon oświadcza z kolei, że najważniejsze jest dla niego dobro ojczyzny, przekazuje zebranym wiadomość o zakazie chowania zdrajcy i oznajmia, że osoba, która dopuści się takiego czynu, poniesie śmierć. W międzyczasie pojawia się strażnik, który donosi królowi, że widział, jak ktoś rzuca na ciało Polinejkesa garść piachu, co oznacza rytualny pogrzeb. Kreon grozi strażnikom, że uśmierci ich, jeśli nie znajdą sprawcy. Ostatecznie strażnik przyprowadza przed oblicze króla schwytaną Antygonę, która chciała raz jeszcze pochować odkopane ciało brata. Antygona otwarcie przyznaje się do popełnionego czynu, wyznaje także, że wiedziała o zakazie króla.
Kreon twierdzi, że Ismena również uczestniczyła w pochówku Polinejkesa. Ta chce wziąć na siebie część winy, ale Antygona na to nie pozwala. Król radzi swojemu synowi, by znalazł sobie inną narzeczoną, twierdzi, że Antygona nie jest dla niego odpowiednia. Hajmon z kolei opowiada o tym, jak lud burzy się na jego okrutne postępowanie. Ostatecznie Kreon podejmuje decyzję, by zamurować Antygonę żywcem. Główna bohaterka wygłasza monolog w postaci lamentu, w czasie gdy jest prowadzona na śmierć.
Pojawia się wieszcz Terezjasz, który w rozmowie z Kreonem podkreśla, że powinien on zmienić swoją decyzję, ponieważ w innym wypadku ściągnie na całe miasto nieszczęście. Ostatecznie król zgadza się na to. Idzie wydać rozkaz o uwolnieniu Antygony i możliwości pogrzebania Polinejkesa, ale jest już za późno. Antygona, która nie chciała umierać powoli, powiesiła się na chuście. Hajmon z rozpaczy popełnił samobójstwo. Na wieść o tym zabiła się także jego matka – Eurydyka. Kreon rozpacza po stracie bliskich mu osób.
Bohaterowie „Antygony” Sofoklesa
Bohaterowie, którzy występują w dramacie to:
- Antygona – córka Edypa i Jokasty,
- Ismena – siostra Antygony,
- Chór tebańskich starców,
- Kreon – król Teb, mąż Eurydyki, ojciec Hajmona, brat zmarłej Jokasty,
- Strażnik,
- Hajmon – syn Kreona,
- Terezjasz – wróżbita,
- Posłaniec,
- Eurydka – żona Kreona,
- Drugi posłaniec.
Opracowanie i problematyka „Antygony” Sofoklesa. Notatki do lektury
„Antygona” przedstawia dalszą historię rodu Labdakidów, a więc dzieci króla Edypa. Głównym tematem tragedii jest konflikt tragiczny bohaterki. Musi ona wybrać między prawem boskim, które zakłada, że zmarłych trzeba pogrzebać a prawem ludzkim, wydanym przez Kreona.
Zarówno Antygona, jak i Kreon mają swoje racje. Główna bohaterka tragedii uważa, że najważniejsze jest respektowanie praw boskich, właśnie dlatego decyduje się pochować zmarłego brata. Poza tym w swoich poczynaniach kieruje się sercem – chce, by życia wiecznego mógł dostąpić zarówno Eteokles, jak i Polinejkes. W przeciwieństwie do opanowanej Ismeny Antygona w swoich działaniach bywa lekkomyślna i działa w emocjach, nie można jej jednak odmówić odwagi i walczenia o swoje.
Z kolei Kreon twierdzi, że nie wolno pochować Polinejkesa, ponieważ nawet po śmierci wciąż jest zdrajcą Teb. Chce, by wszyscy obywatele byli traktowani równo, dlatego na wieść o tym, że to Antygona pochowała brata, daje jej taki sam wyrok, jaki dałby innemu, nieznanemu mieszkańcowi miasta. Dla Kreona najważniejsze są fakty, nie kieruje się emocjami, tak jak Antygona, liczą się dla niego zasady.
Motywy i konteksty w „Antygonie” Sofoklesa
Niezwykle ważne na maturze 2024 w formule 2023 jest umiejętność przywoływania kontekstów. Warto więc znać „Antygonę” Sofoklesa, bo znajdziemy tu sporo przydatnych odniesień, które warto przywołać na maturze ustnej z polskiego, ale także pisemnej.
Najważniejsze motywy w „Antygonie” to:
- Fatum – los rodu Labdakidów musi się wypełnić. Wydarzenia kończą się tragicznie.
- Tragizm – zarówno Antygona, jak i Kreon stają przed konfliktem tragicznym. Główna bohaterka musi zadecydować czy kierować się prawem boskim i zostać przez to skazaną na śmierć, czy ludzkim i nie wypełnić wówczas obowiązku pochowania brata. Wszystkie jej decyzje prowadzą do klęski.
- Władza – bracia Eteokles i Polinejkes giną w wyniku konfliktu o władzę. Element ten jest niezwykle ważny dla Kreona. Musiał on skazać Antygonę na śmierć, bo inaczej nie byłby respektowany jako władca.
- Samotność – Antygona jest w swoim postanowieniu osamotniona. Ismena nie chce jej pomóc.
- Miłość – Antygona za wszelką cenę chce pochować brata, ponieważ jest on dla niej ważny i troszczy się o jego życie wieczne. W dramacie widzimy także tragiczną historię miłości Antygony i Hajmona.
- Bunt – Antygona otwarcie przeciwstawia się zakazowi władcy. Nie boi się o tym mówić i ponieść konsekwencji.
Inne konteksty, do których warto odwołać się w przypadku „Antygony” Sofoklesa:
- Mówiąc o fatum, warto przytoczyć wcześniejsze wydarzenia, które pojawiły się w „Królu Edypie” Sofoklesa;
- Ciekawym kontekstem może też być spektakl teatru telewizji „Król Edyp” z Piotrem Fronczewskim w roli głównej;
- Mitologia, np. mit o rodzie Labdakidów;
- „Iliada” Homera;
- „Poetyka” Arystotelesa.
Czym jest hybris w „Antygonie” Sofoklesa?
Podczas omawiania „Antygony” przywołuje się także pojęcie hybris. Oznacza ono: dumę, pychę, która uniemożliwia odpowiednie rozeznanie w sytuacji. Hybris kierowała się Antygona, otwarcie mówiąc o tym, że dokonała czynu, który sprzeciwiał się woli władcy. Nie wstydziła się tego. To właśnie duma doprowadziła ją do śmierci. Jednak pojęcie hybris można odnieść także do Kreona, który był nieustępliwi w swoich postanowieniach, przez własną dumę nie chciał cofnąć lub zmienić decyzji, którą podjął. Zarówno pycha Antygony, jak i króla została ukarana – główna bohaterka popełniła samobójstwo, a Kreon stracił bliskie mu osoby.
„Antygona” Sofoklesa online. Gdzie przeczytać lekturę?
„Antygona” nie jest długim utworem, a znajduje się w kanonie lektur obowiązkowych do matury. Warto więc ją przeczytać. Uczniowie mają okazję zapoznać się z „Antygoną” Sofoklesa online. Jest ona zamieszczona m.in. Na platformie wolne lektury: przeczytaj „Antygonę” Sofoklesa.
„Antygona” – test
Ważnym elementem powtórki materiału jest sprawdzian z lektury. Z myślą o wszystkich, którzy chcą sprawdzić swoją wiedzę na temat „Antygony” Sofoklesa, przygotowaliśmy test. Warto go rozwiązać zarówno przed omawianiem lektury, także przed maturą z polskiego:
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. Obserwuj
StrefaEdukacji.pl!
Oto wszystkie najważniejsze informacje na temat matury w 2024 roku: harmonogram, czas trwania egzaminów, przebieg matury, przedmioty, które można ze sobą zabrać. Co trzeba zrobić, żeby zdać maturę i kto przystępuje do egzaminów dojrzałości w 2024 roku?
Jak wygląda matura w 2024 roku?
Większość uczniów piszących maturę w 2024 roku podejdzie do egzaminu w formule 2023, mniejsza grupa – do matury w formule 2015. Niezależnie od formuły uczniowie przystępują do egzaminów obowiązkowych na poziomie podstawowym (język polski, matematyka, język obcy nowożytny) oraz do egzaminów ustnych. Aby otrzymać świadectwo dojrzałości, muszą zdać te egzaminy przynajmniej na 30 procent.
Każdy obowiązkowo przystępuje także do przynajmniej jednej matury na poziomie rozszerzonym, ale w tym wypadku nie obowiązuje tzw. próg zdawalności.
Czy można wyjść z sali w trakcie matury?
Maturzysta, który zakończył pracę, może opuścić salę. Wszystkich obowiązują jednak konkretne zasady:
- maturzysta może opuścić salę najwcześniej po godzinie od rozpoczęcia egzaminu,
- jeśli do oficjalnego zakończenia egzaminu zostało 15 minut lub mniej, maturzysta zobowiązany jest do pozostania na miejscu do jego końca,
- uczeń, który chce opuścić salę, musi zamknąć arkusz i położyć go na brzegu ławki. Wtedy może zgłosić zamiar wyjścia, podnosząc rękę.
Kto przystępuje do matury w 2024 roku?
W 2024 roku do matury w formule 2023 przystępować będą osoby, które ukończą:
- 4-letnie liceum ogólnokształcące;
- szkołę artystyczną realizującą program 4-letniego liceum ogólnokształcącego;
- 5-letnie technikum;
- branżową szkołę II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej.
Z kolei do matury w formule 2015 podejdą uczniowie, którzy w roku szkolnym 2023/2024 ukończą szkołę branżową II stopnia na podbudowie gimnazjum, a także absolwenci wszystkich typów szkół z lat ubiegłych, a więc:
- 3-letniego liceum ogólnokształcącego z lat 2005–2022,
- szkoły artystycznej realizującej program 3-letniego liceum ogólnokształcącego,
- 4-letniego technikum z lat 2006–2023,
- branżowej szkoły II stopnia na podbudowie gimnazjum z lat 2022–2023,
- liceum profilowanego oraz technikum uzupełniającego dla młodzieży, która ukończyła szkołę do roku szkolnego 2013/2014 włącznie,
- uzupełniających liceów ogólnokształcących, którzy ukończyli szkołę do roku szkolnego 2012/2013 włącznie.
Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronie CKE w zakładce egzamin maturalny > formuła 2023/2025 > o egzaminie.
Kiedy jest matura poprawkowa 2024?
Matura poprawkowa odbędzie się odpowiednio:
- 20 sierpnia 2024 o godz. 9.00 (egzaminy pisemne);
- 21 sierpnia 2024 (egzaminy ustne).
Kiedy będą wyniki matury 2024?
Ogłoszenie wyników matur zostało zaplanowane na 9 lipca 2024 roku.
Co można mieć ze sobą na maturze 2024?
Każdy zdający powinien mieć ze sobą długopis (lub pióro) z czarnym tuszem (atramentem). Ponadto w zależności od zdawanego przedmiotu, może mieć przedmioty takie jak:
- kalkulator prosty, linijka, cyrkiel, kartę wzorów matematycznych – w przypadku egzaminu z matematyki;
- linijkę, kalkulator naukowy, wybrane wzory i stałe fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki – w przypadku egzaminu z fizyki;
- linijkę, kalkulator prosty, wybrane wzory i stałe fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki – w przypadku egzaminu z biologii.
Warto sprawdzić pełną listę materiałów i przyborów pomocniczych, z których mogą korzystać zdający na egzaminie. Została ona opublikowana na stronie CKE.
Ile trwa matura z poszczególnych przedmiotów?
Matura w 2024 roku w zależności trwa:
- 240 minut – egzaminu z języka polskiego (poziom podstawowy);
- 180 minut – egzamin z matematyki (poziom podstawowy);
- 120 minut – egzamin z języka obcego nowożytnego (poziom podstawowy);
- 180 minut – większość egzaminów na poziomie rozszerzonym (np. WOS, fizyka, geografia itd.).
- 210 minut – niektóre przedmioty na poziomie rozszerzonym, np. język polski, informatyka.
Czas trwania tych egzaminów dotyczy matury w formule 2023.
Co trzeba zrobić, żeby zdać maturę w 2024 roku?
Uczeń, by zdać maturę musi przystąpić do wszystkich trzech obowiązkowych przedmiotów na poziomie podstawowym, a więc do egzaminu z języka polskiego, matematyki, języka obcego nowożytnego (najczęściej jest to język angielski), a także uzyskać z tych przedmiotów przynajmniej 30 procent. Maturzysta musi również przystąpić do egzaminów ustnych i zdać je na minimum 30 procent.
Dodatkowo należy podejść do przynajmniej jednego egzaminu na poziomie rozszerzonym. W tym przypadku nie obowiązuje jednak tzw. próg zdawalności.
Jak wygląda matura ustna i czy jest obowiązkowa?
W 2024 roku uczniowie muszą przystąpić do egzaminów ustnych z języka polskiego oraz języka obcego nowożytnego. W tym drugim przypadku nic się nie zmieniło. Zestaw egzaminacyjny zawiera trzy zadania, polecenia sformułowane są w języku polskim. Zdający odbywa rozmowę wstępną, następnie rozmowę z odgrywaniem ról, opisuje ilustrację i udziela odpowiedzi na trzy pytania, a następnie przedstawia wypowiedź na podstawie materiału stymulującego.
W przypadku matury ustnej z języka polskiego, uczniowie którzy przystępują do egzaminu w formule 2023 losują dwa zadania:
- pytanie niejawne oparte na tekście literackim, ikonicznym, dotyczącym języka;
- pytanie jawne (z listy 110 jawnych zagadnień), które dotyczy lektury.
Uczeń tworzy wypowiedź, a następnie odpowiada na pytania egzaminatorów.
Kiedy jest matura 2024?
Harmonogram matur 2024 przedstawia się następująco:
7 maja 2024 (wtorek):
- godz. 9.00 – język polski (poziom podstawowy).
8 maja 2024 (środa):
- godz. 9.00 – matematyka (poziom podstawowy);
- godz. 14.00 – język kaszubski, język łemkowski, język łaciński i kultura antyczna (poziom rozszerzony)
9 maja 2024 (czwartek):
- godz. 9.00 – język angielski (poziom podstawowy)
- godz. 14.00 – język francuski, język hiszpański, język rosyjski, język włoski, język niemiecki (poziom podstawowy).
10 maja 2024 (piątek):
- godz. 9.00 – wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język niemiecki (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
13 maja 2024 (poniedziałek):
- godz. 9.00 – język angielski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny),
- godz. 14.00 – filozofia (poziom rozszerzony).
14 maja 2024 (wtorek):
- godz. 9.00 – biologia (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język rosyjski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
15 maja 2024 (środa):
- godz. 9.00 – matematyka (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język francuski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
16 maja 2024 (czwartek):
- godz. 9.00 – chemia (poziom rozszerzony),
- Godz. 14.00 – historia muzyki (poziom rozszerzony).
17 maja 2024 (piątek):
- godz. 9.00 – geografia (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom podstawowy).
20 maja 2024 (poniedziałek):
- godz. 9.00 – język polski (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom rozszerzony).
21 maja 2024 (wtorek):
- godz. 9.00 – historia (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język hiszpański (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
22 maja 2024 (środa):
- godz. 9.00 – informatyka (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – historia sztuki (poziom rozszerzony).
23 maja 2024 (czwartek):
- godz. 9.00 – fizyka (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język włoski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
Egzaminy ustne zostały zaplanowane w terminach:
- od 11 do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja);
- od 20 do 25 maja.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
