43 lata temu Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do ojczyzny

Była to także pierwsza wizyta głowy Kościoła rzymsko-katolickiego w kraju rządzonym przez komunistów. Papież przebywał w Polsce od 2 do 10 czerwca 1979 roku. Odwiedził między innymi: Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice i Kraków. Uczestniczył w uroczystościach 900. rocznicy śmierci św. Stanisława ze Szczepanowa. W Belwederze rozmawiał z I sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem.

Odprawił mszę świętą na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Był też w Nowym Targu. W spotkaniu z papieżem i mszy na krakowskich Błoniach wzięło udział około 2 milionów ludzi, było to jedno z największych zgromadzeń religijnych w historii naszego kraju. Oficjalnym hasłem podróży apostolskiej były pierwsze słowa hymnu ku czci św. Stanisława ze Szczepanowa - "Gaude Mater Polonia" ("Raduj się, Matko Polsko"). Jednak od początku wizycie towarzyszyły historyczne już, słowa papieża wypowiedziane na placu Zwycięstwa w Warszawie (obecnie plac marsz. Józefa Piłsudskiego): "Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi".

Zostały one odebrane jako wezwanie do przemian ustrojowych i wolnościowych w naszym kraju. Komunistyczne władze zaangażowały do obsługi papieskiej pielgrzymki rzesze tajnych współpracowników, w samym Krakowie aż 480 osób. Agenci Służby Bezpieczeństwa przenikali do kościelnych służb porządkowych, i aby ograniczyć liczbę uczestników spotkań z papieżem, niszczyli karty wstępu na msze święte. Telewizja Polska nadawała jedynie fragmenty spotkań, ograniczając się do bliskich planów, a wśród zgromadzonych najczęściej pokazywano osoby starsze lub zakonnice. Pobyt Jana Pawła II w Polsce w czerwcu 1979 roku miał ścisły związek z późniejszymi demokratycznymi zmianami w naszym kraju i Europie Środkowo-Wschodniej. Niedługo, bo rok po tej pielgrzymce, powstała Solidarność.

W 1979 roku w sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze Ojciec Święty apelował, aby wszyscy Polacy mogli cieszyć się wolnością i poszanowaniem praw narodu. Podczas wizyty w Auschwitz-Birkenau Jan Paweł II podkreślił, że nie mógł nie przybyć do tego miejsca jako papież. Zaznaczył, że odwiedza były obóz, również jako "syn narodu". Na Skałce w Krakowie Jan Paweł II spotkał się z młodzieżą akademicką, a także z przedstawicielami świata nauki, kultury i sztuki. Młodzi ludzie przywitali Ojca Świętego, układając olbrzymi dywan z kwiatów. Tysiące młodych słuchało papieża, który prowadził z nimi swoisty dialog. Jan Paweł II powiedział wówczas: "Wy macie przenieść ku przyszłości to całe olbrzymie doświadczenie dziejów, któremu na imię <>. Tego trudu się nie lękajcie". Ostatniego dnia wizyty podczas mszy na krakowskich Błoniach papież prosił rodaków, by pamiętali o swoim dziedzictwie, nie odcinali się od chrześcijańskich korzeni, nie odrzucali Chrystusa.

Świadkami tego wystąpienia, określonego później jako "bierzmowanie dziejów", było około 2 milionów osób. Odjeżdżając, Jan Paweł II pozostawił rodakom specjalne przesłanie, wygłoszone w homilii na placu Zwycięstwa: "Człowiek nie może siebie sam do końca zrozumieć bez Chrystusa. Nie może zrozumieć ani kim jest, ani jaka jest jego właściwa godność, (...) powołanie i ostateczne przeznaczenie". Kolejna pielgrzymka Ojca Świętego do ojczyzny, w 1983 roku, przebiegała w warunkach zawieszonego przez komunistyczne władze stanu wojennego. Podczas pontyfikatu (1978-2005) papież Polak w sumie dziewięciokrotnie odwiedził ojczyznę, ostatni raz w 2002 roku. Jan Paweł II kierował Kościołem katolickim w latach 1978-2005. Wkrótce po śmierci rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny, a potem - kanonizacyjny, zakończony w 2014 roku wyniesieniem na ołtarze przez papieża Franciszka.